De scope van de seksuele gezondheidsbevordering is in de loop der jaren fors verbreed, ook binnen de programmering van ZonMw. Het gaat nu ook over thema’s als ‘gezond opgroeien’ en ‘onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap’. Vroege opsporing van aandoeningen blijft een belangrijke prioriteit.
De bevordering van seksuele gezondheid kent een lange geschiedenis in Nederland. Met de maatschappelijke uitdagingen van nu veranderde ook de preventie. Het gaat nu ook om ‘gezond opgroeien’ en ‘onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap’.
Lees verder in onze publicatie '20 jaar preventie bij ZonMw'
‘Een open gesprek kan ongewenste zwangerschappen voorkomen’, aldus Mariëlle Cloin, Tilburg University. ‘Het gaat om open gesprekken over kinderwens, seksualiteit en anticonceptie, met vrouwen die gezien hun situatie eigenlijk liever ook niet zwanger raken. Die gesprekken zijn absoluut niet belerend bedoeld’.
Interview Mariëlle Cloin
Vergelijk je het huidige lespakket met dat uit de beginjaren, dan zie je een accentverschuiving naar weerbaarheid. Hoe bewaak je je grenzen en wat wil je zelf?’, aldus Sjoukje Mos, GGD Amsterdam. ‘Wat hetzelfde is gebleven, is dat de doelgroep nog altijd een belangrijke rol speelt’.
Interview Sjoukje Mos
De afgelopen 20 jaar hebben we al veel kennis opgedaan over gezond leven. Dit heeft mooie resultaten opgeleverd, die vandaag de dag worden gebruikt. Bijvoorbeeld preventie op scholen, in de wijk en op het werk. Maar ook de gecombineerde leefstijlinterventie en kennisinfrastructuren.
Benieuwd naar de resultaten en onze blik op de toekomst?
Het programma onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap is in juni 2019 start gegaan! Het programma is een tijdelijke stimulering om met kennisontwikkeling en -benutting bij te dragen aan verbetering van de praktijk. In dit programma staan preventie van en integrale ondersteuning en zorg bij onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap centraal. September 2019 gaat de eerste subsidieoproep open.
Meer weten?
Via medisch onderzoek én via voorlichting wil ZonMw seksueel overdraagbare aandoeningen, zoals hiv en chlamydia voorkomen en bestrijden. Daarvoor financiert ZonMw bijvoorbeeld onderzoek naar uitbreiding en verbetering van bestaande voorlichtingsprogramma’s.
Lees meerScreening blijft ook nodig na de introductie van HPV-vaccinatie. Zo zijn er vragen over de bescherming op lange termijn. De komende jaren blijft het bevolkingsonderzoek daarom een belangrijk middel voor het opsporen en voorkomen van baarmoederhalskanker. Dat geldt voor vrouwen die wel én vrouwen die niet gevaccineerd zijn.
Bekijk de projectenMeer weten over onderzoeksprogramma's met de thema's: gezond zwanger worden, zorg rondom kwetsbare zwangeren, screening, integrale geboortezorg en doelmatigheid van interventies?
Themapagina Zwangerschap en geboorte
Lang Leve de Liefde is het meest gebruikte, wetenschappelijk onderbouwde en effectief bewezen lespakket in Nederland over seksualiteit en relaties, bedoeld voor leerlingen in de 2e klas van het voortgezet onderwijs. Er zijn meer lespakketten waar ZonMw onderzoek bij betrokken is geweest.
Meer wetenNieuwe onderzoeken naar hiv en chlamydia zijn gestart. De kennis die dit oplevert over deze seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) geeft beleids- en zorgprofessionals meer inzicht in de transmissie, het ziekteverloop en de preventie ervan.
In opdracht van ZonMw heeft het Verwey-Jonker Instituut een kennissynthese Onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap uitgevoerd. De beschikbare- en ontbrekende kennis, interventies en goede praktijkvoorbeelden zijn middels een quickscan van de literatuur en raadpleging van veldpartijen in kaart gebracht.
Met de inzet van de ‘12 maanden zwanger’-campagne op social media, is het gelukt om meer aandacht te generen voor preconceptiezorg. Social media zorgde ervoor dat meer toekomstige ouders informatie kregen over gezond zwanger worden.
Leerlingen in het praktijkonderwijs lopen meer risico dan andere jongeren om slachtoffer of dader te worden van seksueel grensoverschrijdend gedrag. ‘Je lijf, je lief!’ is het enige erkende lespakket voor deze doelgroep. Het werd al op kleine schaal uitgevoerd, maar is nu verder geëvalueerd, doorontwikkeld en in meerdere regio’s uitgevoerd.
Deze conferentie, georganiseerd door VWS, is bedoeld voor iedereen in de zorg, het onderwijs en het sociaal domein, die zich bezighoudt met ondersteuning en begeleiding van jongeren en kwetsbare groepen.
Lees meer
Programmamanager