Vrouwen en de hormonale cyclus

Hormonen hebben een grote invloed op de gezondheid. Toch is er te weinig kennis over de invloed van de hormonale cyclus op de gezondheid van vrouwen. Bij ZonMw zetten we in op dit thema, zodat we werken aan een goede en passende gezondheidszorg voor vrouwen.

Meer aandacht voor het vrouwenlichaam

Het belang van onderzoek naar het vrouwenlichaam wordt steeds breder gedragen in de maatschappij. Op radio, tv, in kranten en in podcasts wordt de roep voor meer kennis over de gezondheid van vrouwen steeds luider. Zo maakte Pointer in maart 2022 een uitzending over ongelijkheid in de spreekkamer, waar ook onze directeur Véronique Timmerhuis haar bijdrage aan leverde. In het najaar van 2022 overhandigde de stichting Voices for Women een petitie aan minister Ernst Kuipers en aan de Tweede Kamer. Ook wij zien het belang van meer kennis over het vrouwenlichaam. Op deze pagina leest u meer over onze activiteiten op het gebied van vrouwspecifieke, hormonale en onverklaarde klachten.

Vrouwspecifieke aandoeningen: waar hebben we het over?

Bij onderzoek naar man-vrouwverschillen focussen we ons met name op veelvoorkomende aandoeningen, bij zowel mannen als vrouwen. Bij onderzoek naar vrouwen en hormonen gaat het om specifiekere aandoeningen die zijn in te delen in 3 thema’s.

  1. Klachten die te maken hebben met de cyclus, zoals menstruatieproblemen, de zwangerschap en de overgang.
  2. Aandoeningen die vrouwspecifieke uitingsvormen kunnen krijgen, gerelateerd aan de hormonale cyclus. Voorbeelden hiervan zijn auto-immuunziekte, migraine en diabetes.
  3. Gynaecologische aandoeningen, zoals endometriose.

Vrouwen met onverklaarde klachten

Er is nog te weinig kennis over vrouwspecifieke klachten, waardoor veel vrouwen geen, later of een verkeerde diagnose krijgen. Vrouwen lopen jarenlang rond met onverklaarde klachten, en dat heeft een grote impact op het leven van deze vrouwen. Soms blijkt de uiteindelijke diagnose een vrouwspecifieke aandoening te zijn. Samen met stichting Voices for Women belichten we de verhalen van 3 vrouwen die hebben gezocht naar de juiste diagnose. Waar hadden zij behoefte aan gehad tijdens hun zoektocht?

Kennislacunes in kaart brengen

Om problemen op te kunnen lossen, moeten we eerst weten welke vragen nog onbeantwoord zijn als het gaat om vrouwspecifieke aandoeningen. De Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) gaat samen met onder andere het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten en WOMEN Inc. en in opdracht van ZonMw hiermee aan de slag. Ze gaan de kennislacunes in kaart brengen en bekijken hoe de kennisvragen kunnen worden beantwoord. Vervolgens leveren ze een wetenschappelijke, implementatie en maatschappelijke agenda op.

Signaleren, financieren en impact maken

Vanuit ZonMw zijn we ons al langer bewust van de kennisachterstand over de vrouw in gezondheidszorgonderzoek. Zo hebben we onderzoeken gefinancierd op dit thema en organiseerden we een bijeenkomst voor experts op het gebied van vrouwspecifieke en hormonale klachten. We gaan verder met het signaleren en agenderen van kennislacunes om zo te kunnen komen tot onderzoeksprogramma’s. Naast het financieren van de kennisagenda zijn we in gesprek over onderzoek naar vrouwspecifieke aandoeningen en de stappen die nodig zijn om knelpunten op te pakken.

Onderzoek naar zwangerschapscomplicaties

2 onderzoeken binnen het kennisprogramma Gender en Gezondheid waren gericht op zwangerschapscomplicaties. Vrouwen hebben na zwangerschapscomplicaties een hoger risico om hart- en vaatziekten te ontwikkelen. Onderzoekers Hedwig Vos en Jeanine Roeters van Lennep deden hier onderzoek naar en gingen in gesprek met Vrouwenhart over hun resultaten. Ze concluderen dat de zwangerschap een enorme stresstest is voor het lichaam. Om hart- en vaatziekten na de zwangerschap te voorkomen zetten ze in op het geven van leefstijladvies en reguliere controles bij de huisarts.