Programmalijn 2 - Beroepsbeoefenaren
2a: Sociaal werkers
Het ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector draagt onder andere bij aan het meer zicht krijgen in wat werkt in de jeugdsector waarom, voor wie, wanneer en onder welke condities. In programmalijn 2 ‘beroepsbeoefenaren’ ligt de focus op het vergroten, bundelen en uitdragen van kennis over de rol en invloed van de professional als het gaat om het bevorderen van de psychosociale ontwikkeling van de jeugd.
Binnen programmalijn 2a is in 2016 een subsidieronde geweest gericht op kennisontwikkeling door middel van effectonderzoek om het methodisch handelen van de sociaal werker op het gebied van opgroeien en/of opvoeden (verder) te onderbouwen. Er zijn 5 projecten gehonoreerd.
In de projecten wordt onderzoek gedaan naar de effectiviteit van bestaande en in de praktijk uitgevoerde methodieken/interventies/handelswijzen binnen het sociaal werk. Sociaal werkers ondersteunen jongeren, kinderen en gezinnen vroegtijdig en dichtbij, liefst zo licht en kort mogelijk. Ook spelen zij een belangrijke rol bij de nazorg van jongeren na een intensief jeugdzorgtraject.
In het kader van de transformatie zijn er voor het lokale jeugdbeleid hoge verwachtingen. Voorwaarde voor de projecten is dan ook dat het te onderzoeken methodisch handelen van sociaal werkers aansluit bij de eerste twee transformatiedoelen, zoals beschreven in de memorie van toelichting van de Jeugdwet. Hierbij gaat het om:
- Preventie en uitgaan van eigen verantwoordelijkheid en eigen mogelijkheden (eigen kracht) van jeugdigen en hun ouders, met inzet van hun sociale netwerk, en
- Demedicaliseren, ontzorgen en normaliseren door onder meer het opvoedkundig klimaat te versterken in gezinnen, wijken, scholen en in voorzieningen als kinderopvang en peuterspeelzalen
2b: Opleidingenlijn en VIMPs
In de (jeugd)programma’s van ZonMw wordt veel kennis ontwikkeld die waardevol is voor aankomende professionals in de jeugdsector. Met meer kennis kan de hulp aan kinderen en hun gezinnen effectiever worden.
Het lukt niet altijd dat deze kennis daadwerkelijk een toepassing vindt in de praktijk. Naast het stimuleren van de toepassing van kennis door professionals in de uitvoeringspraktijk, spelen opleidingen een belangrijke rol bij het toepassen van projectresultaten. Hiermee worden de professionals van de toekomst gevormd.
Binnen deze programmalijn zijn projecten uitgevoerd waarbij opleidingen, onderzoekers en professionals samen actuele kennis over het bevorderen van de psychosociale ontwikkeling van kinderen en jongeren toepasbaar hebben gemaakt voor opleidingen.
- Onbekend maakt onbemind. Leren werken met neuropsychobiologische kennis van en met jongeren met anti-sociaal gedrag (afgerond)
- Samen de handen in één voor multiprobleem (afgerond)
- Plein 16 - 27: Landelijke Leergemeenschap Jongeren op Weg naar Volwassenheid (afgerond)
- Overkoepelende VIMP - Kennis & jeugdopleidingen verbinden
Vanuit deze programmalijn zijn VIMPs van individuele projecten gehonoreerd om hun resultaten verder te implementeren en verspreiden.
- VIMP Eigen Kracht Gemeenten. Inspiratie voor gemeenten over de mogelijkheden en grenzen van ‘eigen kracht’ bij jeugd en opvoeders (afgerond)
- Ken je kracht? Professionele dilemma’s en mogelijkheden bij het versterken van eigen kracht in de Zorg voor Jeugd (afgerond)
- Bundeling en verspreiding van kennis en aanbevelingen over alliantie en andere werkzame factoren (afgerond)
- Instrumenten om alliantie en andere algemeen werkzame factoren te meten (afgerond)
- Kennisupdate Alliantie en Algemeen Werkzame Factoren in de Zorg voor Jeugd (afgerond)
- Verdieping Internationale Kennisupdate Algemeen Werkzame Factoren in de Zorg voor Jeugd - Alliantiebevordering
- Overkoepelende VIMP - Kennis & jeugdopleidingen verbinden (afgerond)
- Digitaal vakmanschap (afgerond)
- Methodiekuitbreiding en -onderbouwing Opvoeddebatten (afgerond)
- VIMP Samen de handen in een voor multiprobleem (afgerond)
- Samen SEJN – organisatie-overstijgend leren van praktijkdata met de Lerende Databank Jeugd
- Implementatie Krachtenwijzer bij Vertrektraining
- Implementatie Impuls: De Sense-IT app
- Inspiratiesessies Kracht van Jongeren(werk)
- Wat werkt voor gezinnen met zware opvoedproblemen en gezinnen met meervoudige en complexe problemen toegepast in de praktijk
- Integratie van het 360°CHILDoc in een gepersonaliseerde Jeugdgezondheidszorg
- VIMP ScheidingsATLAS: Kennisborging en implementatie van kortdurende en laagdrempelige ondersteuning van gescheiden ouders
- Implementatieproject: Kennisbevordering over de effectiviteit van psychosociale interventies voor kinderen met ADHD en druk gedrag
- De ontwikkeling van een e-learning module ter ondersteuning van het gebruik van screeningsinstrument ARI-CP 2-5 voor gehechtheidsproblematiek: wat, wanneer, hoe en welk vervolg?
- Programma getrouwe uitvoering van BRAM
- Implementatieproject EWJS 2021 Consortium Sociale Vaardigheden en Weerbaarheid
- VIMP Plein 16-27: Landelijke Leergemeenschap Jongeren op Weg naar Volwassenheid
- VIMP ALPHA-NL
2c: Implementatielijn
Deze programmalijn richt zich op het vergroten van de kennis over de keuze voor implementatiestrategieën in de jeugdsector.
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de werkzaamheid van innovaties; interventies, instrumenten, richtlijnen en andere toepassingen van resultaten uit onderzoek. Maar als een innovatie werkt, wil dat nog niet zeggen dat deze ook in de praktijk wordt toegepast. Er is nog weinig kennis beschikbaar om de keuze voor een implementatiestrategie goed theoretisch te onderbouwen. Doel is de juiste toepassing van werkzame interventies en instrumenten in de praktijk stimuleren.
Deze programmalijn draagt met vernieuwend praktijkonderzoek bij aan een betere onderbouwing voor de keuze voor implementatiestrategieën. En levert kennis op over de onderbouwing van de keuze voor bepaalde strategieën, rekening houdend met de geconstateerde belemmerende en bevorderende factoren.
Binnen de programmalijn heeft in 2018/2019 een subsidieronde plaatsgevonden. Doel van deze ronde is dat opgedane kennis vertaald wordt naar een praktische toepassing (zoals bijvoorbeeld een keuzehulp) voor professionals, onderzoekers en/of stafmedewerkers die verantwoordelijk zijn voor het succesvol invoeren van innovaties.
In maart 2019 zijn 2 projecten gehonoreerd die in het najaar van start zijn gegaan.