Zorg voor vluchtelingen
Aanleiding
De psychische gezondheid van vluchtelingen in Nederland is over het algemeen minder dan dat van mensen zonder vluchtelingenachtergrond. Ook ervaren veel vluchtelingen psychische problemen en/of hebben ze een trauma opgelopen. Daarom is het van groot belang om psychosociale zorg en ondersteuning aan statushouders in Nederland uit te breiden. Met dit programma willen we met kennis de zorg en ondersteuning voor statushouders verbeteren en de praktijk stimuleren deze kennis in te zetten.
Doelen
Signaleren van knelpunten
Het doel van dit programma is om activiteiten en middelen te bundelen en in te zetten om kennis over zorg en ondersteuning voor statushouders te verbeteren. In 2018 werd er al eens 2 miljoen euro beschikbaar gesteld door financiering van externe fondsen, lopende programma’s en programmareserves. Daarmee zijn 2 subsidierondes opengesteld, die zich hoofdzakelijk richten op (psycho)sociale problematiek en het direct verbeteren van zorg en ondersteuning aan statushouders. Momenteel zetten we in op de ervaren knelpunten en potentiële oplossingen.
Ervaringsdeskundigheid
De laatste jaren is succesvol ingezet op ervaringsdeskundigheid. Ook daar waar het gaat om vluchtelingen is betrokkenheid en inzet vanuit de doelgroep bijzonder kansrijk. Potentie van vluchtelingen zelf is van belangrijke meerwaarde in ontwikkeling en innovatie binnen zorg en ondersteuning. De komende periode zal ook ingezet worden op versterken van ervaringsdeskundigheid.
Doelgroep
Het programma richt zich uitsluitend op vluchtelingen met een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd asiel (Type III) verkregen op of na 1 januari 2013.
Samenwerking
Binnen en buiten ZonMw
Het programma Zorg voor vluchtelingen is onderdeel van het Onderzoeksprogramma ggz. Stichting tot steun VCVGZ heeft voor de eerste subsiedierondes middelen beschikbaar gesteld. Als derde stelt het ZonMw-programma Langdurige Zorg en Ondersteuning middelen beschikbaar voor project(en) gericht op de langdurige zorg en ondersteuning. Daarnaast is het programma jeugd, het Nationaal Programma Ouderen en het programma Vakkundig aan het werk inhoudelijk betrokken. Het programma kreeg in 2022 extra budget.
Kennisvragen
Inhoudelijk sluit het programma aan bij de aanbevelingen opgesteld in de update van het rapport ‘Veerkracht en vertrouwen’:
- Het tijdig opsporen van psychotrauma en behandelen met bijzondere aandacht voor gepersonaliseerde zorg.
- Epidemiologisch onderzoek naar psychosociale problemen en weerbaarheid met extra aandacht voor risicofactoren en beschermende kenmerken (door bijvoorbeeld het analyseren van bestaande data uit de zorg).
- Onderzoek naar de behoeften van vluchtelingen, vrijwilligers en professionele zorgverleners aan zorg en ondersteuning. In het bijzonder bij ouderen en kinderen tot 18 jaar.
- Effectiviteitsonderzoek naar interventies en de organisatie met bijzondere aandacht voor interventies gericht op het versterken van herstelvermogen.
- Onderzoek naar de psychometrische eigenschappen van screeningsinstrumenten.
- Onderzoek en experimenten naar het stimuleren van de deelname aan de arbeidsmarkt.
Resultaten
Ondertussen zijn er al mooie resultaten geboekt met het programma Zorg voor vluchtelingen. Zo werden er nieuwe manieren ontwikkeld om statushouders te ondersteunen. In een van onze projecten wordt seksueel geweld bespreekbaar gemaakt. Is er een groepsinterventie ontwikkeld om veerkracht binnen gezinnen te versterken en helpt een mobiel screeninginstrument professionals om problematiek eerder te signaleren.
Artikelen
-
‘Meer aandacht voor uitwisselen, opschalen en borgen van kennis en interventies’
Hoe zorgen we dat wetenschappelijke kennis en innovaties over zorg...
-
Hoe ZonMw bijdraagt aan zorg voor Oekraïense vluchtelingen
ZonMw heeft 3 projecten gefinancierd om de zorg en ondersteuning...
-
NADIYA-project
De oorlog in Oekraïne lijkt langer te duren dan de meesten hadden...
Commissie
Subcommissie Vluchtelingen
Onderstaand een opsomming van de commissieleden van het programma. Per subsidieronde wordt een afweging gemaakt van wie onderdeel is van de beoordelingscommissie.
Voorzitter
Prof.dr. W. (Wim) van den Brink
Leden
Dr. M.H. (Mario) Braakman
Dr. E. (Ellen) Vedel
Prof. dr. L.W.C. (Louis) Tavecchio
Drs. E. (Evert) Bloemen
Prof. Dr. M. (Martine) de Vries
Drs. M. (Marjan) de Gruijter
Drs. T. (Tjheng Hwa) Tjoa
Drs. S. (Said) El Amraoui