Hervormingen in passend onderwijs en jeugdzorg vergroten problemen

Al zeker 40 jaar bereikt het overheidsbeleid rondom passend onderwijs en jeugdzorg haar belangrijkste doelen niet. Promotieonderzoek met de titel Boemerang beleid: Over aanhoudende tragiek in passend onderwijs en jeugdzorgbeleid van bestuurswetenschapper Sharon Stellaard laat zien dát, en waarom het hervormingsbeleid oude problemen reproduceert, nieuwe problemen creëert en de uitvoering daarmee duurder en complexer maakt.
Afbeelding
Boemerang-beleid

In Nieuwsuur vertelt Stellaard meer over haar onderzoek. Op 8 maart aanstaande verdedigt Stellaard haar proefschrift de Vrije Universiteit Amsterdam.

Beleid creëert problemen op problemen

In haar onderzoek reconstrueerde Stellaard bijna een halve eeuw aan hervormingsbeleid. Uit haar onderzoek blijkt dat nieuwe initiatieven tot beleidshervorming steeds primair worden ingegeven door de onbedoelde gevolgen van de daaraan voorafgaande hervorming. De gedachte- en handelingspatronen waaruit de beleidsproblemen zijn voortgekomen, worden herhaald om ze te repareren. Bovendien toont ze aan dat hervormingsbeleid nieuwe problemen creëert. Stellaard: ‘Beide beleidsterreinen worden daardoor steeds complexer, de uitvoering wordt duurder, maar aan de problemen van kinderen, gezinnen en scholen verandert er vrijwel niets.’

Hervormingsagenda Jeugd

Door de lens van haar promotieonderzoek heeft Stellaard ook gekeken naar de inhoud van de Hervormingsagenda Jeugd. Deze heeft als doel de jeugdzorg opnieuw te hervormen na de grootschalige hervorming van 2015. Stellaard: ‘Daarin worden de patronen die ik in mijn onderzoek heb gevonden herhaald.’ Met deze boodschap hoopt zij betrokkenen in het veld te inspireren; reflecteren kan nu heilzamer zijn dan repareren.

Verbeteren van de zorg voor de jeugd

Stellaard voerde haar promotieonderzoek uit vanuit de werkplaats jeugd Samen op School. Als onderdeel van het ZonMw-programma Academische Werkplaatsen Transformatie Jeugd startte haar onderzoek in de tijd van de transitie van de jeugdzorg naar gemeenten. Doel was om gemeenten en praktijkorganisaties met kennis te ondersteunen bij de transformatie van de jeugdsector. Dit programma is voortgezet als ZonMw-programma Regionale Kenniswerkplaatsen Jeugd waarin de nadruk ligt op het regionaal verbeteren van de zorg voor jeugd. Gelijkwaardig samenwerken, leren en verbeteren staan centraal. Met als doel: bijdragen aan het gezond, veilig en kansrijk opgroeien van kinderen en jongeren.

Onderwerpen