Impact versterken in de langdurige zorg

Als onderdeel van het ZonMw-programma Kennisontwikkeling Langdurige Zorg en Ondersteuning (LZO) kregen gehonoreerde projecten begeleiding bij het realiseren van impact met hun projectresultaten. ZonMw vindt het belangrijk dat de resultaten van gefinancierde projecten en programma’s door praktijk, beleid, onderwijs en/of onderzoek ook echt worden gebruikt. Én dat de projecten goed aansluiten bij wat er in de praktijk speelt.

Het begeleidingstraject

Tijdens het traject 'Impact versterken in de langdurige zorg' kregen deelnemers inzicht in implementatie- en veranderprocessen, ontwikkelden zij concrete implementatieplannen, gingen zij zelf aan de slag met de implementatieactiviteiten en werd er gezamenlijk verkend wat er nodig is voor duurzame implementatie en borging van de resultaten. In dit artikel vertellen we meer over de aanleiding, de opzet het belang en de resultaten van dit traject. 

Aanleiding

In 2022 is er door het Nivel in opdracht van het ZonMw-programma Kennisontwikkeling Langdurige Zorg en Ondersteuning, binnen de subsidieronde ‘Praktijkgericht onderzoek naar de relatie tussen de cliënt, naasten en/of mantelzorgers en professionals in de langdurige zorg en ondersteuning’ een inventarisatie gepubliceerd met de ondersteuningsbehoeften van de projectleiders. Uit deze inventarisatie kwam naar voren dat er meer behoefte is aan ondersteuning:

  • bij het uitwisselen van ervaringen tussen de projecten (‘leren van elkaar’);
  • bij het opstellen van het implementatieplan;
  • bij de uitvoering van implementatieactiviteiten;
  • bij het leggen van de connectie met relevante stakeholders (die nog niet in het project betrokken zijn), waaronder praktijkorganisaties en onderwijsinstellingen;
  • bij het borgen van de resultaten vanuit het praktijkgericht onderzoek binnen de zorgorganisaties waarin het onderzoek plaatsvindt;
  • bij het voorkomen dat innovaties na verloop van tijd weer naar de achtergrond verdwijnen;
  • bij het toegankelijk maken en verspreiden van de kennis(producten) richting een breed publiek.
Afbeelding
We zijn we begonnen met het implementatieplan, omdat de meeste projectleiders al in deze fase van hun project waren aangekomen. We bekeken hoe kunnen de projectleiders bijvoorbeeld gebruik maken van bestaande implementatiemodellen tijdens het implementeren van de resultaten uit hun project. Daarna zijn we pas gaan kijken naar hoe je andere mensen mee kunt krijgen in je organisatie en wat de rol van de projectleider daarin is.
Janneke de Groot
Zorgvernieuwer en eigenaar Amplitudo

Inhoud begeleidingstraject

Op basis van deze inzichten hebben zorgvernieuwer Janneke de Groot (Amplitudo): en verandermanager en coach Nienke de Lange in opdracht van ZonMw het begeleidingstraject vormgegeven. In het traject kregen deelnemers inzicht in verschillende aspecten van implementatie- en veranderprocessen en de borging van implementatie. 

Het programma bestond uit fysieke trainingsdagen, verdiepende online werksessies en terugkomdagen.

Op 23 november vond de laatste terugkomdag plaats. Deze dag vormde de afsluiting van het begeleidingstraject. Tijdens deze bijeenkomst lag de focus op het communiceren over de uitkomsten van de projecten en het evalueren van het begeleidingstraject. 

Geleerde lessen begeleidingstraject

De deelnemers hebben met dit begeleidingstraject kunnen ervaren hoe belangrijk het is om vroeg in je onderzoek al rekening te houden met de uiteindelijke implementatie van je onderzoeksresultaten. 

Afbeelding
Het traject gaf echt inzichten over wat je nu precies kunt doen met de uitkomsten van je onderzoek. Ik kwam er bijvoorbeeld achter dat ik het implementeren vaak te groot maak en teveel bezig ben met het vinden van informatie en de juiste onderzoeksmodellen. Ik heb geleerd om dit soms juist ook wat kleiner te maken, waardoor implementatie niet altijd moeilijk hoeft te zijn.
Peter Reniers
Promovendus Open Universiteit
Afbeelding
Ik vond de schrijfopdracht erg interessant. We kregen per vraag 1 minuut de tijd om zonder na te denken deze vragen te beantwoorden. Vragen zoals ‘wat dacht ik aan het begin van het traject’, ‘waar sta ik nu’, ‘welke onderwerpen kwamen vaak op mijn pad’, ‘waar zitten blokkades’. Die simpele opdracht maakte verrassend helder waar ik aan het begin van het traject stond en waar ik aan het einde van het traject sta. Dit maakte scherper wat het project nu heeft opgeleverd en waar we nu echt een bijdrage aan hebben geleverd.
Ina Mouris
Projectleider locaties Project Samen Optrekken, Kenniscentrum Zorginnovatie, Hogeschool Rotterdam

Uitwisselen ervaringen

In het programma was veel ruimte voor het uitwisselen van ervaringen, reflectie en leren. Met name de uitwisseling van ervaringen, successen en uitdagingen met andere projectleiders werd als positief ervaren. 

"Ik heb persoonlijk het meest gehaald uit het delen van ervaringen met andere projectleiders. Het is fijn als iemand anders met een frisse blik naar jouw vraag of probleem kan kijken en met hun ervaring richting kan geven. Wanneer alles binnen je eigen projectgroep blijft, krijg je toch snel een tunnelvisie”, aldus Peter Reniers.

Afbeelding
Ik vond met name de uitwisseling die ontstond tussen de verschillende projecten een mooie opbrengst van dit traject. Daarnaast zien we vanuit ZonMw dat deze projecten nu extra aandacht besteden aan implementatie. We denken we na over hoe we een vervolg aan het traject kunnen geven.
Daniëlle Haasnoot-Volker
Implementatie Specialist ZonMw