Geestelijke verzorging thuis: een overzicht voor professionals

De Universiteit voor Humanistiek maakte in opdracht van ZonMw een inventarisatie van de initiatieven en mogelijkheden over zingeving en geestelijke verzorging in de thuissituatie voor professionals.

Informatie over zingeving in Nederland

De brede inventarisatie is bedoeld voor alle professionals en organisaties in de eerste lijn inclusief het sociale domein. Het gaat bijvoorbeeld om geestelijk verzorgers, vrijwilligers, projectleiders Geestelijke Verzorging van de landelijke netwerken Palliatieve Zorg, centra voor levensvragen en leden van de stuurgroep Geestelijke Verzorging Thuis en onderzoekers. Maar het is ook van belang voor huisartsen, hun praktijkondersteuners en medewerkers van sociale wijkteams.

‘We hebben speciaal voor professionals en andere betrokkenen gewerkt aan een concreet en handzaam overzicht, gerangschikt naar aard van de activiteiten’, legt projectleider en hoogleraar Geestelijke Verzorging Gaby Jacobs uit. ‘Het overzicht helpt professionals om het wiel niet opnieuw uit te vinden: ze kunnen rondom een thema, doelgroep of hun eigen of een andere beroepsgroep op zoek gaan wat er al is aan scholing of onderzoek en daar in hun activiteiten op voortbouwen.’

Overzicht van relevante projecten en interventies

Gaby Jacobs vertelt: ‘We geven een overzicht van relevante begeleidingsprojecten en -interventies; scholingen en scholingsmaterialen; verwijs- en screeningsinstrumenten, en van onderzoeksprojecten en publicaties in het Nederlandstalige vakgebied in de periode 2010-heden. Het is niet uitputtend, en vooral bedoeld als hulpmiddel en inspiratiebron om op verder te bouwen. We hebben een onderverdeling gemaakt naar beroepsgroep en doelgroep en bij ieder item ook aangegeven welke thema’s aan de orde zijn. Ook zijn er materialen geclusterd.’

Verschillende terreinen

‘Het viel me op dat er op sommige terreinen al veel is ontwikkeld: scholing rondom signalering van vragen over zingeving bijvoorbeeld. Ook komen specifieke methodieken in beeld, waaronder luisterconsulten, het werken met kaarten en levensverhalen. En tot slot zie je ook nieuwe terreinen opkomen, zoals geestelijke verzorging in rampgebieden en onderzoek naar de effecten van geestelijke verzorging.’

Heeft u vragen?

Heeft u vragen over het onderzoek? Dan kunt u contact opnemen met Yvette Nelen, communicatieadviseur Universiteit voor Humanistiek.

ZonMw en zingeving

Om aandacht voor zingeving thuis in te bedden investeren we in professionalisering door kennisontwikkeling en -implementatie. Zoals (actie)onderzoek, een kennisdatabank en  tools voor samenwerking tussen professionals en vrijwilligers in zorg en welzijn bij levensvragen. Ook stimuleren we de ontwikkeling van hulpmiddelen die handvatten bieden om spirituele en existentiële vragen van patiënten in de palliatieve fase en naasten te herkennen en hierover in gesprek te gaan.