Onderzoek naar onderzoek

Goed onderzoek voldoet aan eisen van relevantie, kwaliteit en transparantie. Goed onderzoek en betrouwbare onderzoeksresultaten bevorderen het publieke vertrouwen in de wetenschap en vergroot de kans op kennisbenutting in beleid, praktijk, (verder) onderzoek en/of onderwijs en daarmee de impact van onderzoeksresultaten.

Dit is echter niet vanzelfsprekend binnen de context van steeds complexere maatschappelijke opgaven en nieuwe ontwikkelingen als Open ScienceErkennen en Waarderen die de manieren van denken, werken en organiseren veranderen.

Daarom is reflectie nodig op de werking van het onderzoekssysteem (structuren), onderzoekspraktijken (culturen en werkwijzen), de governance en financiering van onderzoek om te leren hoe we verantwoorde onderzoekspraktijken en betrouwbare, reproduceerbare wetenschappelijke kennis verder kunnen bevorderen en borgen.

Door meer kennis te vergaren over bijvoorbeeld wetenschappelijke integriteit, transparantie en reproduceerbaarheid van onderzoek leren wij hoe we verantwoorde wetenschap kunnen blijven stimuleren. We werken daarbij samen met NWO om zo goed onderzoek over de volle breedte van de wetenschap te stimuleren.

Met verschillende programma’s hebben wij onderzoek naar onderzoek gestimuleerd: van fundamenteel (bio)medisch onderzoek tot en met praktijkgericht implementatieonderzoek. Met de opgedane kennis uit de programma’s Bevorderen van Verantwoorde Onderzoekspraktijken (BVO) en Replicatiestudies (RS) is de eerste stap gezet naar het structureel en systematisch onderzoeken van het wetenschapssysteem. Empirische kennis uit deze programma’s biedt inzichten waarmee we kunnen versterken wat goed gaat en bepalen welke verbeteringen mogelijk zijn.

• Bevorderen van Verantwoorde Onderzoekspraktijken (BVO)
  De projecten van het programma BVO bieden inzicht in de factoren die ‘goede wetenschap’ bevorderen of juist belemmeren. Daarnaast zijn er nieuwe ontwikkelingen zoals Open Acces publiceren, FAIR maken van data, Citizen Science en anders Erkennen en Waarderen, die de manier van onderzoek doen veranderen. Dit vraagt om nieuwe inzichten zodat verantwoorde onderzoekspraktijken worden gestimuleerd en gewaarborgd, nu en in de toekomst. 
  Programma ZonMw Bevorderen van Verantwoorde Onderzoekspraktijken
  Ga naar de projecten van Verantwoorde Onderzoeksprojecten
• Replicatiestudies (RS)
  De projecten van het programma Replicatiestudies boden onderzoekers de kans om onderzoek dat door anderen is uitgevoerd, opnieuw uit te voeren (repliceren). Het ging daarbij om het repliceren van studies met veel invloed op de wetenschap, het overheidsbeleid of het publieke debat. Dit was het eerste, ook in internationaal opzicht, specifieke financieringsprogramma voor replicatieonderzoek. Het doel was vernieuwing in de wetenschap bevorderen en onderzoekers stimuleren replicatieonderzoek uit te voeren.
  Programma NWO Replicatiestudies
  Ga naar de projecten van Replicatiestudies

We signaleren kansen om goed onderzoek te stimuleren en de rol die onderzoeksfinanciering daarbij speelt te optimaliseren. Onderzoek naar Onderzoek moet onder andere oog hebben voor de dagelijkse wetenschappelijke praktijk, maar ook voor nieuwe bewegingen zoals breed Erkennen en Waarderen en Open Science. Dit komt ook naar voren in de position paper Promoting Responsible Research Practices en de strategie van de BVO-denktank.

• Position Paper Promoting Responsible Research Practices
  Dit position paper biedt een overzicht van de huidige stand van het (inter)nationale debat, initiatieven en resultaten, en de noodzaak van nieuw onderzoek. Belangrijke thema’s hierbij zijn onder andere het systeem van peer review en de rol van onderwijs en educatie.
  Download (pdf)
• BVO Denktank strategie
  In de BVO Denktank Strategie staan verschillende speerpunten waar in de toekomst op zou moeten worden ingezet, zoals Open Science, toekomstige wetenschap, wetenschappelijke integriteit en maatschappelijke relevantie.
  Download (pdf)