Resultaat voor iedereen

Ook in de eind- en implementatiefase van projecten leidt participatie tot meer succes. Samenwerkende partijen kunnen bevindingen beter verspreiden én een plek geven in de praktijk.

Publiceren in wetenschappelijke tijdschriften is belangrijk voor onderzoekers. Maar er is pas echt maatschappelijk nut als uitkomsten in de praktijk een plek krijgen. Daarvoor is de rol van ervaringsdeskundigen van groot belang. Hoe dit er precies uitziet, is maatwerk. Een ding is zeker, het belang is niet te onderschatten.

Bij het analyseren van uitkomsten is wellicht vooral de wetenschapper aan zet, maar bij interpretatie hiervan is de blik van de doelgroep belangrijk. Wat blijkt? Ervaringsdeskundigen verklaren bevindingen soms op een andere manier dan wetenschappers. Of vinden zij sommige resultaten belangrijker voor hun achterban.

Zo helpen zij de uitkomsten in de juiste context te plaatsen. Door bijvoorbeeld in een focusgroep feedback op een conceptrapport te vragen, kan de onderzoeker deze waardevolle informatie meenemen.

Onderzoeksresultaten in de praktijk gebruiken, begint met de verspreiding hiervan. Dit gaat vanzelfsprekend makkelijker en sneller als doelgroepen al aangehaakt zijn. Daarnaast bereiken zij sneller meer partijen; naast hun eigen achterban communiceren zij bijvoorbeeld ook met behandelaars en verzekeraars.

Voor effectieve communicatie is het slim om al in een vroeg stadium met elkaar een gezamenlijk plan te maken. Aan wie, hoe, wanneer en waar kunnen uitkomsten bekend gemaakt worden? Bepaal in het plan concrete vormen en kanalen om de informatie voor professionals, patiënten en hun mantelzorgers toegankelijk te maken. Denk bijvoorbeeld aan een nieuwsbrief, kennisplein of informatiebijeenkomsten voor patiënten en behandelaars.

Om resultaten echt een structurele plek te geven in de praktijk is meer nodig dan verspreiding alleen. Soms moeten processen binnen organisaties veranderen of oude gewoontes verdwijnen. Ervaringsdeskundigen kennen deze praktijk als geen ander en weten wat daarvoor nodig is.

Een goede implementatie neemt patiënten en zorgverleners als uitgangspunt. Waar lopen zij tegenaan? Waarmee zouden zij geholpen zijn? Hoe denken zij dat de beoogde veranderingen bereikt kunnen worden? 

1 / 4

‘Dat die wetenschappelijk publicatie er komt is natuurlijk heel belangrijk, maar we weten met z’n allen dat daar vaak een lange tijd overheen gaat. Ik vind het echt onethisch om dan te zeggen: ‘het duurt een jaar tot die wetenschappelijke publicatie verschenen is’ en dan diegene die hebben meegewerkt aan je onderzoek een jaar te laten wachten.’

Marjolijn Ketelaar, senior onderzoeker kinderrevalidatie/ UMC Utrecht/ De Hoogstraat Revalidatie

2 / 4

‘Het doel van participatie is betere zorg, een fijner leven. En dat bereik je niet met die wetenschappelijke publicatie. En überhaupt kan het niet zijn dat als je samen een proces bent aangegaan, dat jij daar dan als onderzoeker over schrijft zonder de mensen met wie je hebt samengewerkt daarbij te betrekken.’

Christine Dedding, Associate Professor UMC, specialisatie participatie/ co-creatie

3 / 4

‘Wij maken een digitaal magazine. En wij (jongeren uit onderzoek Koplopers, over participatie met een psychische kwetsbaarheid) hebben daar de input voor geleverd met interviews en video’s. Het is een heel levendig magazine geworden, dat past ook bij het project, waar je doorheen kan scrollen, met veel beeld en artikelen. Daar kunnen we nog feedback op geven en dan wordt het product gemaakt. Straks gaan we ook een rol spelen bij de PR en verspreiding daarvan.’

Tim Knoote, lid jongerenteam KOPLOPERS, onderzoek naar jongeren met een psychische kwetsbaarheid

Vrouw in rolstoel met Parkinson in gesprek met zorgverlener
4 / 4

‘We vergeten als onderzoekers vaak hoe belangrijk het is om bevindingen toegankelijk te maken voor patiënten. Er ligt dan een mooi rapport, maar aan verspreiding en implementatie is niet gedacht. Laat staan aan het begroten van de kosten voor een goede vertaalslag. We dragen verantwoordelijkheid om de investeringen in onderzoek te doen terugvloeien naar de samenleving. Bovendien is het onze plicht naar de patiënt toe. Die hebben we immers eindeloos bevraagd om de nodige informatie te verkrijgen.’

(bron: Brochure Gespreksstof)