Handhygiëne

De meeste van deze ziekteverwekkers worden via de handen verspreid. Door regelmatig je handen te wassen met water en zeep verklein je de kans dat jij of iemand in je omgeving ziek wordt. Handhygiëne levert een belangrijke bijdrage aan het voorkomen van infecties (inclusief corona) bij mensen en dieren.

Waarom is handhygiëne belangrijk?

Per dag overlijden wereldwijd duizenden mensen aan zorggerelateerde infecties. Dit zijn infecties die voorkomen in ziekenhuizen, verpleeghuizen en kinderdagverblijven. Handen zijn namelijk een uitstekend "vervoermiddel" voor ziekteverwekkende bacteriën. Handhygiëne is daarom de meest effectieve manier om verspreiding te verminderen en daarmee zorggerelateerde infecties te voorkomen.

Heel gewoon, handen schoon

Handhygiëne levert een belangrijke bijdrage aan het voorkomen van infecties (en dus ziekte) bij mensen en dieren. Het wassen van handen met zeep is een effectieve en betaalbare manier om ziekten te voorkomen en levens te sparen. Elk jaar op 5 mei is het de internationale dag van de handhygiëne en op 15 oktober is het wereldhandenwassendag (global handwashing day). Bekijk onderin een animatievideo over het belang van handhygiëne. 

Transmissie van infecties voorkomen door goede handhygiëne

Naleving van handhygiëne is belangrijk. Dit gebeurt nu onvoldoende in zowel kinderverblijven als verpleeghuizen. Terwijl we weten dat goede handhygiëne een van de belangrijkste interventies is om transmissie van infecties te voorkomen. Zeven ZonMw-projecten hebben onderzocht hoe de naleving verbeterd kan worden.

In een ziekenhuis is goed de handen wassen belangrijk om (overdracht van) infecties te voorkomen. Richtlijnen schrijven voor wanneer en hoe personeelsleden hun handen dienen te wassen. Deze richtlijnen worden vaak niet opgevolgd. Lees hoe dit project de handhygiëne bij ziekenhuisverpleegkundigen heeft verbeterd.

Kinderen op kinderdagverblijven hebben een verhoogde kans op infectieziekten (met name diarree en verkoudheid). Vaak de handen wassen kan een deel van deze infecties voorkomen. Hoe kan de handhygiëne op kinderdagverblijven worden verbeterd? Lees hoe dit project dit heeft onderzocht.

Het Heel gewoon, Handen schoon project heeft een interventiepakket opgeleverd ter bevordering van handhygiëne van pedagogisch medewerkers in kinderdagverblijven en het verminderen van maagdarm- en luchtweginfecties bij kinderen die de kinderdagverblijven bezoeken. Lees meer over het project.

Uit de nationale studie (ACCOMPLISH, 2009 - 2013) bleek dat zorgverleners de handhygiëne regels beter naleven door een breed pakket van maatregelen. Het ACCOMPLISH-project heeft een interventiepakket opgeleverd ter bevordering van handhygiëne en vermindering van ziekenhuisinfecties. Lees meer over dit project.

In verpleeg- en verzorgingshuizen (VVH) kunnen infecties zich gemakkelijk verspreiden doordat bewoners, vatbaar voor infecties, lucht, water en zorg delen. In de ziekenhuisomgeving is al veel kennis verzameld over hoe handhygiëne te bevorderen, maar deze wordt zelden toegepast in VVH. In dit project werden de bekende effectieve interventiemaatregelen omtrent de handhygiëne aangepast voor VVH. Lees meer over het project.

Handhygiëne lijkt een eenvoudige handeling om infecties te voorkomen. Toch wassen of desinfecteren medewerkers in de zorg niet altijd hun handen op de juiste manier of op het juiste moment. Dit geldt ook voor medewerkers in verpleeghuizen in Nederland. Lees hoe dit project de handhygiëne door de medewerkers in de verpleeghuizen heeft verbeterd. 

Het project HANDSOME is het vervolgproject, oftewel een verspreidings- en implementatie impuls (VIMP), van het project 'Innovations in improving hand hygiene in long-term care facilities'. Nadat de aangepaste effectieve interventiemaatregelen (de HANDOME-tools) omtrent de handhygiëne in verpleeg- en verzorgingshuizen (VVH) succes boekten, konden de tools breder worden ingezet. Lees hoe dit project de tools heeft verankerd in het onderwijs.