Wetenschap, praktijk en persoonlijke ontwikkeling in een duobaan

Het ACCENT-project richt zich op het ondersteunen van autonomie tijdens essentiële zorg. Hieronder verstaan we zorg die wordt gegeven tijdens dagelijkse activiteiten zoals, wassen aankleden, eten, drinken en toiletgang. Onderzoek toont aan dat autonomie het welbevinden en de kwaliteit van leven van mensen bevordert. De praktijk leert echter dat verpleegkundigen en verzorgenden, maar ook mantelzorgers, soms handelingen en alledaagse beslissingen van met name oudere zorgvragers overnemen terwijl dat niet altijd nodig is. 

Een bijzonder aspect van het ACCENT-project is de wetenschappelijke infrastructuur. Alle betrokkenen, van onderzoekers en postdocs tot onderzoeksassistenten, hebben een duobaan. Dit betekent dat zij naast hun werk in het onderzoek ook actief zijn in de praktijk, bijvoorbeeld in de zorg of als docent in het onderwijs. Deze combinatie zorgt voor een wisselwerking die niet alleen de praktijk en het onderwijs versterkt, maar ook het onderzoek verdiept. Tegelijkertijd biedt het medewerkers de kans om zich persoonlijk en professioneel te ontwikkelen, met begeleiding en monitoring gedurende het traject om de impact te evalueren. 

Een van de medewerkers van het ACCENT-project is Iris de Vrees-Houben, Verzorgende IG. 'Dankzij mijn rol binnen de duobaan heb ik al veel nieuwe ervaringen opgedaan en ben ik zowel persoonlijk als professioneel gegroeid. Zo heb ik een workshop mogen geven tijdens een congres, symposia georganiseerd, stands bemand bij evenementen, flyers ontworpen, een podcast opgenomen en vaardigheden geleerd zoals ondersteunen bij interviews, transcriberen en vanuit mijn praktijkervaring meedenken in analyses.' 

'Alles wat ik leer vanuit het project kan ik meteen toepassen in de praktijk. Als bijvoorbeeld in een zorgplan staat dat iemand een boterham met jam wil voor het ontbijt, vraag ik nu actief aan de cliënt wat hij of zij echt graag zou willen eten. Tijdens een recent gesprek gaf een cliënt bijvoorbeeld aan liever een boterham met hagelslag te willen, wat ook binnen de mogelijkheden lag. Hierdoor voelde de cliënt zich meer gezien en gewaardeerd. Het is uiteraard belangrijk om binnen de beschikbare middelen en afspraken te blijven; als er geen hagelslag in huis is, kan dat niet worden aangeboden. Maar het is belangrijk om mensen zoveel mogelijk eigen regie te geven door ze te stimuleren hun persoonlijke behoeften kenbaar te maken en waar mogelijk zelf of samen met zorgverlener/mantelzorger actie te ondernemen om aan deze behoeften tegemoet te komen. Deze nieuwe aanpak deel ik ook als werkbegeleider met mijn studenten en collega’s.'

'Naast mijn werk in de zorg lever ik ook een bijdrage aan het onderzoek door mijn praktijkervaring in te brengen. Ik ondersteun onderzoekers bij hun werkzaamheden, zoals het bijwonen en samenvatten van interviews. Daarnaast ben ik actief betrokken bij de klankbordgroep van het project, waar ik meedenk en input verzamel voor vervolgbijeenkomsten. Deze manier van werken geeft me niet alleen meer uitdaging en diepgang in mijn rol als verzorgende IG, maar ook in mijn rol als werkbegeleider. Bovendien zorgt de combinatie van zorg en onderzoek voor een betere balans tussen werk en privé.'

Tekst: Iris de Vrees-Houben, Petra Erkens en Sandra Zwakhalen
Eindredactie: ZonMw