Drie living labs ondersteunen gemeenten bij gezonde leefomgeving
In zowel landelijk, provinciaal als lokaal beleid groeit het besef dat gezondheid en leefomgeving onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Op lokaal niveau -voor gemeenten- is al veel kennis op het gebied van de gezonde leefomgeving. Toch vormen de benutting en toepassing van die kennis een uitdaging. Denk bijvoorbeeld aan het samenwerken aan gebiedsontwikkeling door het fysieke en sociale domein.
Drie living labs zijn in het voorjaar van 2023 gestart. Het RIVM ondersteunt de living labs in de uitvoering, aanleveren van relevante kennis, contactpersonen en perspectieven. ZonMw verzorgt de monitoring en zorgt ervoor dat de resultaten breed inzetbaar zijn.
Dit zijn de gehonoreerde projecten
- Voortbouwen aan gezondheid - Urban Design for Improving Health in Groningen (UDIHiG) van plan naar realisatie
Na het maken van plannen volgt vaak een stille fase. Hoe zorg je ervoor dat bewoners de positieve energie en het vertrouwen in de vernieuwing vast houden? Dit living lab heeft als doel de fase na het maken van de plannen levend te houden en de weg vrij te maken naar implementatie.
Dit living lab bouwt voort op het project UDIHiG uit de ronde ‘Maak ruimte voor gezondheid’. Uit dit project volgden stedenbouwkundige plannen. Middels virtual reality werden uitkomsten van de plannen getoetst bij bewoners, nog voor deze gerealiseerd zijn.
- Living Lab Lindenholt: de natuurlijke broedplaats voor de wijk
Wat is een goede rol- en taakverdeling tussen informele en formele partners? En hoe werk je duurzaam samen, zodat iedereen van de positieve effecten van een groene en sociale leefomgeving kan genieten?
Dit living lab doet onderzoek in de Nijmeegse wijk Lindenholt, waar veel inwoners wonen met een laag sociaaleconomische positie (SEP). Midden in deze wijk ligt burgerinitiatief ‘de Broederij’. Op deze ontmoetingsplaats is in 2021 de Tuinbrigade is gestart. Hier werken onderzoekers, woningcorporaties, het welzijnswerk, de zorgsector en de gemeente samen om een gezonde leefomgeving te realiseren voor kwetsbare burgers.
- RuimteGIDS Living lab: de CHECKGROW als tool voor gezondheid als robuuste waarde in ruimtelijke ontwikkelingen
Wat is de beste (participatieve) aanpak en samenwerking om het beleidsinstrument ‘Checklist Gezonde Ruimtelijke Ontwikkeling’ (CHECKGROW) te gebruiken?
Dit living lab bouwt voort op het project RuimteGids uit de ronde ‘Maak ruimte voor gezondheid’. Het living lab zet in op de verdere ontwikkeling van CHECKGROW binnen twee ontwikkelingsprojecten voor Integrale Kindcentra (IKC’s) in Maastricht en Kerkrade. De inzichten over kansen en belemmeringen zullen leiden tot kennis voor gemeenten en professionals om een gezonde leefomgeving te realiseren.
Van elkaar leren
De projecten lopen tot eind 2023. Gedurende de looptijd delen zij kennis en ervaring tijdens leernetwerkbijeenkomsten. RIVM en ZonMw faciliteren dit leernetwerk om zo de lerende uitvoeringspraktijk te ondersteunen en kennisuitwisseling te stimuleren.
Opmaat voor 'Gezonde leefomgeving integrale aanpak'
De resultaten van de living labs nemen we mee in ons nieuwe subsidieprogramma ‘Gezonde leefomgeving integrale aanpak’ . Dit subsidieprogramma richt zich vooral op praktijkgerichte onderzoeksprojecten.
Het subsidieprogramma is onderdeel van het (bredere) programma ‘Gezonde leefomgeving’ dat ZonMw en RIVM op dit moment voorbereiden in opdracht van het ministerie van VWS.