Effectief leren verbetert de zorg nu én in de toekomst
Leren van studenten
Een leerstrategie is pas effectief als mensen die zorg nodig hebben merken dat de zorg verbetert, benadrukken alle geïnterviewden. Suzanne van der Geest, adviseur zorginnovatie bij Kennisland, geeft een voorbeeld dat haar nog steeds ontroert. In het project waar zij betrokken bij is, Leren en verbeteren in de verpleeghuiszorg, wordt een leerwerkplek van de toekomst ontwikkeld, op basis van lessen uit interviews, literatuur en bestaande leerlabs (bijeenkomsten met professionals uit zorg en onderwijs).
3 tips
- Om tijd te creëren om te leren: De Beter Laten Lijst helpt zorgverleners overbodige handelingen te schrappen.
- Zorgverleners leren alleen als dit veilig kan in de organisatie waarin ze werken. Dus ook bestuurders moeten achter de leerstrategie staan.
- Voor een ideale leerwerkplek: een gezamenlijke visie is bijvoorbeeld nodig, voldoende draagvlak, tijd voor de studenten en gekwalificeerde medewerkers voor reflectie.
Kijkje in elkaars keuken
Bij het project Op weg naar mensgerichte verpleeghuiszorg: scholing als brug tussen wetenschap en praktijk zijn ze enthousiast over de ZIC en ZIN. Iedereen krijgt een kijkje in elkaars keuken en wisselt kostbare informatie uit waardoor de zorg verbetert, zegt promovendus Irene Muller-Schoof (Academische Werkplaats Ouderen, Tranzo/Tilburg University). Samen met onderwijsinstanties en zorginstellingen overbrugt zij de kloof tussen wetenschap en praktijk, met behulp van scholing voor (aankomend) verpleegkundigen en verzorgenden. ‘2 afgeronde onderzoeken vormen de basis: een evaluatie-instrument voor multidisciplinaire zorg en een methode om met behulp van één open vraag verhalen van ouderen over de kwaliteit van zorg op te halen.’
Samenwerking vraagt passende leercultuur
Naast de kennis uit verhalen zijn ook de resultaten van onderzoeken naar interventies onmisbaar voor een effectieve leerstrategie, zegt verplegingswetenschapper Jeltje Giesen.
Zij is verbonden aan het Radboudumc in Nijmegen en promovenda van het project Improve!. Giesen benadrukt het belang van een goede samenwerking tussen ziekenhuiszorg en thuiszorg, en een bijpassende leercultuur. ‘Goede samenwerking tussen ziekenhuis en thuiszorgorganisaties kan belastende opnames voor kwetsbare ouderen voorkomen. Ons doel is dat alle betrokken zorgverleners elke dag de zorg kunnen verbeteren. Dat bereik je alleen met een cultuur waarbij de meest actuele onderzoeksresultaten continu vertaald worden in handvatten voor de praktijk.’
Voorbeelen kennisdeling
Om te achterhalen hoe iemand het liefst informatie krijgt aangereikt, is het verstandig te inspireren met voorbeelden van kennisdeling, zegt Giesen. ‘De online CAT Databank is een verzameling van gratis leesbare literatuurstudies die aanbevelingen voor de praktijk geven. Gebruikt jouw doelgroep deze graag? Of is er meer behoefte aan een zakkaartje met praktische adviezen wat zorgverleners altijd kunnen meenemen? Van dat laatste zijn de stappenplannen over de richtlijnen urineweginfecties en lage luchtweginfecties voorbeelden.’
ZonMw en leren & verbeteren
ZonMw werkt samen met Zorginstituut Nederland aan onderzoek naar en de ontwikkeling van instrumenten om de kwaliteit van zorg te verbeteren (programma Ondersteuning Zorginstituut). Het gaat zowel om brede overzichtsstudies als om thematische verdiepingen rond bepaalde actuele (maatschappelijke) thema’s. Eén van die thema’s is (interprofessioneel) leren en verbeteren door zorgprofessionals in verschillende sectoren in de gezondheidszorg. Zoals verpleeghuiszorg, wijkverpleging, verpleging in het ziekenhuis, intensive care en integrale geboortezorg. In 13 projecten wordt gewerkt aan methodiekontwikkeling en onderzoek, waaronder de 3 projecten die in dit interview zijn uitgelicht.
Op de hoogte blijven?
Colofon
Tekst: Jeroen Wapenaar
Eindredactie: ZonMw