Hoe belangrijk is een gezonde leefstijl in de strijd tegen corona?

Er komt steeds meer aandacht voor het belang van een gezonde leefstijl in relatie tot COVID-19. Zo blijkt overgewicht een rol te spelen in het beloop van COVID-19. Wij hebben het Lifestyle4Health platform verzocht om met een aantal partners een kennisinventarisatie te verrichten in het kader van ons COVID-19 programma.

Lifestyle4Health is een nationaal platform van het Nederlands Innovatiecentrum voor Leefstijlgeneeskunde. De inventarisatie, uitgevoerd door TNO, LUMC en RadboudUMC met input van diverse nationale experts, biedt een overzicht van de reeds beschikbare wetenschappelijke kennis over de invloed van leefstijlfactoren op vatbaarheid, ziektebeloop en herstel van COVID-19.

Beïnvloedt een gezonde leefstijl het beloop van COVID-19?

Door diverse nationale en internationale onderzoeksresultaten te verzamelen, is gebleken dat er aanwijzingen zijn dat verschillende leefstijlfactoren het beloop en het herstel van COVID-19 beïnvloeden. Zo lijkt roken een negatief effect te hebben op het ziektebeloop en herstel van COVID-19. Bewegen heeft een positief effect op het ziektebeloop en herstel van acuut COVID-19. Tegelijkertijd laat het huidige bewijs zien dat oefentherapie nadelig kan zijn voor het herstel bij Long-COVID. Er is nog onvoldoende wetenschappelijke bewijs over de invloed van de leefstijlfactoren voeding, alcohol, slaap en stress/ontspanning op het ziektebeloop en herstel van COVID-19. Wel is bekend dat deze leefstijlfactoren effect hebben op het functioneren van het immuunsysteem.

Naast het literatuuronderzoek zijn diverse experts geraadpleegd. Zij waren het erover eens dat een ongezondere leefstijl invloed heeft op de ernst van COVID-19. Voeding wordt door de experts als belangrijkste leefstijldeterminant genoemd in preventie, behandeling en herstel bij acute corona infectie. Verder benadrukken experts dat het belangrijk is om de verschillende leefstijlfactoren in samenhang te zien.

In hoeverre beschermen supplementen tegen COVID-19 -virus?

Als verdieping op bovenstaande kennisinventarisatie, hebben wij op verzoek van het ministerie van VWS, ruimte gemaakt voor onderzoek naar mogelijke (preventieve) behandelingen met vitamines en/of supplementen. We hebben het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) gevraagd een inventarisatie uit te voeren naar de mogelijke inzet van supplementen bij de behandeling en preventie van COVID-19. De focus ligt hierbij op 9 supplementen: vitamine D, vitamine C, zink, quercetine, resveratrol, omega 3-vetzuren, vitamine K, selenium en probiotica. Voor de meeste supplementen geldt dat aanwijzingen voor positieve effecten beperkt zijn. Bewijs dat extra supplementen (ernstige) COVID-19 kunnen voorkómen ontbreekt dan ook. Een gezonde levensstijl met aandacht voor voldoende vitaminen en mineralen is per definitie verstandig ter voorkoming van (ernstige) COVID-19. Daarbij geldt voor een deel van de supplementen (bijvoorbeeld vitamine D) dat er al suppletie-adviezen zijn voor risicogroepen. Aanvullend onderzoek wordt niet noodzakelijk gevonden op dit moment.

Vervolgonderzoek leefstijl & COVID-19

Onderzoek naar de precieze rol van leefstijl op het beloop en herstel van COVID-19 is nog schaars. Wel is bekend dat leefstijl een belangrijke factor is voor het immuunsysteem: een gezonde leefstijl kan de weerstand verhogen, terwijl een ongezonde leefstijl de weerstand kan verminderen. Bovendien blijkt het beloop van COVID-19 minder gunstig te zijn bij mensen met overgewicht en/of chronische aandoeningen.

De COVID-19 pandemie onderstreept het belang van leefstijl en de inzet op dit thema. Meer kennis over de complexe relatie tussen leefstijlfactoren, het immuunsysteem en de relatie met gezondheid en ziekte is van belang. Vanuit het COVID-19 programma zal begin 2022 zowel nationaal als internationaal onderzoek worden geïnitieerd. Internationaal wordt ingezet op fundamenteel onderzoek om de werkingsmechanismen tussen leefstijlfactoren (specifiek voeding), het immuunsysteem en infectieziekten zoals COVID-19 beter te begrijpen. Nationaal wordt ingezet op toegepast onderzoek om leefstijl in te zetten in het ondersteunen en het bevorderen van sneller herstel van patiënten met COVID-19.

Meer informatie