Ouders, hulpverleners en leerkrachten worstelen met vragen als het gaat om hulp aan kinderen en jeugdigen met Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). Krijgen misschien te veel jeugdigen met ADHD medicatie? Of zijn dit er juist te weinig? En is er wel altijd sprake van ADHD, of plakken we misschien te snel ‘etiketten’?
Creativiteit en ADHD lijken vaak samen te gaan, maar wetenschappelijk bewijs is er niet voor. Tot nu toe is er alleen maar gekeken naar de beperkingen van ADHD. Onderzoeker Martine Hoogman krijgt een Veni-subsidie voor het onderzoek naar de voordelen van ADHD.
Een groeiend aantal jeugdigen met ADHD-en druk gedrag blijkt in het hulpcircuit terecht te komen. Dit roept allerlei vragen op vanuit de samenleving en de wetenschap rond de beste aanpak van deze kinderen. Doel van de Academische Werkplaats is het stimuleren van gepaste zorg bij ADHD en druk gedrag.
De diagnose ADHD bij kinderen komt veel voor. De behandeling bestaat voor een belangrijk deel uit medicatiegebruik. Die situatie roept maatschappelijk discussie op. Er is grote behoefte aan psychosociale behandelingen die goed onderbouwd, effectief en toepasbaar zijn. Het consortium ADHD en druk gedrag wil met veelzijdig onderzoek in deze leemte voorzien.
Onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam hebben in samenwerking met een aantal onderzoekers van andere universiteiten een gids gepubliceerd met daarin de meest recente wetenschappelijke inzichten over diagnostiek en behandeling bij ADHD. Deze gids, "ADHD, een update", is bedoeld voor zowel zorgverleners als degenen die vanuit de gemeenten betrokken zijn bij de inkoop van zorg.
Voor jeugdigen en ouders met ADHD zet ZonMw zich op tal van manieren in. Om te beginnen financieren we onderzoek naar opvoed- en opgroeiondersteuning. Ook zoeken we naar mogelijkheden om de keuze in het grote aanbod aan interventies overzichtelijker te maken. Om te bevorderen dat professionals zo veel mogelijk werken met interventies die bewezen effectief zijn, subsidiëren we de ontwikkeling en implementatie van richtlijnen. Daarnaast spannen we er ons voor in dat de verworven kennis wordt verspreid en toegepast.
Het medicijn dat bij ADHD het meest wordt voorgeschreven, is methylfenidaat. Er zijn steeds meer kinderen in Nederland die dit gebruiken, en zij slikken dit ook steeds langer. Over de lange termijn effecten van dit middel is echter weinig bekend. Met subsidie van ZonMw loopt er een studie naar het effect van methylfenidaat op verschillende aspecten van de hersenontwikkeling. De onderzoekers maken hierbij gebruik van een al bestaande, langlopende studie waarin MRI-beelden zijn gemaakt van kinderen met ADHD. In deze bestaande studie is ook een controlegroep opgenomen. De onderzoekers verwachten na afloop meer te kunnen zeggen over het effect van ADHD-medicatie op het brein en de cognitieve ontwikkeling van kinderen. Looptijd 2012 – 2016.
In verscheidene programma’s van ZonMw is en wordt onderzoek gedaan naar druk gedrag en ADHD. De resultaten daarvan worden per project onder de relevante doelgroepen verspreid, maar in de praktijk blijkt het voor professionals, instellingen en gemeenten moeilijk om al deze kennis te ‘verzamelen’ en gebruiken. Met subsidie van ZonMw hebben de onderzoekers hun krachten gebundeld en de meest recente wetenschappelijke inzichten over diagnostiek en behandeling bij ADHD samengevat. Deze gids, ‘ADHD, een update’, is bedoeld voor zowel zorgverleners als gemeenten. Looptijd 2014–2015.
ZonMw presenteert 10 jaar onderzoek naar zorg voor de jeugd in de publicatie ‘En… werkt het?’ De publicatie is uitgebracht ter gelegenheid van de afronding van het ZonMw programma Zorg voor Jeugd. Aan de hand van 10 thema’s waaronder #8 ‘Belhamels en druktemakers’ geeft de publicatie zicht op de onderzoeksresultaten en een beeld hoe deze resultaten een weg vinden naar de praktijk.
Sinds eind jaren 90 werkt de jeugdgezondheidszorg systematisch aan een verdere professionalisering door het ontwikkelen van richtlijnen. Deze publicatie biedt een terugblik op het ZonMw-programma Richtlijnen Jeugdgezondheid 2007-2012. In deze publicatie komen veel bevlogen professionals en wetenschappers aan het woord onder meer over de Multidisciplinaire Richtlijn ADHD in de Jeugd Gezondheidszorg.
Binnen het programma Effectief werken in de jeugdsector zijn zes consortia gehonoreerd met als doel de keuze in het grote aanbod interventies in de Databank Effectieve Interventies overzichtelijker te maken. Dat wil zeggen dat beter gekozen kan worden welke interventie (wat), wanneer, bij wie en door wie deze het beste ingezet kan worden. Een van deze thema’s is ‘druk gedrag en ADHD’. De consortia hebben in een voorstudie (fase 1) een kennisoverzicht gemaakt van de actuele stand van zaken van effectiviteitsonderzoek op elk van deze zes thema’s. Vervolgens (fase 2) wordt onderzoek uitgevoerd om daadwerkelijk tot het indikken van het aantal interventies te komen. Hierbij speelt onderzoek naar werkzame elementen een belangrijke rol. Looptijd fase 1: 2015–2015 en fase 2: 2016–2019.
Hoe kan een leerkracht omgaan met druk en ongeconcentreerd gedrag? Een zeer relevante vraag nu er maatschappelijk debat is over het effect van volle klassen op het gedrag van leerlingen in het algemeen en in het bijzonder op dat van leerlingen die snel zijn afgeleid en beweeglijk zijn. Marjolein Luman en Anouck Staff (Academische Werkplaats ADHD en druk gedrag) geven concrete handvatten voor leerkrachten. Bekijk de volg op hun website.
Al gezien? De Academische Werkplaats ADHD en druk gedrag heeft een vlogserie. Elke drie weken plaatsen ze een vlog waarin experts antwoord geven op vragen van kinderen en ouders. Deze keer: 'Waardoor kunnen kinderen met ADHD impulsief zijn?'
Creativiteit en ADHD lijken vaak samen te gaan, maar wetenschappelijk bewijs is er niet voor. Tot nu toe is er alleen maar gekeken naar de beperkingen van ADHD. Onderzoeker Martine Hoogman krijgt een Veni-subsidie voor het onderzoek naar de voordelen van ADHD.
Druk in de Klas, een zelfhulpprogramma dat leerkrachten helpt bij de omgang met drukke en ongeconcentreerde kinderen, lijkt een veelbelovende methode voor kinderen met ADHD-symptomen. Dit concludeert Betty Veenman, onderzoeker en psycholoog. Zij promoveert 28 november 2018 aan de Vrije Universiteit met haar onderzoek naar de effectiviteit van ‘Druk in de Klas’.
Nieuws
Laad meer tijdlijn items
Toon meer
Programma's
ZonMw heeft programma’s gerelateerd aan dit onderwerp. Binnen een programma worden projecten gefinancierd.
Op donderdag 23 mei 2019 is alweer de 15e editie van Jeugd in Onderzoek. Jeugdprofessionals, beleidsmedewerkers, wetenschappers en schoolleiders/-bestuurders inspireren elkaar door kennis en ervaringen uit te wisselen, om zo de ondersteuning aan jeugd en ouders te verbeteren.
Op maandag 7 oktober 2019 vindt de zevende editie van de Voor de Jeugd Dag plaats. Dit is dé dag voor iedereen die samen wil werken om álle kinderen van Nederland een veilige, gezonde en kansrijke toekomst te geven. Dit jaar heeft de Voor de Jeugd Dag als thema Samen in actie! Hoe kunnen we elkaar nog beter helpen oplossingen te vinden waar jeugd én hun opvoeders het meest bij gebaat zijn? Ook al werken we bij verschillende organisaties en in...
