Parel voor zingeving in de palliatieve zorg

Leren praten over zingeving met patiënten in de palliatieve fase en hun naasten. Dat is het doel van ‘Als niet alles is wat het lijkt’, een project van Ligare, het regionale consortium palliatieve zorg in de 4 noordelijke provincies. Het project wil spirituele zorg inbedden in de reguliere zorgverlening.

Even níét iets doen

Projectleider An Reyners, internist-oncoloog aan het UMCG en hoogleraar Palliatieve geneeskunde: ‘Artsen en verpleegkundigen zijn vaak onzeker. Ze zijn gericht op handelen en hebben het liefst een duidelijk antwoord, een oplossing. Maar bij zingevingsvragen help je patiënt en naasten door juist even níét iets te doen, door te luisteren en er voor iemand te zijn.’ Volgens haar winnen zorgverleners de tijd die ze daarin stoppen weer terug. ‘Er ontstaat vertrouwen, en van daaruit kom je veel makkelijker in gesprek over zingeving. Patiënten vertellen dat zorgverleners de tijd nemen om naar hen te luisteren en dat ze daardoor hun verhaal kunnen en willen doen. Ze geven aan dat er echt contact is, waardoor ze makkelijker kunnen aangeven welke wensen zij nog hebben.’

Invloed op het team

Deelnemers zijn enthousiast over de digitale leeromgeving die in het project is ontwikkeld, met handvatten om vragen en dilemma’s rond zingeving te herkennen en te begeleiden. Ellen de Groot, hoofdverpleegkundige op het UMCG, is positief over het bijkomende effect van het project op de teamontwikkeling. ‘Door over spiritualiteit te praten, krijgt de onderlinge uitwisseling veel meer diepgang. Dat heeft een mooie invloed op hoe teamleden met elkaar omgaan.’

Succesvolle implementatie

Bij alle deelnemende zorgorganisaties heeft een implementatieduo het project intern getrokken. Dit duo, meestal een verpleegkundige en een geestelijk verzorger, had de rol van coach en trainer. Deze werkwijze is als prettig en waardevol ervaren. Samenwerken, ervaringen delen en elkaar aanvullen zijn belangrijke pijlers onder het succes van de implementatie.

Trainingen

Meer dan 25 organisatie hebben het scholingsprogramma gedaan dat gekoppeld is aan de digitale leerwerkplaats. De ervaringen zijn positief. Wanneer u interesse hebt in het werken met de digitale leerwerkplaats in uw organisatie, kunt u een email sturen naar zingeving@consortiumligare.nl.

ZonMw en zingeving in de palliatieve zorg

Dit project financierden we vanuit ons programma Palliantie. Met het programma zetten we ons in voor een goede kwaliteit van leven voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten. Het tijdig herkennen en bespreekbaar maken van wensen en behoeften rondom het levenseinde, als ook zingevings- of levensvragen, helpt om passende zorg aan hen te verlenen. Meer informatie over zingeving en kwaliteit van leven