Kennisplatform Preventie

Het Kennisplatform Preventie is een initiatief van het ministerie van VWS en is in 2018 geïnstalleerd door de staatssecretaris. Het is een onafhankelijk platform, bestaande uit experts vanuit beleid, onderzoek en praktijk en wordt inhoudelijk begeleid vanuit het ministerie. De voorzitter van het Kennisplatform is prof. dr. Henk Garretsen. ZonMw voert het secretariaat van het Kennisplatform, in opdracht van VWS.

Het Kennisplatform heeft 2 dynamische kennisagenda’s op het terrein van preventie opgeleverd, die ook gerelateerd zijn aan het ZonMw Preventieprogramma. In 2020 is de kennisagenda Samen Gezond Leven opgeleverd. In 2021 is deze geactualiseerd op het thema mentale gezondheid.  Daarna heeft het ministerie van VWS het platform gevraagd om een verdiepingsslag te maken. Met als focus: het verbeteren van de aansluiting tussen kennis & beleid, in het bijzonder op het financieringsvraagstuk van (integraal) preventiebeleid. Dit heeft geleid tot het adviesrapport Preventie op waarde schatten (2024). 

In december 2023 heeft het Kennisplatform Preventie aan het Ministerie van VWS een adviesrapport opgeleverd over de kosten en baten op het gebied van preventie.

Naar aanleiding van een adviesaanvraag van VWS, heeft het Kennisplatform de tijdelijke Technische Werkgroep Kosten en Baten van Preventie (TWG-KBP) in het leven geroepen. Het rapport van de werkgroep beschrijft hoe de kosten en baten en de budgettaire effecten van preventie het beste gewogen en meegenomen kunnen worden in de voorbereiding van de politieke en bestuurlijke besluitvorming. Daarmee biedt dit rapport handvaten om de besluitvorming over financiering en implementatie van preventie verder te verbeteren. 

Het rapport is in januari 2024 aangeboden aan de Tweede Kamer. 

De werkgroep, onder leiding van prof. dr. Johan Polder, bestond uit deskundigen uit de wereld van wetenschap en beleid en werd aangevuld met waarnemers en adviseurs vanuit het ministerie van VWS, het RIVM, de Gezondheidsraad, Zorginstituut Nederland en het Centraal Plan Bureau.  

In juli 2021 is de Kennisagenda ‘Samen Gezond Leven’ geactualiseerd. In deze versie van de kennisagenda wordt nadrukkelijk aandacht gevraagd voor mentale gezondheid. 

Naast de actualisatie (mentale gezondheid) zijn ook de thema’s co-creatie met de doelgroep en monitoring en evaluatie van een integrale aanpak uitgewerkt. Concrete handvatten en inzichten worden geboden, die helpen bij een betere aansluiting op de behoeften die leven in de (beleids)praktijk. Ook wordt aandacht gevraagd voor (integrale) kennisvraagstukken op bovengenoemde terreinen.

In juni 2020 heeft het Kennisplatform Preventie de kennisagenda ‘Samen Gezond Leven’ opgeleverd. Deze is gericht op een gezonde leefstijl en het voorkomen van leefstijl gerelateerde aandoeningen om op die manier samen gezond(er) te worden en te blijven.

In deze kennisagenda worden 7 aanbevelingen gedaan aan VWS (beleidsdirecties) om meer samenhang te brengen in de programmering en financiering van onderzoek, innovatie en toepassing van kennis op het gebied van preventie. U vindt de aanbevelingen op pagina 17 in de kennisagenda. 

Het gaat om cruciale randvoorwaarden om de beleidsambities op het gebied van preventie en een gezonde leefstijl te realiseren. Hiervoor is het nodig dat kennis wordt ontwikkeld en gebruikt op terreinen zoals bijvoorbeeld governance en bekostiging van preventie. Maar ook hoe een gezonde leefomgeving kan worden ingericht en op welke wijze digitale innovaties een bijdrage kunnen leveren.