Effectiviteit van traumabehandelingen bij jongeren

'Treating child abuse related PTSD in adolescents. Is skills training helpful or needed?'
De impact van negatieve jeugdervaringen op de ontwikkeling van kinderen heeft, psycholoog en onderzoeker-epidemioloog in opleiding, Rik Knipschild altijd geraakt. Tijdens zijn ZonMw-fellowship onderzocht hij de effectiviteit van 2 vormen van traumabehandelingen bij jongeren tussen de 12 en 18 jaar.

Effectiviteit van traumabehandelingen bij jongeren

Impact van traumatisering

‘Het is een groep jongeren die vaak al voor hun twaalfde levensjaar, vaak ook in relatie met volwassenen, forse grensoverschrijdende ervaringen hebben opgedaan. Ze zijn bijvoorbeeld langdurig gepest op school.’ aldus onderzoeker Knipschild. Als gevolg van deze traumatiseringen, ervaren jongeren in de adolescentie van 12 tot 18 jaar stressklachten. Knipschild was benieuwd naar de aannames van de juiste behandelingen voor deze jongeren.

Aannames rondom behandelingen van jongeren

Knipschild was altijd al benieuwd naar bepaalde aannames rondom het begeleiden van jongeren met negatieve jeugdervaringen. ‘Hoe kan je het gezin het beste bijstaan en hoe kan je de behandeling vormgeven?’ aldus fellow Rik. Zijn conclusie? Bij jongeren die langdurig getraumatiseerd en blootgesteld zijn aan stressvolle levensgebeurtenissen gaan verwerking en vergroten van regulatievaardigheden hand-in-hand. ‘Wat ik dan vooral hoop, is dat er meer zicht komt op welke vorm van traumabehandeling je het beste bij jongeren die chronisch getraumatiseerd zijn, kan gebruiken. Hoe deze het beste getimed kan worden om zo snel mogelijk een bijdrage te kunnen leveren en jongeren weer te kunnen helpen om in ontwikkeling te raken.’

Er zijn best wel wat vooronderstellingen binnen ons vakgebied die lang niet altijd zo evident zijn.
Rik Knipschild
Psycholoog en onderzoeker-epidemioloog in opleiding

Aandacht voor signaleren

‘Ik vind het nog steeds schrikbarend om te merken dat bij het overgrote deel van deze groep voor het eerst op een aandachtvolle manier langdurig gevraagd is naar: wat heb je eigenlijk meegemaakt?’ aldus Knipschild. Voor de jongeren wordt er dan pas voor het eerst echt bij stilgestaan wat zij allemaal hebben meegemaakt. Veel eerder in het traject van jongeren dient deze vraag standaard gesteld te worden. Maar wie is dan de juiste persoon om deze vraag te stellen? Wat Rik betreft is het de persoon die signaleert. ‘In ieder geval al in de sector die verwijst naar specialistische hulpverlening.’

Waar kunnen specialistische jeugd-GGZ aan bijdragen?

‘Wij vanuit de kinder- en jeugdpsychiatrie of in ieder geval de specialistische jeugd-GGZ hebben daar ook nog wel een slag in te slaan.’ aldus fellow Rik. Dit kan door tijdens een intakeprocedure een aantal standaardvragen mee te nemen:

  • Wat zijn de nare gebeurtenissen die je in je leven hebt meegemaakt?
  • Wat is daar eventueel de impact van geweest?

Blik op de toekomst

Nederland heeft meerdere onderzoeksgroepen die gespecialiseerd zijn in het doen van traumagerelateerd onderzoek en behandelingen die daarbij horen. Er is dus veel kennis in Nederland over dit onderwerp, maar de opgedane kennis dient nog wel toegankelijk gemaakt te worden voor het werkveld. ‘Die kennis ontsluiten, daar is nog wel een stap te winnen.’