Het CLEVERFOOD project: transitie naar een gezond en duurzaam Europees voedselsysteem

Het project startte officieel op 1 januari 2023. De kick-off meeting vond eind februari plaats in Lissabon. Tijdens deze bijeenkomst kwamen alle deelnemers van het project bijeen om de coördinatie van de verschillende werkpakketten en bijbehorende taken te bespreken. Daarnaast werd er een gezamenlijke start gemaakt met het ontwerpen van een tentoonstelling over het voedselsysteem, wat één van de uitkomsten zal zijn aan het einde van het project. De tentoonstelling voor kinderen en volwassenen zal bij verschillende musea in Europa te zien zijn. 

Er bestaan in Europa al veel goede initiatieven en projecten gericht op het verduurzamen en gezonder maken van het voedselsysteem. Ze werken echter veelal los van elkaar en niet samen. Eén van de doelen van CLEVERFOOD is om deze bestaande projecten en initiatieven bij elkaar te brengen om de samenwerking en coördinatie binnen het veld te stimuleren. Samenwerking met name tussen bestaande policy labs en living labs die verschillende partijen op verschillende niveaus (Europees, nationaal en stedelijk) bij elkaar brengen, zoals onderzoekers, overheden, consumenten, boeren, het bedrijfsleven en belangenorganisaties, is essentieel als het gaat om het creëren van een duurzamer en plantaardiger voedselsysteem.

Naast samenwerking focust CLEVERFOOD zich op de behoefte aan wet- en regelgeving die het economisch aantrekkelijker maakt voor boeren en bedrijven in de voedingssector om over te stappen op een meer duurzame, plantaardige voedselproductie. Ook kan er met wetgeving sterker worden ingezet op het gezonder en duurzamer maken van de voedselomgeving (fysiek, economisch, politiek en sociaal-cultureel). Het project biedt ondersteuning voor de ontwikkeling van voedselbeleid op stedelijk, regionaal, nationaal en EU-niveau.

Als laatst wil het project door middel van onderwijs en voorlichting EU-burgers inspireren om deel te nemen aan de transitie naar een duurzaam voedselsysteem. Het creëren van bewustzijn bij de consument over gezonde en duurzame voeding kan bijdragen aan het succes van deze transitie. De tentoonstelling is één van de belangrijkste mechanismen van het project om het publieke bewustzijn te vergroten.

Het Joint Programming Initiative Healthy Diet for a Healthy Live (JPI HDHL) is via ZonMw betrokken bij het project en zal voornamelijk bijdragen aan het faciliteren van gesprekken (zogenaamde Policy Dialogues) met lokale, stedelijke, regionale en nationale overheden die gevoed zullen worden door zowel uitkomsten van klassiek onderzoek in voeding, gezondheid en duurzaamheid als uitkomsten van de policy en living labs die via dit project met elkaar in verbinding komen. De gesprekken zullen plaatsvinden met overheden uit verschillende landen die geselecteerd zullen worden op basis van hun huidige beleid rondom voedsel. Hiermee kan informatie verkregen worden die CLEVERFOOD kan gebruiken voor het ontwikkelen van nieuwe strategieën voor het bevorderen van voedselbeleid en -wetgeving op lokaal, nationaal en Europees niveau.

Het project duurt 4 jaar en ontvangt €8,1 miljoen aan financiering via het Horizon Europe programma van de Europese Commissie. De coördinatie van het project wordt uitgevoerd door de Universiteit van Kopenhagen, Denemarken.