Marja Westhoff
Programmasecretaris
Telefoonnummer+31 70 349 52 77
E-mailadreswesthoff@zonmw.nl
Het Engelse woord nudge wordt gebruikt om mensen te helpen een gemakkelijke en betere keuzes te maken. De overheid, en ook gezondheidsprofessionals sturen hier weliswaar in. Uiteindelijk kiezen mensen wel zelf.
Er zijn ook legio toepassingen voor preventie, maar ook in de cure en care sector. Bijvoorbeeld in de manier waarop behandelopties aangeboden en de wijze waarop met patiënten/cliënten wordt gecommuniceerd.
ZonMw wil een impuls geven aan het gedachtegoed van nudging voor de ZonMw onderzoeks- en praktijkprogrammering. Gedragswetenschappelijke kennis in beleid, onderzoek, onderwijs en praktijk.
In opdracht van ZonMw is gewerkt aan een wetenschappelijk kader voor de toepassing van nudging in de publieke gezondheidszorg. Er is aandacht voor een definitie voor nudging. Deze wordt gebruikt binnen de publieke gezondheidszorg. De kennissynthese is in juli 2015 afgerond. Resultaten zijn relevant voor de verschillende deelprogramma’s binnen het vijfde onderzoeksprogramma preventie.
Gebaseerd op gedragseconomische inzichten ontwierpen onderzoekers van het RIVM (VWS) en Tilburg University verschillende loterijen die als deadlines dienden om mensen met overgewicht te helpen zich aan hun doel te houden van ‘twee keer per week sporten’.
Lees: Vaker sporten door mensen met overgewicht (uit Rapport 'Rijk aan gedragsinzichten, editie 2017')
Drie grootschalige consortia van landelijk samenwerkende onderzoekers, praktijkinstellingen en private partijen zijn van start gegaan. Een van de consortia is Supreme nudge. Dit samenwerkingsproject richt zich op mensen met een lage sociaaleconomische status. Het consortium buigt zich sinds 1 mei 2017 over hoe de gezonde voedselkeuzen in de supermarkt makkelijker en vanzelfsprekender wordt.
Lees het nieuwsbericht
ZonMw heeft opdracht gegeven aan Schuttelaar & Partners om in kaart te brengen wat de stand van zaken is om nudging als preventie instrument, naast andere instrumenten, in de praktijk te gebruiken. Dit rapport is nu beschikbaar.
Gedragseconoom Richard H. Thaler wint de Nobelprijs voor de Economie.
Lees het nieuwsbericht op nos.nlIn november organiseerde de minor Zorgtechnologie een minisymposium. Hier deelden studenten Ergotherapie, Industrieel Ontwerpen en Gezondheidszorg Technologie hun onderzoeksresultaten. De studenten voerden onderzoek uit naar toepassingen van nuging in de gezondheidszorg en presenteerden op het symposium hun concept.
De psychologie en de gedragseconomie vergaren steeds meer kennis over hoe mensen keuzes maken. Dit roept de vraag op in hoeverre de overheid deze kennis kan en mag gebruiken om burgers te beïnvloeden. Nudging, het sturen van gedrag via automatische en onbewuste denkprocessen, is alleen toelaatbaar als dit het vermogen van burgers versterkt om verleidingen te weerstaan die niet overeenstemmen met hun eigen waarden en doelen. Wat dit betekent kunt u lezen in het RMO rapport 'De verleiding weerstaan. Grenzen aan beïnvloeding van gedrag door de overheid.’
De verleiding weerstaan
Dit signalement brengt in kaart welke argumenten worden gebruikt in het publieke debat over leefstijlbeïnvloeding en eventuele betutteling, welke posities daarin kunnen worden onderscheiden en welke afwegingen moeten worden gemaakt om leefstijlbeïnvloeding te rechtvaardigen dan wel af te wijzen.
Signalement Leefstijlbeïnvloeding
In dit rapport leest u over de wijze waarop gedragswetenschappelijke kennis een prominentere rol kan spelen in de beleidsvorming. De afgelopen jaren is bij diverse beleidsmakers grote belangstelling ontstaan voor onderzoek uit de gedragseconomie en sociale psychologie dat laat zien dat mensen niet altijd kiezen zoals in de klassieke economische modellen wordt verondersteld.
Met kennis van gedrag beleid maken
Gedragseconomen onderzoeken waarom mensen zich vaak niet laten leiden door hun eigen doel, maar door hun omgeving. Zij onderzoeken bijvoorbeeld gedragsverandering, zoals leefstijlaanpassing bij diabetes.
Gedragsverandering bij diabetes
Programmasecretaris
Communicatie