Inzicht krijgen in de rol van sfingolipiden in ontstekingsprocessen en bloedvatschade bij dementie

Nienke de Wit is projectleider van het project 'SAVED: Sphingolipids Affect the Vascular Environment in Dementia'. Wat gaat zij onderzoeken en waarom? Op welke wijze gaat het onderzoek uitgevoerd worden? En welke resultaten hoopt ze te behalen? Op deze vragen geeft zij ons antwoord.

Kunt u kort uitleggen waar u onderzoek naar doet en waarom u dat doet?

Dementie is een ziekte waarbij de hersenen steeds slechter functioneren. Helaas is er momenteel nog geen behandeling beschikbaar om dementie te genezen, of het progressieve verloop ervan te veranderen. Er is steeds meer bewijs dat bepaalde vetten in de hersenen (zogenaamde sfingolipiden) een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van dementie. Met name lijken sfingolipiden betrokken bij ontstekingsprocessen in de hersenen en bij schade aan de bloedvaten. Dit zijn twee vroege kenmerken bij het ontstaan van dementie. Hoe sfingolipiden deze processen beïnvloeden is nog niet duidelijk. Daarom wil ik in dit project een beter inzicht geven in de rol van sfingolipiden in ontstekingsprocessen en bloedvatschade in dementie. Als we begrijpen hoe sfingolipiden bijdragen aan het ontstaan van de ziekte, kunnen we misschien een nieuwe therapie ontwikkelen voor de behandeling van dementie.


Kunt u kort uitleggen op welke manier u dat onderzoek gaat uitvoeren?

Ik gebruik verschillende benaderingen. Aan de ene kant gebruik ik hersenmateriaal van overleden patiënten om o.a. te achterhalen welke ontstekingsprocessen hebben plaatsgevonden. Dit doen we door moderne technieken (Lipidomics en Proteomics) toe te passen samen met onze partners in Rotterdam en Leiden. De tweede benadering is juist aan de volledig andere kant, waarbij we door gekweekte cellen en een diermodel in het lab (in samenwerking met de Universiteit Maastricht) juist kunnen zien of mogelijke behandeling kans van slagen heeft.


Kunt u iets zeggen over de resultaten die u hoopt te behalen?

Het grootst mogelijk succes betekent op termijn komen tot een behandeling die de ziekte helpt te remmen of zelfs te voorkomen. Echter, gezien de duur van het project en de lange weg tot een klinisch goedgekeurd medicijn, is het korte termijn doel om helderder aan te tonen waar het misgaat in de vroege fase van dementie en mogelijk al een richting voor de verdere medicijnontwikkeling te geven.


Welke kansen biedt (of wat betekent) dit fellowship voor u persoonlijk?

Het is voor mij een erg belangrijke subsidie om mijn academische carrière voort te zetten in de richting die mij fascineert. Het is een logische vervolgstap op mijn promotie- en post-doc onderzoek, waardoor ik nu bij het AmsterdamUMC kan blijven werken.


Waarin is dit onderzoek vernieuwend of grensverleggend?

Dit onderzoek is vernieuwend omdat we door middel van nieuwe technieken, in een multidisciplinaire samenwerking, nieuwe inzichten over de ontstekingsprocessen en bloedvatschade zullen krijgen, waardoor we dementie juist in de vroege fase beter leren begrijpen.

Meer informatie