15 projecten gaan kennis over een gezonde leefomgeving toepassen in praktijk
Aandacht voor 5 relevante thema’s
Elk van de 15 projecten richt zich op kennis toepassen op 1 of meerdere thema’s:
- De omgeving groen(er) en aantrekkelijker maken.
- Voorzieningen maken die veilig zijn en inwoners stimuleren tot ontmoeten, bewegen, spelen en rust.
- Inwoners beschermen tegen de negatieve gevolgen van klimaatverandering en hittestress, infectieziekten, overlast (onder andere geluidsoverlast en geurhinder), en/of de gevolgen van vervuiling (onder andere onvoldoende luchtkwaliteit, watervervuiling en afval).
- Het toegankelijk en veilig maken van (sociale) voorzieningen en gezonde keuzes, zoals een gezonde voedselomgeving.
- Sociale cohesie stimuleren en bevorderen met ingrepen in (of de inrichting van) de fysieke leefomgeving.
Bij elk van de projecten is inwonersparticipatie belangrijk. Bij alle projecten doen inwoners op verschillende manieren mee. Denk aan samenwerken, meebeslissen of inwinnen van advies. Ook zijn bij een aantal projecten bewonersinitiatieven betrokken.
Dit zijn de gehonoreerde projecten, gegroepeerd per thema:
Groene en aantrekkelijke omgeving
- Een gezonde wijk met de Check&Grow: samenwerken en leren in de Zuid-Limburgse praktijk Dit RuimteGIDS consortium gaat de Check&Grow checklist voor gezonde ruimtelijke ontwikkeling toepassen in de ontwikkeling van de wijk Bleijerheide in Kerkrade.
- Brabantse GO! voor een groene gezonde leefomgeving Dit consortium gaat de GO! Methode in Oss, Bernheze en Breda gebruiken om meer gezonde plekken met groen en sociale cohesie te creëren.
- Gezonde buitenruimte: richtlijnen vertaald naar eisen aan ontwikkeling, inrichting en beheer Dit consortium gaat in Capelle aan den IJssel richtlijnen ontwikkelen voor het Handboek voor de Inrichting van de Openbare Ruimte om gezondheid mee te nemen in de ontwikkeling, inrichting en beheer van de leefomgeving.
- Actief in het groene hart van Boskoop Noord In Boskoop Noord gaat dit consortium aan de slag om de leefomgeving beweegvriendelijker en groener te maken.
Voorzieningen die stimuleren tot bewegen en ontmoeten
- De Gaarden: een nieuwe richting in Gezonde Stedelijke Ontwikkeling In Den Haag gaat dit consortium aan de slag met een gezonde stedelijke ontwikkeling om de fysieke ruimte te verbeteren en sociale verbindingen te versterken.
- Gezond Boskamp In de gemeente Olst-Wijhe gaat dit consortium werken aan een gezonde leefomgeving met de benadering van positieve gezondheid om inclusie, bewegen, ontmoeten en leefbaarheid te bevorderen en eenzaamheid tegen te gaan.
- GO! - methodisch en in co-creatie werken aan een gezonde leefomgeving in Almere Dit consortium gaat in Almere de GO! Methode inzetten om met concrete maatregelen een gezondere wijk te realiseren.
Beschermen van inwoners
- Hardenberg sociaal en klimaatbewust In Hardenberg werkt dit consortium aan interventies om inwoners te beschermen tegen hittestress en te zorgen dat ze elkaar kunnen blijven ontmoeten.
- Afwegingskader en borging van gezondheidsregels in beleid Dit consortium gaat in de Gemeente Ede, Nijmegen, Alphen aan den Rijn en Rotterdam gezondheidsbeleid en planregels ontwikkelen op de thema’s endotoxinen, beweging, lichthinder, luchtkwaliteit en sociale veiligheid.
- Eerlijke hitte in de stad In Hilversum, Dordrecht en Haarlem gaat dit consortium praktijkonderzoek doen naar de manier waarop de gevolgen van hittestress zijn verdeeld over bevolkingsgroepen en wijken in de stad.
- Toepassen van kennis over preventie van huidkanker en hittestress in gemeenten Dit consortium gaat in gemeenten Doetinchem, Scherpenzeel, Overbetuwe en Heemstede aan de slag om maatregelen en beleid te implementeren over UV-straling en hittestress bij speel-, sport- en beweegplekken voor kinderen.
Toegankelijk en veilig maken van gezonde keuzes
- Nicotinevrije schooldagen In Amsterdam implementeert dit consortium de rookvrije schooldag op middelbare scholen en richt alternatieve activiteiten in voor pauzes en tussenuren.
Stimuleren en bevorderen sociale cohesie
- Samen creëren en floreren: Wijkondernemingen als voedingsbodem voor een groene en verbonden buurt Dit PARTIGAN-consortium gaat in Nijmegen de rol en functie van sociale wijkondernemingen versterken en borgen.
- Buurttuin Buizerdstraat: Samen leren in de ontwikkeling van een buurttuin met bewoners en gemeente In Wijchen en Druten gaat dit consortium een buurttuin realiseren en leren hoe de gemeente dit bewonersinitiatief kan ondersteunen.
- Bouwen aan een Gezonde Gemeenschap Dit consortium gaat in Utrecht kennis toepassen en verspreiden over het bouwen aan gezonde sociale structuren in nieuwbouwwijken.
Over de ronde 'Toepassen van kennis over een gezonde leefomgeving'
De 15 projecten zijn gehonoreerd in de ronde ‘Toepassen van kennis over een gezonde leefomgeving’. Met deze projecten kunnen gemeenten en GGD’en praktijkgerichte kennis beter benutten en borgen binnen de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Uiterlijk 1 juli 2024 gaan de projecten van start. Ze hebben 1 jaar de tijd om kennis toe te passen over een gezonde leefomgeving.
De ronde is onderdeel van het subsidieprogramma Gezonde Leefomgeving Integrale Aanpak . Deze zet in op de samenwerking tussen verschillende disciplines, domeinen en stakeholders voor een gezonde leefomgeving in de nabijheid voor iedereen, en het (beleids)proces dat daaraan is verboden. Centraal staat het samen leren en het (door)ontwikkelen van kennis. Zo dragen we bij aan een gezonde leefomgeving voor iedere inwoner van Nederland.
Breed programma samen met RIVM
Het ZonMw-programma ‘Gezonde Leefomgeving Integrale Aanpak’ is onderdeel van het bredere programma Gezonde Leefomgeving. Dat voeren ZonMw en RIVM samen uit in opdracht van het ministerie van VWS.
Meer informatie
- Binnen het programma Gezonde Leefomgeving Integrale Aanpak zijn inmiddels nog meer projecten gestart. 10 projecten ontwikkelen kennis over gezondheid in kwetsbare wijken en 30 (korte) projecten hergebruiken bestaande voorbeelden.
- In 3 (afgeronde) living labs werkten het fysiek en sociaal domein -over de domeinen heen- nauw met elkaar samen om kennis te benutten en toe te passen in de praktijk.
- Gids Gezonde Leefomgeving (RIVM)
- Kennisbundel Gezond leven in gemeente en regio
Blijf op de hoogte via de Preventienieuwsbrief en LinkedIn ZonMw: Preventie