Onderzoek naar hittestress: resultaten en hiaten

Kennisuitwisseling
Initiatiefnemer was Klimaatverbond Nederland, in nauwe samenwerking met ZonMw. Het doel van deze bijeenkomst was om onderzoekers op dit terrein bij elkaar te brengen en om gezamenlijk resultaten én kennishiaten te bespreken. Zo’n 15 mensen deden enthousiast aan deze kennisuitwisseling mee, deels live, deels via Zoom. Ook waren vertegenwoordigers van twee ministeries aanwezig als toehoorder. ZonMw fungeerde graag als host van deze middag. Volgens Yara ten Pas, manager van het programma Klimaat en gezondheid, sluit het onderwerp hittestress goed aan bij activiteiten die ZonMw op de terreinen klimaat en gezondheid en gezonde leefomgeving onderneemt.
Brug tussen wetenschap, praktijk en beleid
Madeleen Helmer, projectleider bij Klimaatverbond Nederland, introduceerde als eerste spreker Aleksandra Kazmierczak, verbonden aan het nieuwe Europees agentschap European Observatory Climate and Health (EOCH). Volgens Kazmierczak wil dit EOCH vooral een brug vormen tussen wetenschap en praktijk. Het agentschap produceert zelf ook casestudies en legt in haar eerste jaar vooral de focus op hitte en infectieziekten. In de negen presentaties die volgden, kwam herhaaldelijk naar voren dat die brug tussen wetenschap en praktijk hard nodig is. Evenals, uiteraard, een brug tussen wetenschap, praktijk en beleid. Medewerkers van woningcorporaties en gemeenten zijn bijvoorbeeld vaak hard op zoek naar informatie op basis waarvan zij klimaatadaptatiemaatregelen kunnen nemen. En als die informatie er is, is die dan wel onderbouwd?
Samenwerking tussen verschillende disciplines
Tijdens deze middag kwam goed naar voren dat veel onderzoeken op dit terrein door een multidisciplinair team worden uitgevoerd. Universiteiten, ingenieursbureaus, het RIVM en GGD-en participeren bijvoorbeeld samen in grote studies, zoals het Europese heat-shield onderzoek en ‘de Nederlandse studie‘ Warm aanbevolen. Dit laatste project wordt uitgevoerd door een consortium onder leiding van Hein Daanen van Vrije Universiteit Amsterdam. De beoogde resultaten variëren van een klimaatapp die werknemers kunnen gebruiken om bij hitte een passend kledingadvies te krijgen, tot richtlijnen voor ontwerpers die hittestress in stedelijke gebieden willen beperken of voorkomen.
Kennishiaten
Na de presentaties was er nog maar weinig tijd om gezamenlijk kennishiaten te formuleren. Breed gedragen is in elk geval de behoefte om bestaande kennis (beter) te laten landen. Hoe brengen we reeds beschikbare kennis naar beleidsmakers, professionals/adviseurs/bevolking/bijzonder gevoelige groepen, zodanig dat het ook tot handelen aanzet? Onderzoek naar barrières en succesfactoren bij implementatie van kennis uit wetenschap is zinvol. Tegelijkertijd liggen er veel onderzoeksvragen die al uit de lopende studies voortkomen. Zo weten we nog maar weinig over de gevolgen van nachthitte op de gezondheid, de invloed van medicatiegebruik tijdens een hittegolf en de kosteneffectiviteit van klimaatadaptatiemaatregelen. Madeleen Helmer sluit enthousiast de middag af. Met instemming van de deelnemers stelt zij vast dat bijeenkomsten als deze informatief én inspirerend zijn. Alle reden om vaker zulke bijeenkomsten op dit brede vakgebied te organiseren.
Hier vindt u het verslag van de bijeenkomst over de kennishiaten van hittestress.
Meer informatie
In 2019 signaleerden wij een behoefte aan kennis over temperatuurgerelateerde gezondheidseffecten van de klimaatverandering. Wij financieren daarom vanuit het programma Klimaat en Gezondheid het project ‘Warm aanbevolen’ van een consortium onder leiding van Hein Daanen, Vrije Universiteit Amsterdam. Met dit programma willen wij helpen de beleidsdoelstellingen te realiseren zoals verwoord in de Nationale Adaptatie Strategie (NAS) en het Klimaatakkoord van het klimaatberaad. Met de onderzoeksresultaten van dit en andere projecten willen wij bijdragen aan een gezonde leefomgeving. Lees meer daarover op onze webpagina over Gezonde leefomgeving.