Gezonde Leefomgeving Integrale Aanpak (GLIA)

GLIA ZonMw
Hoe past u de leefomgeving zo aan dat de gezondheid van inwoners verbetert? Dit programma richt zich op (het door ontwikkelen van) praktijkkennis, een integrale aanpak en op ‘samen leren’. Gemeenten en GGD’en kunnen met deze kennis gezondheid meewegen bij het inrichten en beheren van de fysieke omgeving en bijdragen aan een gezonde leefomgeving.

Aanleiding

Er is steeds meer aandacht voor de invloed van leefomgeving op onze gezondheid. De omgeving waar je woont heeft effect op je mentale, sociale en fysieke welzijn. Een gezonde leefomgeving ervaar je als aantrekkelijk en prettig, nodigt uit tot gezond gedrag (gezondheidsbevordering) en verlaagt de druk op de gezondheid (gezondheidsbescherming).

In kwetsbare wijken en gebieden is vaak een stapeling van factoren die de gezondheid negatief beïnvloeden, waaronder de leefomgeving. Door veranderingen in de leefomgeving in kwetsbare wijken en gebieden, kunnen gezondheidsverschillen verkleinen.

Om een gezonde leefomgeving in de praktijk te realiseren is een integrale aanpak over verschillende domeinen van cruciaal belang. Door bij het ontwikkelen en beheer van de leefomgeving rekening te houden met bijvoorbeeld gezonde lucht, ruimte voor wandelen en fietsen en gezonde voeding kan er bijgedragen worden aan het mentale, sociale en fysieke welzijn van de inwoners.

Doel

Het subsidieprogramma Gezonde Leefomgeving Integrale Aanpak (GLIA) zet in op samenwerking tussen verschillende disciplines, domeinen en stakeholders in praktijkgerichte onderzoeksprojecten. Centraal staat samen leren en kennis (door)ontwikkelen ten behoeve van een gezonde leefomgeving. Samenwerking is hier in cruciaal: tussen verschillende vakgebieden en domeinen en tussen nationale, regionale, lokale publieke én private organisaties. En bovenal met én voor de inwoners. Met als ambitie dat gemeenten en GGD’en  gezondheid vanzelfsprekend mee gaan wegen bij het ontwerp, de inrichting en het beheer van de leefomgeving.

Bekijk hier de projecten

Samenwerking

GLIA is onderdeel van het bredere Programma Gezonde Leefomgeving (PGLO) dat ZonMw en RIVM uitvoeren in opdracht van het ministerie van VWS. Uiteraard werken RIVM en ZonMw daarbij nauw samen met partners. 

4 subsidieronden

Binnen dit programma zijn 4 subsidierondes:

  1. Ontwikkelen van kennis over gezondheid in kwetsbare wijken en gebieden (10 projecten)
  2. Evaluatie en monitoring
  3. Toepassen van kennis over een gezonde leefomgeving (15 projecten) 
  4. Impuls gezonde leefomgeving 
Afbeelding
fietsende jongen

Bestaande praktijkvoorbeelden

In 30 (korte) impuls-projecten gebruiken gemeenten en GGD'en praktijkvoorbeelden en ervaringen van andere gemeenten en regio's. Hiermee realiseren ze samen concrete, praktische verbeteringen in de leefomgeving.
Afbeelding
living labs

Domeinoverstijgend samenwerken

3 living labs (projecten) hebben gemeenten ondersteund door instrumenten en maatregelen in te zetten voor een gezonde leefomgeving. Hierbij werkten zij samen over de domeinen heen. In deze video's delen zij hun tips!
Afbeelding
gezonde leefomgeving integrale aanpak

Kennis ontwikkelen

10 projecten ontwikkelen praktijkgerichte kennis. Hiermee kunnen gemeenten en GGD-en gezondheid meewegen bij het inrichten en beheren van de fysieke omgeving.
Afbeelding
Gezonde leefomgeving Integrale aanpak

Kennis toepassen

15 projecten passen kennis over een gezonde leefomgeving toe in de praktijk. Gemeenten, GGD’en en onderzoekers gaan de bestaande kennis beter benutten en borgen. Ze gaan beleid ontwikkelen en uitvoeren.
Afbeelding
Evaluatie GLIA

Evaluatie en monitoring

In dit project werkt de Academische Werkplaats Gezonde Leefomgeving samen met andere partijen. Ze zorgen voor het lerend monitoren en overkoepelend evalueren van ons subsidieprogramma GLIA.

Voorbereiding

Ter voorbereiding op dit subsidieprogramma stelden Platform31, Pharos en IVO in opdracht van ZonMw de  kennissynthese Gezonde leefomgeving in kwetsbare wijken op.

Ook zijn er 3 living labs gestart, die gemeenten ondersteunden door het inzetten van instrumenten en maatregelen voor een gezonde leefomgeving. Hierbij werkten zij samen over de domeinen heen. De opgedane kennis is direct toepasbaar in de praktijk. 

Prioriteit gezonde leefomgeving

Een gezonde leefomgeving is actueel én belangrijk. Het is een speerpunt voor beleidsmakers in het fysieke en sociale domein. Dit blijkt bijvoorbeeld uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en de Omgevingswet. Als onderzoeksfinancier van kennis verbinden wij beleid, praktijk, onderzoek en onderwijs met elkaar op het gebied van gezondheid. Op onze pagina Gezonde leefomgeving leest u hoe de leefomgeving positief kan bijdragen aan het fysiek, mentaal en sociaal welbevinden. 

Commissieleden

Voorzitter

  • P.M. (Paulien) van Haastrecht

Vice-voorzitter

  • M. (Marjolein) Bolhuis-Eijsvogel

Commissieleden

  • ir. J. (Jeanine) Beekman
  • drs. H.M.E. (Hadewych) Cliteur
  • dr. M. (Mariël) Droomers
  • dr. J. A. (Judith) Hin
  • M. (Maarten) Hoorn
  • drs. M. (Merijn) de Jong
  • drs. M. (Mirjam) Mascini
  • drs. I. (Imke) van Moorselaar
  • A. (Annette) Postma
  • prof. dr. ir. P.J.V. (Pieter) van Wesemael

Waarnemers

  • dr. ir. H. (Hanneke) Kruize
  • R. (Renske) van Tol