‘Aandacht voor kennisbenutting is steeds meer een hot topic’

Wat is volgens ZonMw het belang van impact?

‘Mensen kennen ons vooral als financier van onderzoeksprojecten. Die verbeteren pas de gezondheid en de zorg als kennis en inzichten uit onderzoek daadwerkelijk landen in de praktijk. ZonMw vraagt in haar programmering daarom al geruime tijd aandacht voor kennisbenutting. En het wordt gelukkig steeds meer een hot topic, ook door nieuwe inzichten vanuit de implementatiewetenschappen. Implementatie van nieuwe kennis of interventies vergt tijd en energie, en vaak specifieke expertise. Het lastige is dat je impact niet goed kunt meten. Maar er zijn wel een paar indicatoren en die we hebben opgenomen in het ZonMw Impact Assessment Framework. Kernelementen daarin zijn samenwerkingen met relevante stakeholders, het opleveren van bruikbare kennisproducten en gerichte activiteiten die kennisbenutting bevorderen.’

Wat is het belang van impact binnen het GGG-programma?

‘Effectiever, veiliger en doelmatiger inzetten van bestaande geneesmiddelen, dat is het doel van het GGG-programma. Dit bereik je alleen door aan de hand van de projectresultaten impact te realiseren. Het besef dat implementatie een integraal onderdeel uitmaakt van onderzoek doen, begint steeds meer te landen. En ook dat je daar veel partijen voor nodig hebt: onderzoekers, zorgverleners, patiënten en hun naasten, financiers, beleid, commerciële partijen, het onderwijs. Met elkaar kunnen we leren van wat goed en minder goed werkt en hoe we de praktijk steeds als uitgangspunt nemen in onderzoek. GGG heeft net een gerichte subsidieronde geopend om projectresultaten van (bijna) afgeronde GGG-projecten verder te brengen en op te schalen. Met als doel de implementatie ervan te stimuleren en zo de impact verder te versterken.’

Wat houdt jouw nieuwe rol binnen het GGG-programma in?

‘Sinds 2020 werk ik als implementatiespecialist voor het GGG-programma. Intern ben ik een beetje een duizendpoot, zoals ik het noem. Ik adviseer mijn collega’s in het team al bij aanvang van een subsidieronde bij het opstellen van subsidie-oproepteksten. Hoe maken we aanvragers duidelijk wat we bedoelen met kennisbenutting en implementatie? Hoe kunnen we hen daarin ondersteunen? Wat verwachten we dat ze opleveren aan het eind van het project? Wat zijn hun plannen voor impact en hoe en met wie gaan ze dat daadwerkelijk realiseren? Voorheen was ik als senior-programmamanager verantwoordelijk voor  de coördinatie van de drug rediscovery-subsidieronde. Mijn ervaring met alle subsidieprocedures kan ik nu goed inzetten voor mijn advieswerk rond impact, zowel intern als extern. Ik schakel ook veel met onze stakeholders. Zoals met het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten. Met hen bespreken we bijvoorbeeld hoe resultaten uit GGG-projecten te koppelen zijn aan de richtlijnendatabase, zodat de resultaten kunnen bijdragen aan updates van richtlijnen.’  

Waar zien we jouw invloed al?

‘Ik ben samen met het team begonnen met het aanscherpen van de procedures en werkwijzen binnen de rondes die we uitzetten binnen het GGG-programma. Hoe kunnen we meer impact bereiken door aangepaste procedures of met nieuwe subsidierondes? Extern zie je dat misschien nog niet altijd terug, maar je zou het al wel kunnen merken aan de recente oproepteksten van bijvoorbeeld de Open Ronde en de Grote Trials Ronde. Daarin staat nu helder beschreven wat we bedoelen met kennisbenutting en implementatie. We willen aanvragers stimuleren om al vanaf het begin te bedenken hoe hun resultaten straks kunnen landen in de praktijk. Welke partners zijn daarvoor belangrijk? Wat voor kennisproducten heb je nodig?’

Waar liggen nog grote uitdagingen?

‘Een uitdaging op korte termijn is het versterken van implementatie-expertise. We willen de projectgroepen beter ondersteunen en adviseren, onze commissies aanvullen met implementatie-experts, en aanvragen laten beoordelen door referenten met ervaring in implementatieprojecten. ZonMw heeft eerder de opleiding van tien implementatiefellows gefinancierd. We zien dat deze mensen echt overvraagd worden; er is veel behoefte aan dit soort expertise. Voor de lange termijn is het de uitdaging aan te tonen dat wij eraan kunnen bijdragen dat onderzoeksresultaten daadwerkelijk leiden tot meer impact.
De evaluatie van tien jaar GGG – die na de zomer start en in juni 2022 wordt opgeleverd – gaat ons daar ook veel over leren.’

Hoe ziet de impact van GGG er in jouw ideale wereld uit?

‘In mijn ideale wereld leidt de extra aandacht voor impact ertoe dat alle GGG-projecten niet alleen mooie onderzoeksresultaten opleveren, maar ook de geneesmiddelenzorg voor de patiënt daadwerkelijk verbeteren. Dat betekent nog nauwer samenwerken én leren van en met elkaar.’

Tekst: Marc van Bijsterveldt (juli 2021)

Neem contact op

Wilt u verder met ZonMw in gesprek over impact of heeft u specifieke vragen over implementatie binnen uw project? Neem dan contact op met Jasmijn Timp via geneesmiddelen@zonmw.nl