Drug monitoring voor betere patiëntenzorg: hoe dan?

Birgit Koch presenteert de uitkomsten van de DOLPHIN studie uit het Erasmus MC. In deze studie is onderzocht of de behandeling met beta-lactam antibiotica van patiënten op de Intensive Care (IC) verbetert wanneer de dosering wordt aangepast op basis van concentratiemetingen in het bloed (therapeutic drug monitoring, TDM). Antibiotische therapie is belangrijk bij de behandeling van IC-patiënten met sepsis. Het bereiken van voldoende antibiotische spiegels is hierbij echter essentieel. Dit is juist moeilijk bij IC-patiënten vanwege nier- en/of leverfunctiestoornissen. In deze studie is de hoeveelheid antibiotica gemeten in het bloed van patiënten na 24 tot 36 uur. Vervolgens is gekeken of dosisaanpassingen nodig waren op basis van modellen, het zogenoemde model informed precision dosing.
Uit de studie blijkt dat het niet effectief is om bij alle IC-patiënten een persoonlijke antibioticadosis toe te dienen via TDM. Bij de subgroep waar binnen 24 uur werd gemeten, is wel een significante uitkomst gevonden. Daarnaast blijken minder zieke patiënten baat te hebben bij TDM; in deze groep is een lagere mortaliteit gemeten en gemiddeld een kortere opnameduur. De studie laat daarmee zien dat er verder onderzoek nodig is bij patiënten met minder ernstig orgaanfalen en naar het effect van een snelle dosisaanpassing.
Voor de verspreiding, implementatie en impact van de resultaten wordt er naast publicaties en presentaties op congressen ook meegeschreven aan de internationale richtlijn voor het gebruik van TDM voor beta-lactam antibiotica. Daarnaast is er voor de Europese microbiologie vereniging een podcast opgenomen. Tot slot is er nauw met twee patiëntenverenigingen gewerkt en wordt er samen gekeken hoe de resultaten het beste met de patiënten gedeeld kunnen worden, bijvoorbeeld door middel van een podcast.

Afbeelding

In Zuid-Afrika, waar 7,7 miljoen mensen besmet zijn met HIV en 5,5 miljoen van hen antiretrovirale therapie krijgen, is de ITREMA strategie ontwikkeld om meer inzicht te krijgen in de therapietrouw en het therapiefalen bij patiënten met HIV. Projectleider Annemarie Wensing vertelt hoe dit project tot een succes is gebracht.
Het doel van het ITREMA project is om met een eenvoudige medicijntest eventuele medicatieresistentie of onvoldoende therapietrouw te signaleren. Het project is een samenwerking tussen het UMC Utrecht, de Universiteit Utrecht, de universiteit van Witwatersrand in Johannesburg en Ndlovu Care Group. Bij een lokaal behandelcentrum in de provincie Limpopo wordt bij elke controle bloed afgenomen om de virale lading te bepalen. Als de virale lading te hoog is, wordt er een medicijntest gedaan. Indien de medicatie onvoldoende wordt ingenomen, krijgt de patiënt intensievere begeleiding van de lokale coach. Als de medicijntest laat zien dat de medicatie wel goed wordt ingenomen, wordt er een resistentietest uitgevoerd. Bij een resistente variant van HIV krijgt de patiënt aangepaste medicatie om het virus weer onder controle te krijgen. Het onderzoek heeft aangetoond dat deze aanpak effectief is en goed kan worden ingevoerd.

Parel

Tijdens deze sessie reikt algemeen-directeur Véronique Timmerhuis de ZonMw Parel uit aan het ITREMA-project vanwege de prachtige resultaten. Het project is tot een succes gebracht door de nauwe samenwerking tussen wetenschappers, ervaringsdeskundigen, private sector en lokale stakeholders, waaronder key opinion nurses. Annemarie Wensing, de projectleider, werd verrast met een filmpje van haar collega's in Zuid-Afrika, die via een livestream bij de uitreiking aanwezig waren. De resultaten van het ITREMA-project tonen aan dat het mogelijk is om met een betaalbare medicijntest de zorg voor mensen met HIV op het Zuid-Afrikaanse platteland te verbeteren.

Afbeelding