AI-gedreven CDSS moet patiënt en arts helpen bij gezamenlijke beslissingen

Klinische beslissingsondersteunende systemen - Clinical Decision Support System (CDSS) - helpen zorgverleners en patiënten om gezamenlijk betere beslissingen te nemen over leefstijl en behandelingen. Deze systemen kunnen worden uitgerust met kunstmatige intelligentie om grote hoeveelheden en complexe data te interpreteren. Hoewel er enorme potentie zit in AI-gedreven CDSS, gaat de ontwikkeling en implementatie ervan gepaard met belangrijke juridische, ethische en maatschappelijke uitdagingen.

Op dit moment ontwikkelt het National eHealth Living Lab (NeLL) in het Leids Universitair Medisch Centrum een AI-CDSS voor patiënten met hart- en vaatziekten in de eerstelijnszorg. Dit moet straks data automatisch verwerken om het risico op hart- en vaatziekte te voorspellen bij patiënten jonger dan 50 jaar. Bij deze populatie kan het risicomanagement verbeterd worden.

Ethisch en rechtmatig systeem

Het ontwerpen en implementeren van zo’n AI-CDSS is ingewikkeld. Het gezondheidssysteem is immers complex en iedere patiënt is uniek. Bovendien moet het systeem voldoen aan ethische criteria en aan de wet- en regelgeving. Het multidisciplinair team van juridische, ontwerp- en ethiekexperts van het NeLL, de Universiteit Leiden, Hogeschool Rotterdam, Eindhoven University of Technology en UMC Utrecht proberen op al die niveaus antwoorden te vinden, zodat de ontwerpers van het nieuwe systeem daar rekening mee kunnen houden. Dit doen ze in nauw overleg met hartpatiënten en huisartsen.

Arts-patiënt-relatie

De studie loopt nog volop. De onderzoekers willen onder andere weten welke gezondheidsinformatie nodig is om betere gezamenlijke beslissingen te kunnen nemen, hoe en wanneer deze informatie aan patiënt en arts gepresenteerd moet worden, en hoe het systeem moet worden geïntegreerd in de eerstelijnszorg. In een ideaal scenario zal het AI-CDSS de kansen op positieve verandering in levensstijl vergroten en de medische handelingen verminderen of optimaliseren. De kern van het project is hoe een AI-CDSS de gezamenlijke besluitvorming van arts en patiënt kan verbeteren, waarbij afspraken over verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van groot belang zijn.