Sinds 2014 werken ZonMw en het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten samen om beter inzichtelijk te maken welke kennis, die uit onderzoek beschikbaar komt, mogelijk opgenomen kan worden in richtlijnen in de Richtlijnendatabase. Deze database biedt medisch specialisten snelle en efficiënte toegang tot de voor hen relevante, actuele, en zoveel mogelijk op wetenschappelijk bewijs gebaseerde (evidence based) richtlijnen. Op basis van richtlijnen kiest een arts samen met de patiënt voor de goede, en betaalbare zorg voor de patiënt.
Wat houdt de samenwerking in
Van de onderzoeksprojecten – lopend en afgerond vanaf 2012 – uit het ZonMw programma DoelmatigheidsOnderzoek (DO) is inzichtelijk gemaakt of zij aansluiten bij de richtlijnen en/of modules in de Richtlijnendatabase. Hiermee wordt inzicht geboden welke publicaties en/of producten afgeronde projecten hebben opgeleverd en welke daarvan terugkomen in richtlijnen. Ook is duidelijk welke lopende projecten aansluiten bij richtlijnen (alsmede eventueel benoemde kennislacunes) en wat zij tegen de einddatum gaan opleveren voor een mogelijke update van een richtlijn. Hiermee bevorderen we de implementatie van onderzoeksresultaten en kan dit worden meegenomen bij de beoordeling welke richtlijnmodules onderhoud behoeven.
Richtlijnenonderhoud
De Wetenschappelijke Verenigingen onderhouden de richtlijnen in de Richtlijnendatabase. De modulaire opbouw van de richtlijnen vergemakkelijkt het onderhoud, omdat bij nieuw wetenschappelijk bewijs een richtlijn niet steeds volledig herzien hoeft te worden, maar alleen die modules die aanpassing behoeven. Hiermee wordt een flinke tijdswinst behaald. Ook kennisagenda’s van de Wetenschappelijke Verenigingen spelen een belangrijke rol. In deze agenda’s leggen de WV-en relevante kennislacunes vast en prioriteren zij deze lacunes. De verbinding van kennisagenda’s, onderzoeksprogrammering en richtlijnenonderhoud zorgt ervoor dat toepassing van kennis uit DO onderzoek in de zorgpraktijk wordt gestimuleerd.
Gekoppelde projecten
Indien een onderzoek aansluit bij een richtlijn, is er een digitale koppeling gemaakt. Dit is bij een richtlijn in de Richtlijnendatabase te zien onder het kopje ‘Bijlagen’. Op de website van ZonMw is bij een project een verwijzing naar de desbetreffende richtlijn in de Richtlijnendatabase gemaakt; de projecten zijn te vinden door het betreffende dossiernummer of titel van het onderzoek in te vullen in de zoekbalk.
Of een onderzoek aansluit bij een richtlijnmodule wordt beoordeeld op basis van de projectomschrijving op de website van ZonMw en wanneer dit nodig is ook op basis van onderzoeksverslagen. De koppeling geeft geen garantie dat de resultaten automatisch verwerkt worden in de richtlijnmodule. Dit is afhankelijk van wat de exacte PICO (Patiënt, Interventie, ‘Comparison’ (vergelijking), ‘Outcome’ (uitkomst)) bij een update wordt, en of de publicatie deze beschrijft. Daarnaast worden de resultaten in het breder perspectief geplaatst van ander (buitenlands) onderzoek.
Onderzoeksresultaten opgenomen in een richtlijn
De onderzoeksresultaten worden gepubliceerd in een wetenschappelijk artikel. Dit artikel wordt, indien deze voldoet aan de PICO, meegenomen in de systematische literatuuranalyse die wordt gedaan bij de ontwikkeling of herziening van een richtlijnmodule. De betreffende publicatie is te vinden in de richtlijn bij de samenvatting van de literatuur, conclusies en/of overwegingen.
