Dementie

De meest voorkomende soorten dementie zijn de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, frontotemporale dementie en Lewy body dementie. Bij de ziekten beschadigen zenuwcellen in de hersenen, waardoor deze slechter functioneren en informatie minder goed kunnen verwerken. Dit heeft invloed op het geheugen, lichaam en de psychische gezondheid.

Er is veel onbekend over de processen die leiden tot dementie. Er is vaak ook niet 1 oorzaak aan te wijzen. Daarom financieren wij onderzoek naar de oorsprong en het mechanisme van dementie. Hierbij valt te denken aan het verder identificeren en begrijpen van de werking van genen, zenuwcellen, gliacellen en eiwitten. Het ontrafelen van de mechanismen kan uiteindelijk ook helpen dementie te behandelen, te diagnosticeren of te voorkomen. Wij financieren het MODEM-consortium dat partijen bijeen brengt om het ontstaan van dementie beter te begrijpen. 

Voorkomen is beter dan genezen. Het is daarom belangrijk om meer kennis te ontwikkelen over de preventie van dementie. Minder dan de helft van de risicofactoren voor het ontwikkelen van dementie is pas bekend. Er zijn wel veel ontwikkelingen op het gebied van preventie. 

Een zorgvuldige en tijdige diagnose van dementie is voor mensen met dementie van belang. Het kan onzekerheid over de oorzaak van cognitieve klachten wegnemen en biedt mensen met dementie en hun naasten de mogelijkheid om de benodigde zorg en ondersteuning te organiseren. De afgelopen decennia is er sprake van een toename in mogelijkheden en kennis binnen dementiediagnostiek. 

Dementie is nog niet te genezen. Wel zijn er gepersonaliseerde behandelingen beschikbaar die symptomen  kunnen verminderen en verslechtering kunnen remmen. Deze behandelingen zijn er zowel met als zonder medicatie. Bij behandeling zonder medicatie kun je denken aan beweging of sociale activiteiten. Er lopen verschillende onderzoeken naar behandelingen voor mensen met dementie.

Jonge mensen met dementie zijn tussen de 40 en 65 jaar. Vaak wordt bij gedragsverandering in eerste instantie gedacht aan psychische problemen zoals depressie of burn-out. De diagnose dementie heeft veel impact, maar geeft vaak ook rust omdat deze gedragsveranderingen een verklaring krijgen. In de nieuwe consortia slaan de professionals hun handen ineen voor het begrijpen van de oorzaak, en een betere diagnose, zorg en behandeling van dementie bij jonge mensen.

Het is belangrijk dat mensen met dementie en hun naasten mee kunnen doen in onze samenleving en een goede kwaliteit van leven hebben. Door de juiste zorg, ondersteuning en activiteiten blijven zij langer actief, gezond en sociaal betrokken, doordat zij in contact blijven met anderen. Wij richten ons op zorg en ondersteuning van mensen met dementie, middels onze onderzoeksprogramma’s vanuit het medische- en sociaal domein.

Programma aanbod dagactiviteiten voor mensen met dementie

Zo beoogt het programma Aanbod dagactiviteiten voor mensen met dementie gemeenten te faciliteren in het ontwikkelen van een toegankelijk en toekomstbestendig aanbod aan dagactiviteiten dat aansluit bij de behoeften van thuiswonende mensen met dementie.

Programma Social trials

Daarnaast wordt er binnen de Social trials geëxperimenteerd met passende ondersteuning, die aansluit bij de leefwereld en werkelijke behoeften van mensen met dementie en hun naasten. Centraal binnen de Social trials staat de Sociale benadering dementie. Deze helpt de behoeften van mensen met dementie beter te kunnen zien en begrijpen, en om in het verlengde daarvan de juiste ondersteuning te kunnen bieden en hiermee de kwaliteit van leven te verbeteren.

Programma Langdurige zorg en ondersteuning

Ook is er het programma Kennisontwikkeling in de langdurige zorg en ondersteuning, waarin er aandacht is voor kwetsbare mensen van alle leeftijden die levenslang en levensbreed afhankelijk zijn van zorg en ondersteuning, met als doel dat iedereen kan leven zoals zij willen. Psychische kwetsbaarheid, zoals dementie, komt ook terug in dit programma.

Meer informatie over betere zorg, ondersteuning en activiteiten voor mensen met dementie.

Onderzoeksprogramma Dementie

Met het Onderzoeksprogramma Dementie (OPD) stimuleren we onderzoek en samenwerking, met als stip op de horizon om dementie de wereld uit te krijgen. We zetten in op het combineren van kennis vanuit verschillende disciplines in de vorm van multidisciplinaire consortia. De overtuiging is dat alleen gezamenlijk, en in afstemming met internationale ontwikkelingen, doorbraken kunnen worden gerealiseerd. We faciliteren ook een samenwerking tussen de consortia en met onderwijspartijen, (zorg)praktijk en bedrijfsleven. Daarmee dragen we bij aan een betere kennisinfrastructuur.

Binnen het onderzoeksproject MOCIA, en de onderzoekconsortia QoLead en YOD-molecular wordt ook onderzoek naar dementie gedaan. 

We stimuleren ook talentvolle onderzoekers om innovatieve wetenschappelijke ideeën uit te werken.

Programma Memorabel

Het Onderzoeksprogramma Dementie is het vervolg op het programma Memorabel, gericht op onderzoek naar de oorsprong, diagnostiek, behandeling, preventie en zorg van dementie. Het programma levert mooie resultaten op, die we met implementatieimpulsen stimuleren om impact te hebben in de praktijk.

Internationaal onderzoek (JPND)

We zetten het Nederlandse onderzoeksveld internationaal op de kaart binnen het JPND-programma. Zo werken we aan meer toepasbare kennis en uiteindelijk een betere kwaliteit van leven voor mensen met dementie.