Programmalijn 1 - Kind en leefwereld
Kinderen en hun gezinnen kunnen last hebben van problemen op lichamelijk, emotioneel en/of op sociaal vlak. Voor hen is het belangrijk om de kracht te kunnen ontwikkelen om met deze lastige situaties om te gaan. Hierbij is het van belang om rekening te houden met verschillende achtergronden, culturen en ideeën van jeugdigen. Aansluiting bij de dagelijkse leefwereld staat centraal. Uitgangspunt is ook dat iedereen op een gelijkwaardige manier mee kan doen aan de maatschappij met gelijke kansen.
Binnen deze programmalijn staan 3 onderwerpen centraal om verder te onderzoeken:
1a Kind, ouder en gezinsgericht werken en ‘samen beslissen over passende hulp’
Kind-, ouder- en gezinsgericht werken betekent dat je als kind of ouder niet alleen maar hulp ontvangt, maar ook dat je samen met een professional op zoek gaat naar een oplossing voor het probleem. Wat weten we al over wat hierbij werkt? En wat zijn goede voorbeelden uit de praktijk? Hebben professionals en jongeren nog specifieke, actuele vragen over dit thema? En benutten we wat hierover al bekend is.
1b Inzetten op participatie van jongeren en hun ouders in onderzoek en beleid
Wat werkt bij het betrekken van jongeren en hun ouders bij het onderzoeken van onderwerpen die hen aangaan en bij het maken van beleid hierover? En hoe kun je jongeren en ouders laten meedoen in verschillende fasen van het doen van onderzoek en het maken van beleid? In 2021 was de subsidieronde hiervoor. Een groep onderzoekers en jongeren gaan een leernetwerk vormen waarin onder andere jonge onderzoekers worden coachen én de kwaliteit van participatief jongeren onderzoek wordt versterkt.
1b Jongerennetwerk Ervaringskennis in Onderzoek
Het is belangrijk dat jongeren meer stem krijgen in onderzoek naar jongeren door samen een breed jongerennetwerk te vormen. Zodat dat jongeren meer invloed hebben op onderzoek over jongeren en dat de ervaringskennis van jongeren beter wordt benut in onderzoek. En de vragen, behoeften en leefwereld van jongeren meer centraal staan in onderzoek over gezond, veilig en kansrijk opgroeien. De subsidieoproep hiervoor was in oktober 2022.
Gehonoreerd project 1b Jongerennetwerk Ervaringskennis
1b Onderzoek voor en door jongeren
In 13 onderzoeksprojecten gaan jongeren zelf onderzoek doen naar mentale gezondheid op onderwerpen die zij belangrijk vinden. Ze werken hierbij op een gelijkwaardige manier samen met onderzoekers. Zo wordt ervaringskennis van jongeren gecombineerd met wetenschappelijke kennis van onderzoekers.
De subsidieronde hiervoor was in februari 2023.
Gehonoreerde projecten 1b Onderzoek voor en door jongeren
- Onderzoek voor en door jongeren
- Zeg je JA tegen MDMA?!: Voorlichting over MDMA-therapie voor jongeren met PTSS en hun ouders
- In(ter)Actie! Een participatief behoeftenonderzoek om jongeren in een asielzoekerscentrum te laten integreren in Nederlandse sportclubs
- Gelukkig zijn met en zonder je smartphone
- Het beoordelen van de impact van een peer-mentoringsprogramma op het mentale welzijn van jongeren (16 - 27 jaar)
- Studenten Welzijnswijzer
- De mentale gezondheid van hoogbegaafde jongeren: wat kunnen zij zelf doen?
- Gesprekken die Levens Redden: Workshops over Suïcidepreventie voor Studenten
- KOPP/KOV in beeld: een onderzoeksproject dat maakt dat kinderen van ouders met psychische of verslavingsproblemen (KOPP/KOV), als zij dat willen, zich meer gezien en gehoord voelen op school en, indien nodig, makkelijker de weg vinden naar bestaande interventies
- YOUNGINS: The Brave Space
- Samen sterk: De rol van lotgenotencontact voor jongeren met traumatische jeugdervaringen
- Een workshop voor en door studenten: Hoe zet je relationele vaardigheden in om studentenwelzijn in je eigen omgeving te bevorderen?
- Met een hond kan ik het leven aan: Assistentiehonden in het leven van jongeren met een langdurige behandeling
1b Overkoepelend leren
Samen met de 13 projecten loopt een overkoepelend leertraject om de jongeren en onderzoekers te ondersteunen in hun gezamenlijke leerproces. Dit overkoepelende project wordt uitgevoerd door het Leernetwerk Participatief Jeugdonderzoek. Zij onderzoeken samen met alle partijen wat de succesfactoren en belemmerende factoren zijn in deze innovatieve samenwerking. De leerwensen, lessen en kansen worden opgehaald en samen reflecteren zij op het proces en de uitkomsten. De subsidieoproep was op uitnodiging in februari 2023.
Gehonoreerd project
1c Hulp en ondersteuning aan kwetsbare gezinnen
Wat werkt in het bieden van de juiste hulp op het juiste moment aan kwetsbare gezinnen. Het gaat hierbij om concrete kennis. Hoe kun je tijdig problemen opmerken? Hoe kun je problemen voorkomen? En: hoe kun je passende hulp geven aan deze kwetsbare gezinnen? Het gaat in deze programmalijn om gezinnen en jongeren die een verhoogd risico lopen op problemen. In 2020/2021 was de subsidieronde hiervoor.
Doel van de eerste ronde was onderzoek uit te zetten naar het vergroten en toepassen van kennis over wat werkt bij het tijdig signaleren en zo goed mogelijk ondersteunen van kinderen en gezinnen in kwetsbare omstandigheden, waarvoor kansrijk opgroeien en opvoeden niet vanzelfsprekend is.
Eind 2021/begin 2022 zijn 12 projecten gestart met een looptijd van gemiddeld 3 jaar. De projecten zijn gericht op het bevorderen van de psychosociale ontwikkeling van kinderen en (hun) gezinnen door het versterken van beschermende factoren met behulp van preventie, voordat er grote problemen zijn. Ook is er 1 project toegekend dat bestaande kennis bundelt en de verschillende lopende trajecten verbindt. Dat project voert een kennissynthese over de 11 onderzoeksprojecten heen uit.
- Halt en JIM; een kansrijke toekomst voor jongeren door het versterken van relaties
- Ouder in Detentie
- Intergenerationele overdracht van trauma voorkomen: Een preventieve blended care interventie
- Wat werkt in Home-Start om kinderen en gezinnen in kwetsbare omstandigheden te signaleren en ondersteunen?
- Wat mij helpt: jongeren in kwetsbare omstandigheden aan het woord over beschermende factoren
- Troosten en slapen met de Happiest Baby-methode voor álle ouders
- Het versterken van kwetsbare gezinnen binnen de Sociaal Medische Indicatie regeling voor kinderopvang door systematische signalering van vroegkinderlijke ontwikkeling en bevordering van ouderschapsvaardigheden
- Lerende gemeenschap met en voor gezinnen van ouders met LVB: tijdig bereiken, signaleren van en anticiperen op opvoedproblematiek, versterken van de samenwerking met het (in)formele netwerk en veerkracht
- Cuddle & Care: onderzoek naar de werkzame elementen in een aanbod voor baby’s die opgroeien in kwetsbare gezinnen in armoede
- Een participatief actieonderzoek naar werkzame factoren in het versterken of herstellen van een veilige opgroei- en opvoedsituatie in Poolse gezinnen in Nederland
- KOPPeling: hulp uit eigen kring
- Kennissynthese: hoe kunnen we kinderen en gezinnen in kwetsbare omstandigheden tijdig signaleren en hen zo goed mogelijk ondersteunen door het effectief versterken van beschermende factoren?
Subsidiemogelijkheden
We adviseren u zich te abonneren op de nieuwsbrief Jeugd en/of onze LinkedIn-pagina ZonMw: Jeugd te volgen. Dan blijft u op de hoogte van de meest actuele ontwikkelingen.