Future Affordable & Sustainable Therapies (FAST) is een nieuwe gerichte impuls vanuit de Nederlandse overheid (ministeries van VWS en EZK) voor innovatieve therapieontwikkeling. FAST vormt op een aantal speerpunten een versterking van de benodigde verbindende schakel tussen academie, bedrijfsleven en kliniek, om nieuwe behandelingen zo snel mogelijk bij de patiënt te krijgen, tegen aanvaardbare kosten. De nieuwe impuls zal in nauwe samenwerking met bestaande structuren en organisaties de therapieontwikkeling op een aantal terreinen (speerpunten) gericht stimuleren:
• door het ontsluiten van informatie en het bijeenbrengen van relevante partijen;
• door het signaleren en adresseren van knelpunten;
• door de benodigde infrastructuur te versterken;
• door het inzetten, organiseren en faciliteren van op elkaar aansluitende financiering (‘doorfinancieren’);
• door onderwijs rond therapieontwikkeling te bevorderen.
De kwartiermakers hebben in opdracht van VWS en EZK een rondgang gemaakt langs een groot aantal betrokken organisaties. Zij bepleiten de vorming van een kleine slagvaardige uitvoeringsorganisatie, die gebruik maakt van de expertise van partners als ZonMw, Health~Holland en Invest-NL en binnen de speerpunten meer samenhang aanbrengt in de publieke financiering van innovatieve therapieontwikkeling van lab tot patiënt.
De FAST-impuls verrijkt het bestaande landschap van biomedisch onderzoek, geneesmiddelontwikkeling en klinische studies, dat verder ongewijzigd blijft bestaan. Om daadwerkelijke innovaties door te financieren, zal dus gekozen moeten worden voor specifieke speerpunten die nauw in samenspraak met de samenwerkingspartners bij de financiering aansluiten bij bestaande Nederlandse R&D-prioriteiten.
De FAST-impuls richt zich in beginsel op drie speerpunten:
• Personalised medicine: het op grond van klinische, genetische en andere data veel gerichter aanbieden van geneesmiddelen, waardoor de effectiviteit toeneemt en de kans op bijwerkingen kleiner wordt;
• Regeneratieve geneeskunde: het genezen van chronische aandoeningen door het herstellen van zieke of beschadigde weefsels en organen. Er wordt gebruik gemaakt van innovatieve benaderingen en concepten zoals geïnduceerde pluripotente stamcellen (IPS), gentherapie en biomaterialen;
• Zeldzame aandoeningen: naast het ontwikkelen van nieuwe behandelingen betreft het hier ook het doorontwikkelen van bestaande middelen voor nieuwe toepassingen en het oplossen van problemen rond duurzame beschikbaarheid en betaalbaarheid.
Nederlandse kennisinstellingen behoren op deze drie terreinen tot de wereldtop, maar de vertaalslag naar klinische toepassing en markttoegang blijkt vaak een grote uitdaging. FAST wil dit proces versnellen, door een nieuwe financiële impuls voor onderzoek en ontwikkeling en door de verschillende stappen ervan beter op elkaar af te stemmen. Het ontsluiten van kennis en expertise is dan ook een belangrijk instrument, naast het gericht doorgeleiden van kansrijke projecten naar hogere Technology Readiness Levels (TRL’s).
In december 2020 stuurden ministers Van Ark (VWS) en staatssecretaris Keijzer (EZK) de kwartiermakersrapportage naar de Tweede Kamer. Lees de volledige tekst van de rapportage als download onderaan de pagina.