Hoe bereik je impact met onderzoek? Lees implementatietips van onderzoekers Klimaat en gezondheid
Afstand tussen onderzoek en praktijk
Naast het financieren van projecten, ondersteunt ZonMw projectleiders om de impact van hun projecten te vergroten. Met impact wordt hierbij kennisbenutting bedoeld. Dat de projectresultaten door praktijk, beleid, onderwijs en/of vervolgonderzoek gebruikt worden. Door activiteiten gericht op het toepassen van onderzoeksresultaten te plannen en uit te voeren, kan impact bereikt worden. Maar in het dagelijks leven impact realiseren, is lastig door de implementatiekloof: de grote afstand tussen wetenschap en de praktijk. Door de 5 tips uit dit artikel toe te passen, wordt de implementatiekloof kleiner en de impact groter.
Tip 1: betrek je stakeholders en doelgroep tijdig
Impact creëren begint al vóór de start van een onderzoek. Het begint bij het schrijven van een onderzoeksvoorstel. Je denkt alvast na over de bruikbaarheid van de onderzoeksresultaten voor je beoogde doelgroep. En over de acties die je moet ondernemen om de resultaten, via de juiste stakeholders, bij deze doelgroep te laten landen. Tijdens het project werk je de plannen verder uit en start je met de uitvoering. Het belangrijkste is het betrekken van de juiste stakeholders en de doelgroep.
Samenwerking met relevante stakeholders
Stakeholders zijn personen en partijen die betrokken zijn bij een onderzoek. Zij hebben invloed en nuttige contacten die jou kunnen helpen met het bereiken van impact. Daarom is het belangrijk een goede band met deze stakeholders te hebben. Betrek je stakeholders niet sporadisch, maar onderhoud je contacten gedurende het hele onderzoek. Het begin en einde van een project zijn belangrijke momenten. Maar deel ook tussentijdse resultaten met alle betrokkenen en hou ze enthousiast.
Doelgroep bepalen en bereiken
Wie kan jouw onderzoeksresultaten toepassen in de maatschappij? Dit wordt jouw doelgroep. Kijk naast onderzoekers bijvoorbeeld ook naar vertegenwoordigers van beleid, politiek, onderwijs en praktijk. Zij hebben de kennis en mogelijkheid om aanpassingen door te voeren. De urgentie van jouw onderzoek moet dan wel bij hen doordringen.
Via de landelijke media kun je veel mensen bereiken en bewustwording creëren. Maar is dit algemene publiek ook jouw doelgroep? Zij kunnen jou niet altijd verder helpen met het implementeren van onderzoeksresultaten. Daarnaast is media-aandacht vaak van korte duur. De boodschap blijft pas hangen als je regelmatig terugkomt in het nieuws. Wel kun je jouw specifieke doelgroep attent maken op deze landelijke aandacht en het zo bij hen op de kaart zetten en agenderen.
Impact leren van elkaar
Projectleiders van 5 lopende klimaatprojecten kwamen 13 februari 2023 samen om te brainstormen over implementatie en impact. Door middel van een implementatiespel kwam het gesprek op gang. Dit werd gevolgd door een presentatie van ZonMw-implementatiespecialist Kris Pelleboer over de basis van implementatie en impact.
Om de kennis toepasbaar te maken, werd er in 5 brainstormrondes gesproken over de projectspecifieke communicatie- en implementatiemogelijkheden. Een van de gespreksonderwerpen was het interesseren van mogelijke stakeholders en doelgroepen in projectresultaten. Ook het duurzaam betrekken van inwoners bij langlopende projecten kwam aan bod. De projectleiders gingen opgewekt en geïnspireerd naar huis. Klaar om de volgende stappen te zetten richting implementatie en impact van hun projectresultaten. Meer informatie over het versterken van impact is te lezen op onze website.
Tip 2: vertel je verhaal
Wanneer je je doelgroep en stakeholders hebt bepaald, is het tijd om je boodschap de wereld in te brengen. Communicatie speelt hierin een belangrijke rol. Geef communicatie binnen een onderzoeksproject dus voldoende focus en budget. Neem mensen mee in jouw verhaal: communiceer over het verloop en de resultaten van het project van begin tot eind. Door de betrokkenheid en herhaling van informatie blijft het verhaal bij mensen hangen en dringt de urgentie door.
Timing
De timing van communicatie heeft effect op het bereik en de impact. Bepaal wanneer jouw onderwerp actueel is en speel hierop in. Ook kun je externe partijen die op hetzelfde onderwerp actief zijn, meenemen in je communicatiestrategie om meer mensen te bereiken.
Visualisatie
Een afbeelding, infographic of video kan helpen een boodschap kort en bondig over te brengen bij de doelgroep. Zorg dat de visualisaties die je gebruikt in één opslag duidelijk zijn. De boodschap blijft het beste hangen wanneer er niet té veel informatie en visuele aspecten op de afbeelding staan. Tip: test vooraf bij je doelgroep of zij je communicatiemiddelen duidelijk vinden en de boodschap begrijpen.
Tip 3: bouw een learning community
Mensen betrokken houden bij het onderzoek kun je bereiken door een ‘learning community’ op te bouwen. Dit wil zeggen dat projectbetrokkenen de waarde van hun bijdrage inzien, maar ook zelf voordeel kunnen halen uit jullie samenwerking. Hierbij heb je veel baat bij het opbouwen van persoonlijke relaties. Ook duidelijke, open communicatie en het uitspreken van jullie verwachtingen zorgt ervoor dat geen van beide partijen voor verrassingen komt te staan.
In het geval van ‘citizen science’ en het werken met vrijwilligers is het belangrijk te zorgen voor een gelijkwaardige samenwerking, zonder hiërarchie. Wanneer alle input van bovenaf komt, is de kans groter dat vrijwilligers afhaken. De bottom-up approach werkt in dit geval het beste: vraag de deelnemers tijdig om input en verwerk dit in het onderzoek.
Het kan voorkomen dat er tijdens het onderzoek fouten gemaakt worden of problemen ontstaan. Ga in dit geval het gesprek aan en kom samen tot vervolgstappen en mogelijke oplossingen. Zorg voor een positieve boodschap en een gevoel van gezamenlijkheid over een probleem, in plaats van het negatieve te benadrukken. Van fouten kunnen we immers allemaal leren.
Tip 4: alternatieve implementatiemogelijkheden
Bij het omzetten van onderzoeksresultaten naar implementatiemogelijkheden blijf je misschien snel hangen bij de eerste paar goede opties. Kijk wat verder en bedenk of er haalbare alternatieven zijn. Of schrap de maatregelen die níét werken. In plaats van problemen op te lossen, kun je de oplossing ook bij preventie zoeken. Een voorbeeld kwam vanuit het project ‘Duurzame zorg’. Operaties zorgen voor veel CO2-uitstoot en plastic afval. Het is goed om te kijken hoe deze afvalstroom verkleind kan worden, maar voorkomen dat een patiënt een operatie nodig heeft, is nóg beter.
Tip 5: houd rekening met onzekerheden
Politieke afhankelijkheid
Bij onderzoek uitvoeren, horen uiteraard ook onzekerheden. Soms ben je afhankelijk van de politiek. Rondom verkiezingen kan het zijn dat er minder besluiten worden genomen en dingen worden uitgesteld. Dit kan invloed hebben op de impact van jouw onderzoek. Je kunt dit meenemen in de onderzoeksplanning en timing, maar dat is natuurlijk niet altijd realistisch. Wees je ervan bewust dat je soms afhankelijk bent van andere partijen en neem, als daar ruimte voor is, onverwachte vertraging mee in je tijdsplanning.
Vrijwilligers betrekken
Wanneer je bij een onderzoeksproject vrijwilligers betrekt, brengt dit afhankelijkheid en onzekerheid met zich mee. Mensen moeten mee willen doen met een onderzoek wat veel tijd voor hen kost. Daarom is het belangrijk de vrijwilligers te betrekken bij het verloop van het onderzoek. Dit stimuleert hen om het hele onderzoek vrijwilliger te blijven. Ook is het verstandig een grote vrijwilligerspoule te werven. Dit voorkomt een tekort aan vrijwilligers als een aantal zich terugtrekt.