Alcohol

Bijna de helft van de minderjarige jongeren drinkt wel eens en 9% van de volwassenen drinkt zwaar of overmatig. En dat terwijl het drinken van alcohol schadelijk is: zo bestaat er het risico op kanker. Uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat mensen zich nog te weinig bewust zijn van dit risico.

De afgelopen jaren is veel kennis ontwikkeld, bijvoorbeeld over problematisch alcoholgebruik. Nu staat vooral alcoholpreventie centraal. Samen met het Trimbos-instituut en experts uit het veld signaleren we welke kennis hierover nog ontbreekt. We vragen onderzoekers deze kennis te ontwikkelen en geven een impuls aan de kennisinfrastructuur om de kennisuitwisseling op het gebied van alcoholpreventie te verbeteren.

Welke kennis ontbreekt nog over alcohol(preventie)? En hoe kunnen we de kennisinfrastructuur verstevigen? Tot half juni konden onderzoekers subsidie aanvragen voor kennisontwikkeling over alcoholpreventie én als impuls voor de kennisinfrastructuur. Hiervoor sluiten we aan op al bestaande netwerken, waarin we de kennisuitwisseling verstevigen. 

Een overzicht van de nog ontbrekende kennis (kennishiaten) staat in de Kennisagenda Alcoholpreventie van het  Expertisecentrum Alcohol (Trimbos-instituut). De subsidieoproep van ZonMw was gebaseerd op deze kennisagenda. Denk aan kennishiaten zoals beleidsmaatregelen, doorbreken van de sociale norm, de rol van ouders ten aanzien van het alcoholgebruik van jongeren.

Problematisch alcoholgebruik is schadelijk. Daarom moeten reclames over alcohol, hier vooral níet aan bijdragen. 

Onderzoekers hebben bestaande kennis over alcoholmarketing systematisch geordend  en in kaart gebracht welke kennis nog ontbreekt. Hieruit blijkt dat alcoholmarketing in het algemeen leidt tot meer alcoholgebruik, ook bij minderjarigen. Ook is alcoholmarketing (bijvoorbeeld op televisie en social media, etc.) in Nederland zeer aanwezig is en bereikt het ook minderjarigen.

De Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken biedt houvast voor adverteerders om zo verantwoord mogelijk te adverteren. In opdracht van STIVA en het ministerie van VWS is onderzocht of er genoeg duidelijke kaders zijn voor adverteerders en of er voldoende draagvlak is.

Veel mensen met een alcoholverslaving vallen binnen een half jaar na de start van een behandeling terug in de verslaving. Wat zijn de sekse- en genderverschillen in terugval in het gebruik van alcohol? En welke sekse- en genderspecifieke voorspellers zijn er in de behandeling van verslaving? In de toekomst zouden behandeling zich hier dan specifiek op kunnen gaan richten.

Door vergrijzing komen er meer ouderen, waarbij problematisch alcoholgebruik veel voorkomt. Zij kampen met pijn, verlies van dierbaren, eenzaamheid of gaan meer drinken als invulling van hun tijd na hun pensioen. Het lichaam van ouderen breekt de alcohol minder af en zij combineren vaak alcohol- en medicijngebruik, wat slecht is voor de gezondheid.

Hoe kan, met behulp van werkzame elementen uit bestaande interventies, dit problematische alcoholgebruik bij ouderen verminderd worden?

Ouders die verslaafd zijn aan alcohol willen wel degelijk geholpen worden. Ze willen alleen niet worden aangesproken op hun drankgebruik, maar op de achterliggende problemen. Die benadering opent ook de weg naar hulp voor hun kind.