Netwerken en samenwerken voor een gezonde leefomgeving
Samenwerken zit in ons DNA
ZonMw heeft vaak een verbindende rol in de wereld van gezondheid, welzijn en zorg. Samenwerken met anderen zit in ons DNA. Alleen in samenwerking met anderen uit verschillende vakgebieden kunnen we onze missie – met kennis werken aan een goede gezondheid voor iedereen – realiseren. We zijn makelaar, regievoerder, of allebei. Lees op deze pagina hoe wij onze vakkennis inzetten bij al onze activiteiten die een gezonde leefomgeving bevorderen.
10 gouden tips over duurzaam samenwerken voor een gezonde wijk
Els De Maeijer is expert op het gebied van duurzame samenwerking en innovatie bij Tilburg University. Ze doet daar onderzoek naar binnen het programma ‘Maak ruimte voor gezondheid’. Dit programma gaat over de effecten van de inrichting van de leefomgeving op gezondheid, duurzaam (on)gezond gedrag, en deelname aan de samenleving. Ze vertelt: “Duurzaam samenwerken is dat je op de lange termijn samenwerkt, op regelmatige basis. Voor consortia binnen een subsidieprogramma (zoals de 7 consortia binnen ‘Maak ruimte voor gezondheid’) betekent het: blijven samenwerken, ook als de subsidie stopt. Omdat ze nog steeds iets voor elkaar kunnen betekenen.”
Lees in het interview met Els De Maeijer van Tilburg University meer over haar 10 gouden tips voor succesvol duurzaam samenwerken.
Gouden tips voor succesvol duurzaam samenwerken
- Wees je bewust van de formele rollen, belangen en doelen van de deelnemende partijen. En hoe die de samenwerking beïnvloeden.
- Kies bewust voor vormen van interactie en kennisdeling.
- Ga eerlijk in gesprek met elkaar over de verwachtingen en bijdrage aan de samenwerking.
- Leg een gemeenschappelijk doel vast en besteed daar ook in bijeenkomsten steeds aandacht aan.
- Zorg dat mensen weten dat hun inbreng inhoudelijk wordt gewaardeerd.
- Samenwerken draait om nodig zijn: vanwege de persoon die je bent en de kennis die je hebt.
- Ruim tijd in om relaties en onderling vertrouwen op te bouwen; drink een kop koffie met elkaar.
- Deel je onzekerheid. Als je dat aandurft, krijg je vaak waardering voor je openheid en transparantie.
- Realiseer je, dat hoe je door anderen gezien wil worden, bijdraagt aan de rol die je wil innemen in de samenwerking.
- Gouden tips zijn altijd situatie-afhankelijk.
Consortia: duurzame samenwerkingsverbanden
Grote consortia die een duurzaam podium bieden voor wetenschappers van verschillende disciplines. Dat moeten we volgens Jeroen Geurts nastreven. Hij is voorstander van meerjarige duurzame samenwerkingsverbanden. Dit idee krijgt steeds meer vorm en is bij verschillende ZonMw-programma’s al toegepast. Lees meer over duurzame samenwerkingsverbanden in de blog van Jeroen Geurts die hij schreef toen hij voorzitter was van ZonMw.
Meerdere opdrachtgevers
Wij voeren steeds vaker programma’s uit met (mede)financiering vanuit verschillende ministeries, zorgverzekeraars en (gezondheids)fondsen. Een belangrijke reden hiervoor is dat vraagstukken rond gezondheid en zorg om bredere invalshoeken vragen. De nieuwe opdracht om - samen met het RIVM - het programma Gezonde en Groene Leefomgeving te ontwikkelen, is hiervan een goed voorbeeld. We spreken van een gezonde leefomgeving als deze het fysiek, mentaal én sociaal welbevinden van burgers bevordert. De ministeries van VWS en LNV zijn samen de opdrachtgever voor dit programma, waarbij ook andere ministeries worden betrokken.
Veel partijen, op verschillende niveaus
Zowel bij dit nieuwe programma over Gezonde Groene Leefomgeving als bij lopende programma’s die over een gezonde leefomgeving gaan, is het speelveld ingewikkeld. Steevast zijn veel partijen betrokken, op verschillende niveaus, in verschillende fases van onderzoek. Zo hebben we bij het opstellen van de kennisagenda over Microplastics en gezondheid al bij het agenderen diverse partijen met elkaar verbonden, waardoor een publiek-private samenwerking is ontstaan.
Verbinding hoort bij de kenniscyclus
In ons beleidsplan 'Het verschil maken (2020-2024)' lichten we onze verbindende rol toe. We schetsen hierin de kenniscyclus, die in de meest ideale situatie alleen mooi rondloopt als partijen actief met elkaar samenwerken. Daarbij gaat het niet alleen om samenwerking met opdrachtgevers, stakeholders, kennisinstellingen, en internationale partijen en andere relevante belanghebbenden, maar ook om interactie met vertegenwoordigers van beleid, onderzoek, onderwijs en praktijk. En om een actieve betrokkenheid van eindgebruikers zoals burgers, patiënten en cliënten. Zeker bij complexe opgaven - zoals een gezonde leefomgeving ontwikkelen - kunnen we met onze verbindende kwaliteiten het verschil maken.