Programmalijn 1 - Kind en gezin
1a en 2a: algemeen werkzame factoren
Vanuit het ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector is onder andere meer zicht verkregen in wat werkt in de jeugdsector waarom, voor wie, wanneer en onder welke condities. In deze programmalijnen lag de focus op cliëntfactoren, werkzame factoren bij beroepsbeoefenaren en factoren in de alliantie tussen cliënt en beroepsbeoefenaren.
In de jeugdsector is veel aandacht voor de vraag door welke factoren het succes van steun- of hulpverleningstrajecten wordt bepaald. Veel onderzoek focust zich op specifieke factoren (interventiemethoden en –technieken). In deze programmalijnen is aandacht besteed aan de algemeen werkzame factoren (interventie-nonspecifieke).
Half 2018 zijn er twee Verspreidings- en implementatie impulsen (VIMP) gehonoreerd die de resultaten van de 19 onderzoeksprojecten bundelen en uitdragen.
- Verdieping Internationale Kennisupdate Algemeen Werkzame Factoren in de Zorg voor Jeugd - Alliantiebevordering
- Bundeling en verspreiding van kennis en aanbevelingen over alliantie en andere werkzame factoren (Afgerond)
- Instrumenten om alliantie en andere algemeen werkzame factoren te meten (Afgerond)
- Kennisupdate Alliantie en Algemeen Werkzame Factoren in de Zorg voor Jeugd 2021 (Afgerond)
In 2013/2014 zijn in 2 subsidierondes 19 onderzoeksprojecten gehonoreerd binnen de programmalijnen 1a en 2a ‘Het vergroten, bundelen en uitdragen van kennis over de zogeheten cliëntfactoren, werkzame factoren bij beroepsbeoefenaren en in de alliantie tussen cliënt en beroepsbeoefenaren in het jeugddomein’.
Gehonoreerde aanvragen type 1
Onderzoek naar nog niet geïdentificeerde algemeen werkzame cliëntfactoren, werkzame factoren beroepsbeoefenaren en factoren in de alliantie tussen cliënt en beroepsbeoefenaren
- Empathie als succesfactor voor doelgerichte interventie (Afgerond)
- It takes two to tango. Onderzoek naar concreet gedrag van kind en therapeut in het aangaan en in stand houden van alliantie binnen angstbehandeling (Afgerond)
- Therapieverbetering door a-specifieke factoren, te bestuderen met humaan-ethologische observatie van adolescent en therapeut (Afgerond)
- Effecten van cliënt- en therapeutfactoren en cliënttherapeut alliantie bij de bewezen effectieve oudertraining Incredible Years voor diverse doelgroepen. (Afgerond)
- Versterken motivatie voor begeleiding LVB-jongeren. (Afgerond)
- Alliantie en Behandelintegriteit: Verloop, wederzijdse beïnvloeding en behandelresultaten. (Afgerond)
- Het belang van traumasensitiviteit voor (professionele) opvoeders in de residentiële zorg voor jeugd. (Afgerond)
- Samen Stevig Staan: Cliëntfactoren, factoren beroepsbeoefenaren en professionalisering bij interventie ter vermindering van externaliserende gedragsproblemen bij jeugdigen met een licht verstandelijke beperking. (Afgerond)
- De invloed van cliënt- en behandelaarfactoren op de werkzaamheid van sociale vaardigheid interventies voor autisme. (Afgerond)
- Werkzame factoren in de angstbehandeling bij kinderen en jongeren van 8-18 jaar. (Afgerond)
- Het grote probleem van no show en onvoldoende verbetering in de jeugd GGZ: onderzoek naar cliëntfactoren in verband met behandeluitval of non-respons bij jongeren met gedrags- of emotionele problemen in de jeugd-GGZ. (Afgerond)
- De werkrelatie met multi-probleemgezinnen en de rol van gehechtheid van behandelaren. (Afgerond)
- Goede alliantie, effectievere jeugdzorg? De voorspellende waarde van alliantie voor het resultaat van ambulante jeugdhulp, en de samenhang met cliënt- en professionalfactoren. (Afgerond)
- Behandelmotivatie en alliantie als voorspellers van drop-out en klachtenverloop in de jeugdpsychiatrie en -verslavingszorg: Verschillen in perspectief en gedurende de behandeling. (Afgerond)
Gehonoreerde aanvragen type 2
Het ontwikkelen en toetsen van handvatten voor beroepsbeoefenaren om de reeds bekende algemeen werkzame cliëntfactoren, factoren bij beroepsbeoefenaren en factoren in de alliantie tussen cliënt en beroepsbeoefenaren te stimuleren of hier op te kunnen anti
- Stay tuned: Het versterken van de werkalliantie tussen vaktherapeuten en jongeren in het gedwongen kader om de behandeleffecten te vergroten (Afgerond)
- Een betere basis: De ontwikkeling en evaluatie van een interventie voor goede allianties tussen jongeren en professionals in de residentiële jeugdzorg (Afgerond)
- De Houvast-methodiek: Op weg naar een gelijkwaardige relatie van ouders in de jeugdzorg (Afgerond)
- Passende ondersteuning voor jongeren van gescheiden ouders: Ontwikkeling en toetsing van handvatten voor schoolmaatschappelijk werkers in het voortgezet onderwijs, met gebruik van nieuwe media (Afgerond)
- Effectieve reflectie: handvat voor kwaliteitsbewaking in de zorg voor jeugd (Afgerond)
Programmalijn 1b: eigen kracht
Het ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector draagt onder andere bij aan de beleidsdoelstelling van de overheid dat kinderen en hun ouders/verzorgers positief betrokken zijn bij hun leefomgeving en zo nodig laagdrempelige ondersteuning krijgen bij het opvoeden en opgroeien aansluitend op hun eigen kracht.
Binnen programmalijn 1b ‘Versterken van de eigen kracht van kinderen en gezinnen’ zijn in 2012/2013 2 subsidierondes geweest.
Prorgrammalijn 1c: participatie
Met deze programmalijn wil ZonMw de participatie van kinderen en ouders in onderzoeksprojecten stimuleren.
Participatievoucher
Een deel van de onderzoeksprojecten van het programma Effectief werken in de jeugdsector kunnen vanuit deze lijn een participatievoucher aanvragen. Deze voucher van maximaal € 5.000 is bedoeld om de participatie van kinderen, jongeren en ouders te intensiveren bij het verspreiden en implementeren van de resultaten van projecten.
Concreet gaat het om het raadplegen, advies inwinnen, samenwerken, terugkoppelen en laten (mee)beslissen van kinderen, jongeren en ouders bij de uitvoering van een project en/of de verspreiding van resultaten van een project.
Masterclasses Jongerenparticipatie
Ook worden binnen deze programmalijn jaarlijks masterclasses ‘Jongerenparticipatie in onderzoek’ georganiseerd voor onderzoekers en jongeren. Tijdens de masterclass diepen onderzoekers en jongeren op inspirerende wijze concrete vraagstukken rond het betrekken van jongeren bij onderzoek uit. Hierbij staan dilemma’s centraal die door deelnemers zelf worden ingebracht. Jongeren leren daarnaast in een aparte deelsessie wat hun sterke punten zijn en hoe zij hun stem kunt laten horen in onderzoek in de jeugdsector.
De masterclasses worden aangekondigd in de nieuwsbrief Jeugd en LinkedIn-pagina ZonMw: Jeugd.
Bekijk ook deze tips voor betekenisvolle jongerenparticipatie in onderzoek.