Nieuwe indicaties

Drug rediscovery is onderzoek naar nieuwe toepassingen van een bestaand geneesmiddel voor een andere indicatie. Dat kan het gevolg zijn van een toevallige ontdekking van een ‘bijwerking’ bij het gebruik van een geneesmiddel. Of dat wetenschappers op basis van het onderliggende werkingsmechanisme een nieuwe toepassing vinden.

Sneller en goedkoper

Er liggen kansen en mogelijkheden voor het gebruik van een nieuwe toepassing bij een bestaand geneesmiddel. Omdat het langdurige traject van geneesmiddelenontwikkeling niet vanaf het begin hoeft te worden gedaan is het sneller en goedkoper. Bovendien is er al veel kennis en ervaring met het middel opgedaan, bijvoorbeeld met betrekking tot bijwerkingen.

Drug rediscovery of drug repurposing

Indicaties waarvoor een geneesmiddel of werkzame stof in een bepaalde toedieningsvorm en dosering is geregistreerd vormen in de praktijk maar een deel van de mogelijke toepassingen. ZonMw financiert in het programma Goed Gebruik Geneesmiddelen verschillende onderzoeksprojecten op het gebied van drug rediscovery, ook wel drug repurposing genoemd. Het gaat daarbij om klinisch onderzoek naar de effectiviteit en/of dosisoptimalisatie van een veelbelovende nieuwe toepassing van een bestaand geneesmiddel.

Ook in het ZonMw-programma Regulatoire Pandemische Paraatheid is er aandacht voor nieuwe toepassingen van bestaande geneesmiddelen (drug rediscovery / drug repurposing) met de focus op oplossingsrichtingen en aanbevelingen voor het stimuleren van drug rediscovery (ook bij voorbereiding op een pandemie).

Registratie voor een nieuwe indicatie

Het is vaak een grote uitdaging om een geneesmiddel voor een nieuwe indicatie geregistreerd te krijgen, zodat het niet off-label hoeft te worden voorgeschreven. In de praktijk blijkt dit lang niet altijd eenvoudig te realiseren. Onderzoekers signaleren verschillende beperkingen, onder meer het ontbreken van reële en verantwoorde incentives voor de risico’s die farmaceutische bedrijven nemen als zij drug rediscovery-onderzoek ondersteunen. De overheid ziet deze belemmeringen ook. Het ministerie van VWS vindt dat wet- en regelgeving op internationaal niveau afgestemd moet worden om zo registratie te vergemakkelijken. En op nationaal niveau kan het juridisch kader mogelijk zo worden aangepast dat het voor partijen aantrekkelijker wordt om samen te werken op dit terrein. Intussen blijft GGG zich inspannen om de kennis over kansrijke nieuwe toepassingen van bestaande middelen te vergroten en het potentieel van drug rediscovery onder de aandacht te brengen.