Subsidie voor 17 nieuwe implementatieprojecten DoelmatigheidsOnderzoek

Brede en duurzame implementatie van het programma 'Goed leven met een bipolaire stoornis' (UITROL) 
Hoofdaanvrager/Projectleider: Dr. J.T. Kraiss (Universiteit van Twente)
Bij mensen met een bipolaire stoornis, hun naasten en professionals bestaat een groeiende behoefte aan behandelingen die gericht zijn op het bevorderen van positief functioneren. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat de groepscursus ‘Goed leven met een bipolaire stoornis’, het welzijn substantieel bevordert. Hoewel het programma veel patiënten met bipolaire stoornissen zou kunnen helpen, heeft er nog geen brede uitrol plaatsgevonden. Het implementatiedoel is dat het programma landelijk beschikbaar wordt. Dit zal gedaan worden door een systematische aanpak gericht op kennisverspreiding, optimale integratie in richtlijnen en het trainen van professionals. Om dit te realiseren zal er nauw samengewerkt worden met patiënten en professionals.

Klinische verdenking van een scaphoid fractuur moet primair worden behandeld met drukverband
Hoofdaanvrager/Projectleider: Dr. M. Reijman (Erasmus MC )
Een breuk van het scheepvormig handwortelbeentje is niet altijd zichtbaar op röntgenfoto’s die direct na een ongeval zijn gemaakt. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat maar 10% van de patiënten daadwerkelijk een breuk heeft, waardoor veel patiënten onnodig worden behandeld met onderarmgips. Een drukverband is een veilig alternatief, met vergelijkbaar herstel van pijn, functie en kwaliteit van leven en leidt tot sneller functieherstel, minder afhankelijkheid en minder arbeidsverzuim. Het implementatiedoel is het borgen van drukverband gebruik in de Nederlandse ziekenhuizen. Hiervoor zullen eerst de belemmerende en bevorderende factoren voor implementatie in kaart gebracht worden, waarna een implementatiestrategie ontwikkeld en uitgevoerd zal gaan worden.

Oefentherapie voor iedere patiënt met vroege klachten van knieartrose
Hoofdaanvrager/Projectleider: Dr. M. van Middelkoop (Erasmus MC )
Oefentherapie is een effectieve behandeling bij mensen met knieartrose. De behandeling wordt sinds 2018 in Nederland vergoed vanuit de basisverzekering. Tijdens het eerste consult bij de huisarts voor knieartrose wordt slechts 30% van de patiënten verwezen naar de fysiotherapeut. Dit terwijl er recent is aangetoond dat oefentherapie bij mensen met korte duur van klachten nog effectiever is. Het implementatiedoel is om het aantal verwijzingen en behandelingen van oefentherapie bij patiënten met knieartrose in de vroege fase van de aandoening te verhogen. 

Implementatie van blended cognitieve gedragstherapie voor depressie en angst in de reguliere GGZ 
Hoofdaanvrager/Projectleider: Dr. D.J.F. van Schaik (Amsterdam UMC)
Depressies en angststoornissen komen vaak voor en hebben veel negatieve gevolgen voor cliënten en de maatschappij. Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een effectieve, maar intensieve behandelvorm en therapeuten zijn relatief schaars. De blended CGT, bestaande uit e-health en individuele therapeutische gesprekken, is bewezen kosteneffectief gebleken ten opzichte van gewone CGT. Daarnaast kan de interventie wachtlijsten laten afnemen. Toch wordt de blended CGT nog relatief weinig toegepast binnen de GGZ. Gedurende het implementatietraject zal in drie GGZ instellingen de kennis en noodzakelijke voorwaarden om deze therapievorm breder te kunnen aanbieden, worden onderzocht en verspreidt.

Optimaliseren van de zorg voor mensen met buikpijn en galstenen (Omega project) 
Hoofdaanvrager/Projectleider: Dr. P.R. de Reuver (Radboudumc )
Jaarlijks ondergaan 26.000 patiënten een galblaasverwijdering met vaak blijvende buikpijn na de operatie tot gevolg. Onderzoek laat zien dat een terughoudend beleid leidt tot 7% minder operaties en kosteneffectief is, waarbij de ervaren klachten gelijk blijven. De implementatiedoelen zijn: het aanpassen en breed verspreiden van de richtlijn Galsteenlijden in de eerste en tweede lijn; de bestaande keuzehulp Galstenen aanpassen op basis van de recente kennis om het Samen Beslissen en zelfmanagement beter te ondersteunen; en het opstellen van een opschalingsstrategie na inventarisatie van belemmerende en bevorderende factoren. Er zal een kwantitatieve en kwalitatieve evaluatie van het proces en resultaat van de opschalingsstrategie plaatsvinden. 

Implementatie van de Manchester procedure als operatieve behandeling voor baarmoederverzakking
Hoofdaanvrager/Projectleider: Dr. K.B. Kluivers (Radboudumc)
Vrouwen met een baarmoederverzakking kunnen kiezen tussen verschillende baarmoederbesparende operatietechnieken. De sacrospinale fixatie (SSF) wordt nu in Nederland het meest gebruikt. Uit eerder onderzoek in 26 Nederlandse ziekenhuizen blijkt dat de Manchester procedure (MP) leidt tot meer succes (minder klachten en herbehandeling) vergeleken met SSF. Ook is MP goedkoper. De ziekenhuizen zijn echter nog niet overgestapt op MP, wat actieve implementatie noodzakelijk maakt. Er zal een implementatiestrategie worden gemaakt en uitgevoerd, gebaseerd op metingen hoe vaak SSF en MP gebruikt worden en interviews waarom MP weinig/niet gebruikt wordt in de ziekenhuizen. 

Exposure.nl: Implementatie van passende revalidatiezorg voor chronische pijn in Nederland
Hoofdaanvrager: Prof. dr. J.A.M.C.F. Verbunt (Universiteit Maastricht)
Projectleider: Dr. A. Koke (Netwerk Pijnrevalidatie Nederland)
Eén op de vijf Nederlanders leeft met chronische pijn. De impact voor zowel de persoon als de maatschappij is groot. Pijnklachten aan het houdings- en bewegingsapparaat kunnen leiden tot verminderd functioneren en tot school- of ziekteverzuim. De revalidatie-aanpak Exposure in vivo (EIV) bleek kosteneffectief in het verbeteren van dagelijks functioneren, participatie en kwaliteit van leven bij chronische pijn. De aanpak is echter niet overal in Nederland beschikbaar. Dit project heeft als doel EIV versneld te verspreiden als passende revalidatiezorg in de eerste en tweedelijns zorg. In dit project wordt overdracht van kennis gecombineerd met stapsgewijze implementatie in de zorgpraktijk. 

Dutch-TIMELINESS: Nationale implementatie van een cholecystectomie binnen 72u na ERCP voor galstenen
Hoofdaanvrager/Projectleider: Dr. T.J. Weijs, Santeon (St. Antonius Ziekenhuis)
Galstenen komen bij 1 op de 10 Nederlanders voor. De galstenen kunnen verplaatsen, wat kan leiden tot heftige pijn, een verstopte of ontstoken galweg of alvleesklierontsteking. Galwegstenen worden verwijderd met een zogenaamde ERCP (galwegonderzoek met steenverwijdering), waarna vaak nieuwe galwegstenen ontstaan. In eerder onderzoek is aangetoond dat een galblaasverwijdering nieuwe galwegstenen voorkomt, mits binnen 72 uur na ERCP uitgevoerd. Helaas krijgt maar 10% van de 9500 patiënten per jaar een tijdige galblaasverwijdering. Het implementatiedoel is dat een tijdige galblaasverwijdering na ERCP standaardzorg wordt, door de organisatie van zorg te verbeteren en hiermee de wachttijden te verminderen. Hierdoor worden nieuwe complicaties van galstenen voorkomen en vermindert het aantal ziekenhuisopnames.

Implementatie van de kosteneffectieve PreHEART score voor prehospitale triage bij pijn op de borst 
Hoofdaanvrager/Projectleider: Dr. P.J.J. Vlaar (Catharina Ziekenhuis)
Risico inschatting en triage in de ambulance met behulp van de preHEART-score is veilig en kosteneffectief gebleken in de TRIAGE-ACS studie. Op basis van deze risicoscore kan er in de ambulance bepaald worden wat het risico is op een hartinfarct en naar welke hulpverlener of ziekenhuis een patiënt met pijn op de borst het beste gebracht kan worden. De preHEART-score zal geïmplementeerd worden in de ambulance en gebruikt worden voor alle patiënten met pijn op de borst. Deze aanpak zal leiden tot meer veiligheid en minder werkdruk voor de zorgmedewerker, duidelijkheid en snellere behandeling voor patiënten en lagere zorgkosten. 

Implementatie van ongesuperviseerde prehabilitatie met een app bij colorectaalcarcinoom patiënten 
Hoofdaanvrager: Prof. dr. R.B. Kool (Radboudumc)
Projectleider:  Dr. H. Schreurs (Noordwest Ziekenhuisgroep)
Prehabilitatie is een programma waarbij patiënten met bijvoorbeeld darmkanker ondersteund worden om fitter te worden voor hun operatie. Dit leidt tot minder complicaties, sneller herstel en minder heropnames. Vaak vindt prehabilitatie in het ziekenhuis of in de fysiotherapiepraktijk plaats. Dit kan voor oudere of kwetsbare patiënten een drempel vormen, terwijl juist zij kunnen profiteren. Prehabilitatie thuis met een app kent deze drempel niet, is vergelijkbaar effectief bij patiënten met darmkanker en heeft 50% lagere kosten vergeleken met begeleiding door de arts of fysiotherapeut. Het implementatiedoel is om prehabilitatie met een app thuis in te voeren door gebruik te maken van de bestaande Fit4Surgery app. Er worden interviews gehouden met zorgverleners om succesfactoren en barrières te identificeren om vervolgens de app in 5 ziekenhuizen te implementeren en een landelijke opschalingsstrategie op te stellen. 

Duurzame implementatie van Schematherapie voor Ouderen met persoonlijkheidsstoornissen binnen de GGZ 
Hoofdaanvrager: Prof. dr. R.C. Oude Voshaar (UMCG)
Projectleider: Dr. S.D.M. van Dijk (UMCG)
Wanneer medicatie of psychosociale begeleiding niet werkt voor mentale klachten, is inzichtgevende psychotherapie een alternatieve behandeloptie. Recent is aangetoond dat inzichtgevende psychotherapie, zoals schematherapie gericht op onderliggende valkuilen en patronen, effectief is bij ouderen. In vergelijking met reguliere zorg leidde schematherapie tot een snellere en sterkere afname van mentale klachten en minder maatschappelijke- en zorgkosten. Dit project beoogt schematherapie aangevuld met ervaringsgerichte psychomotore therapie breed beschikbaar te maken voor ouderen. Hiertoe wordt op maat gemaakte voorlichting ontwikkeld voor ouderenteams van GGZ-instellingen en wordt er een tweedaagse training en ondersteuning aangeboden voor de therapeuten. Een implementatiehandleiding en de ontwikkelde voorlichting en training blijft na afloop beschikbaar voor instellingen via de RGOc academie.

Optimalisatie van CABG Zorg via eHealth
Hoofdaanvrager: Dr. H.P.A. van Veghel (Catharina Ziekenhuis) 
Projectleider: Dr. G.J. van Steenbergen (Catharina Ziekenhuis)
Dit project verbetert de voorbereiding en nazorg van patiënten die een hartoperatie (CABG) ondergaan, door de implementatie van een eHealth-strategie. Deze aanpak, succesvol in de IMPROV-ED studie, bestaat uit educatieve video's en postoperatieve videoconsulten met zorgprofessionals om herstel te bevorderen en ongeplande zorgbezoeken te verminderen. Het doel is om deze bewezen eHealth-strategie standaard aan te bieden aan alle CABG-patiënten, startend in Zuidoost-Brabant en Noord-Limburg. Dit zal naar verwachting de zorg rondom CABG-operaties aanzienlijk verbeteren en zorggebruik door angst en onzekerheid verminderen. Het proces zal in de praktijk continu geëvalueerd en verbeterd worden samen met patiënten en zorgverleners, wat zal resulteren in een implementatiegids. Deze gids helpt in de toekomst alle andere Nederlandse ziekenhuizen bij het toepassen van de eHealth-strategie voor hun patiënten.

Duurzame Implementatie Behandelprogramma Hersenz voor mensen met hersenletsel in chronische fase
Hoofdaanvrager/Projectleider: E. van Reijmerdal (Hersenz Cooperatie U.A.)
Hersenz is een behandelprogramma voor mensen met hersenletsel in de chronische fase. Twaalf zorgorganisaties hebben het programma samen ontwikkeld en de interventie behoort tot het basispakket. Hoewel de maatschappelijke kosteneffectiviteit is aangetoond, is het programma voor de betrokken zorgorganisaties nog niet kostendekkend. Voor een duurzame implementatie, brede borging en blijvende toepassing van het behandelprogramma is dit project daarom van groot belang. Dit project richt zich op duurzame implementatie, zodat de zorgorganisaties het behandelprogramma kostendekkend kunnen blijven aanbieden met een haalbare personele inzet, zonder verlies van kwaliteit, aan mensen met hersenletsel die hier in de chronische fase van het hersenletsel baat bij hebben.

Ontzorgen en Sneller Herstel door Telezorg & Zelfmanagement na kleine Hart Ingrepen 
Hoofdaanvrager/Projectleider:  Dr. M. Snaterse (Amsterdam UMC)
Langer herstel na een operatie zorgt voor minder participatie, minder kwaliteit van leven en meer kosten. De ikHerstel app is ontwikkeld om dit herstel te bevorderen. De ikHerstel app is bewezen kosteneffectief voor algemene chirurgie en gynaecologie patiënten en leidt tot een versneld herstel. De app kan ook hartpatiënten helpen te herstellen door telemonitoring en zelfmanagement met behulp van gepersonaliseerde adviezen na ingrepen in het hart via hartkatheterisatie. In samenwerking met zorgverzekeraar CZ zal ikHerstel geschikt worden gemaakt voor hybride zorg met telemonitoring bij hartpatiënten, zodat deze voldoet aan de vergoedingscriteria van de zorgverzekeringswet. Daarnaast worden herstel, gebruik van de app, en gebruikerstevredenheid geëvalueerd met patiënten en zorgverleners.

Blauwdruk voor de passende inzet van beeldbelconsulten: een multicenter, mixed methods studie 
Hoofdaanvrager/Projectleider: Dr. M.W.J. Stommel (Radboudumc)
Brede inzet van digitale zorg op afstand kan helpen de stijgende zorgvraag te beantwoorden. Tijdens de COVID-pandemie zijn beeldbelconsulten veel toegepast. Patiënten zijn vaak tevreden met beeldbelconsulten, vinden het gelijkwaardig aan een ziekenhuisbezoek en besparen er kosten mee. Zorgverleners blijven erg terughoudend om beeldbelconsulten aan te bieden. Eerder kwam dat door slechte omstandigheden en techniek, maar technische verbeteringen en faciliteiten hebben hun gedrag niet veranderd. Het projectdoel is om inzicht te krijgen in de achtergrond van het gedrag van de zorgverleners en op basis daarvan bestaande zorgpaden te herontwerpen en daarmee beeldconsulten goed in te zetten en de gedragsverandering te bewerkstelligen.

Groen licht voor ICG: Nationale implementatie van ICG voor SWK-procedure bij borstkanker
Hoofdaanvrager: Dr. A. Doeken (St. Antonius Ziekenhuis)
Projectleider: Drs. I.J. Henskens (St. Antonius Ziekenhuis)
Bij borstkankeroperaties wordt radioactief technetium (Tc99) gebruikt als methode om de lymfklier waar mogelijk uitzaaiingen zitten op te sporen. Deze methode kent veel nadelen. Een bewezen (kosten)effectief alternatief voor Tc99 is de fluorescente kleurstof indocyanine groen (ICG). ICG leidt tot minder ziekenhuisbezoeken voor de patiënt, er komt geen radioactieve straling vrij, is toegankelijk in alle ziekenhuizen en is duurzamer. Dit project geeft inzicht in de leercurve van dokters, de ervaring van patiënten en in het proces van invoering (implementatie). Het project wordt uitgevoerd in zes Nederlandse ziekenhuizen, waar het implementatieproces wordt bestudeerd. Na afloop van dit proces worden deze inzichten gebruikt om ICG in heel Nederland in te voeren. Hiervoor wordt een uniforme werkwijze ontwikkeld en passen we de richtlijn aan.

Implementatie van OCT als non-invasief diagnosticum voor BCC 
Hoofdaanvrager: Prof. dr. K. Mosterd (Maastricht UMC+)
Projectleider: Drs. T. Wolswijk (Maastricht UMC+)
Basaalcelcarcinoom (BCC), de meest voorkomende vorm van kanker, treft één op de vijf Nederlanders en wordt meestal gediagnosticeerd met behulp van een huidbiopsie. In plaats van met een invasieve biopsie, kan een BCC ook met optische coherentie tomografie (OCT), een veilige en patiëntvriendelijke huidscanner, worden gediagnosticeerd. Eerder onderzoek toonde aan dat bij plekjes verdacht van BCC een zorgpad met OCT kosteneffectief was ten opzichte van een zorgpad met een biopsie. Met dit implementatieproject wil het MUMC+ samen met een aantal andere ziekenhuizen de eerste stappen zetten voor brede implementatie van OCT in Nederland. Een passende implementatiestrategie wordt ontwikkeld, ingezet en geëvalueerd, waarna deze strategie kan worden verspreid naar de rest van Nederland.