Nieuw onderzoek naar microplastics van start in 7 projecten

Met een nieuwe subsidietoekenning van in totaal € 2.100.000 van ZonMw gaan 7 nieuwe doorbraakprojecten aan de slag. Binnen 4 verschillende thema’s doen zij verder onderzoek naar micro- en nanoplastics. De projecten gaan samenwerken met het MOMENTUM 2.0-consortium dat eerder dit jaar vervolgfinanciering ontving.

De 7 nieuwe doorbraakprojecten proberen antwoorden te vinden op de meest urgente vragen uit de kennisagenda 'Wat doen microplastics in ons lichaam?' (2020). In 2025 moet dit nieuwe kennis en inzichten opleveren voor een voorlopige risicoanalyse over het effect van microplastics op onze gezondheid. 

Elk project focust op één van de volgende thema’s: microplastics in het milieu, consumentengedrag, interventies, en gestandaardiseerde onderzoeksmethoden.

De volgende projecten zijn gehonoreerd:

Thema 1: microplastics in het milieu
  • De Food for thought studie kijkt naar de microplastics die in gewassen terecht komen vanuit de bodem. Ze meten de hoeveelheid plastic deeltjes in planten en planteneters, en onderzoeken of deze kunnen worden overgedragen via de voedselketen naar de mens.
  • Het project MLIdent gaat een robuustere aanpak ontwikkelen om micro- en nanoplastics nauwkeuriger te kunnen meten en karakteriseren in verschillende matrices, zoals het bloed.
  • Het project (Micro)2 corona gaat het effect van biocorona op de opname van microplastics in menselijke darmen bestuderen. Deze biocorona wordt gevormd wanneer moleculen in ons voedsel, maag en darmen aan plastic deeltjes vast plakken.
Thema 2: consumentengedrag
  • Microplastics and Citizens: In dit project identificeren onderzoekers psychologische factoren die mensen aanmoedigen om zelf minder microplastics te veroorzaken, of zich te beschermen tegen microplastics. Vervolgens ontwikkelen ze een interventie die mensen daarmee helpt.
Thema 3: interventies
  • De FLES studie meet microplastics in moedermelk en flesvoeding. Ook onderzoeken ze bij welke babyflesjes en bereidingstechnieken baby’s zo min mogelijk microplastics binnenkrijgen. 
Thema 4: gestandaardiseerde onderzoeksmethoden
  • ATHENA gaat een ‘quality assurance and quality control’ (QA/QC)-screeningtool ontwikkelen en een data-alignment tool implementeren. Deze tools standaardiseren blootstellings- en effectgegevens van microplastics. Hiermee kunnen verschillende databronnen worden gebruikt om de risico’s van microplastics voor de mens in te schatten.
  • Py-Harmony: In dit project ontwikkelen onderzoekers een verbeterde methode om micro- en nanoplastics te meten en identificeren in verschillende milieucompartimenten, zoals bodem, water en lucht. Ze focussen daarbij op plastic deeltjes kleiner dan 10 micrometer.

Samenwerken staat voorop

In 2018 financierde het ZonMw-programma Microplastics & Health 15 doorbraakprojecten, waaruit het MOMENTUM-consortium ontstond. Resultaten lieten zien dat dat micro- en nanoplastic deeltjes uit onze omgeving in het menselijk lichaam terecht kunnen komen en daar verstorende effecten kunnen hebben op onder meer onze afweer.

Maar nog niet alles over de effecten van microplastics op de gezondheid van de mens is bekend. De ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie VWS) en Infrastructuur en Waterstaat (Ministerie IenW) vroegen daarom aan ZonMw om het subsidieprogramma Microplastics & Health een vervolg te geven.

Vanuit dit subsidieprogramma honoreerden we eerder dit jaar MOMENTUM 2.0. De komende anderhalf jaar gaan de 7 nieuwe doorbraakprojecten met elkaar en het MOMENTUM-consortium samenwerken. Met elkaar ontwikkelen ze een voorlopige risicoanalyse voor de menselijke gezondheid en daarbij passende oplossingsroutes.

Microplastics en leefomgeving

Microplastics en gezondheid maakt onderdeel uit van het ZonMw-brede onderwerp Gezonde leefomgeving. Intuïtief voelt iedereen aan wat een gezonde leefomgeving is. Mensen koppelen dit begrip aan bijvoorbeeld gezond gedrag, een schoon milieu en duurzame huizen. De afgelopen jaren heeft ZonMw verschillende onderzoeken gefaciliteerd die een gezonde leefomgeving bevorderen. Onderzoek naar de invloed van microplastics op onze gezondheid is in dit kader een nieuw en snel groeiend onderzoeksveld, waarbij langdurige onderzoeksfinanciering het verschil kan maken.