Integrale aanpak voor een gezonde leefomgeving: One Health en Planetary Health
One Health: mens, dier en omgeving
Het begrip gezonde leefomgeving heeft een nauwe relatie met de One Health-aanpak, die internationaal veel gebruikt wordt. Deze aanpak richt zich op specifieke kennis en ervaringen uit verschillende domeinen en hun overlap. Met als doel een gezond ecosysteem waar mens, dier en omgeving deel van uitmaken. De One Health-aanpak geeft ook nadrukkelijk aan dat gebundelde krachten vanuit verschillende domeinen samen meer zijn dan de optelsom van wat ieder domein op zichzelf kan bereiken. Veel van de door ons gefinancierde onderzoeksprojecten over antibioticaresistentie en antimicrobiële resistentie gaan uit van een One Health-aanpak.
Grensoverschrijdend probleem vraagt om samenhangende aanpak
Infectieziekten vormen steeds nieuwe bedreigingen en houden zich niet aan landsgrenzen. Dit geldt ook voor antimicrobiële resistentie. Antimicrobiële resistentie neemt alleen maar toe in de wereld. Dat is een van de ongewenste neveneffecten van het gebruik van antimicrobiële middelen. Ook de coronapandemie heeft de urgentie aangegeven dat deze grensoverschrijdende problemen een samenhangende visie en aanpak vereisen. Een van de visies waar steeds meer over gesproken wordt, is dus One Health: de aanpak van gezondheid vanuit humaan, veterinair en milieuperspectief; op lokaal, nationaal en internationaal niveau.
Diverse initiatieven voor One Health
Er zijn verschillende samenwerkingsverbanden, nationaal en internationaal, op het gebied van beleid, onderzoek en praktijk waarin verschillende disciplines samenwerken. ZonMw participeert in sommige van die samenwerkingsverbanden en dan in de rol van onderzoeksfinancier of verbinder. Lees het interview met Merel Langelaar over One Health. Zij is hoogleraar policy and impact in veterinary medicine aan de Universiteit Utrecht en vicevoorzitter van het kernteam van de commissie cluster Gezondheidsbescherming van ZonMw.
Planetary Health: mondiale veranderingen en humane gezondheid
Een andere aanpak is Planetary Health die kijkt naar het verband tussen milieuveranderingen in de wereld en de gezondheid van mensen. Het adviesrapport Planetary Health. An emerging field to be developed (2023) van de KNAW bevat een inventarisatie welke wetenschappelijke kennis nodig is om dat verband beter te begrijpen en om actie te kunnen ondernemen. Het advies is een vertaling zijn van dit internationale onderwerp naar de Nederlandse situatie en is agendasettend voor diverse ministeries. Wij hebben input geleverd, en nemen Planetary Health waar mogelijk mee in onze bestaande en nieuwe onderzoeksprogrammering.
Wat doen wij?
Wij financieren kwalitatief goed onderzoek, verbinden partijen (beleid, praktijk, onderzoek en onderwijs) en bevorderen de implementatie van onderzoeksresultaten. Daarbij zijn onderlinge afhankelijkheid en samenwerking in de keten essentieel. Wij streven ernaar verbindingen te leggen met partijen om tot een geïntegreerde gezondheidsbenadering te komen. Met als speerpunten infectieziekten, antimicrobiële resistentie, voeding, klimaatverandering, gezonde leefomgeving, en microplastics.