Zelfredzaamheid en zorgtechnologie in de praktijk van de langdurige gehandicaptenzorg
Hulpvragen en zorgtechnologie
Academy Het Dorp deed, met subsidie van ZonMw, samen met onder andere de Technische Universiteit Eindhoven onderzoek naar (zorg)oproepen door cliënten in de langdurige zorg. Welke vragen worden gesteld? Kan robotica en andere technologie een deel van de hulpvragen overbodig maken? En wat betekent de inzet van technologie voor de relaties tussen cliënten, naasten en zorgprofessionals? Cliënten willen zo zelfstandig mogelijk functioneren. Zorgprofessionals willen goede zorg bieden, maar door de vele vragen en oproepen komen zij daarvoor soms tijd tekort. En naasten willen geen hulpverlener/cliënt-relatie, maar een sociale relatie met hun kind, ouder of partner.
Zelfredzaamheid is voor mij dat ik meer regie heb over mijn eigen leven. Dat ik spullen pak, wanneer ik ze nodig heb of mijn lunch bereid en opeet, wanneer ik honger heb.
Bespreek het zorgproces
Hulpmiddelen en zorgtechnologie kunnen de zelfredzaamheid van mensen met een lichamelijke beperking bevorderen. Een belangrijke aanbeveling uit het onderzoek is om met elkaar - cliënten, zorgverleners en naasten - over zelfredzaamheid in gesprek te gaan. Hiervoor biedt de handreiking praktische handvatten. Cliënten vinden het soms moeilijk om aan te geven als ze lang hebben moeten wachten tot er iemand kwam helpen. Of hoe ze precies geholpen willen worden. Soms sparen ze al hun vragen op, omdat ze zich bezwaard voelen. De handreiking geeft een aantal concrete suggesties om over deze vragen met elkaar in gesprek gaan. Zo werken we samen toe naar een toekomstscenario waar hulpmiddelen en zorgtechnologie een vanzelfsprekende en passende plek krijgen binnen het zorgproces. Dit kan positief uitwerken voor alle betrokkenen.
Dimensies van zelfredzaamheid
In de gesprekken met ervaringsdeskundige cliënten, naasten, (toekomstige) professionals en tech-experts is meer inzicht verkregen in het thema ‘zelfredzaamheid’. Naast het iets 'zelf kunnen doen', zijn, ook het 'zelf kunnen bepalen', het 'mee kunnen doen' en 'jezelf kunnen zijn', belangrijke dimensies.
De conclusie: Zelfredzaamheid is meer dan alleen ‘zelf doen’.
De dimensie van zelfredzaamheid zijn overzichtelijk uitgewerkt in een whitepaper:
- zelf doen;
- zelf bepalen;
- meedoen;
- en jezelf zijn.
Zowel de handreiking en het whitepaper zijn geïllustreerd met praktijkvoorbeelden en zijn aansprekend visueel uitgewerkt. Hierdoor zijn beide documenten makkelijk te gebruiken en te delen.
- Handreiking: “Zelfredzaamheid in alledaagse dingen. Handreiking over hulpvragen, hulpmiddelen en zorgtechnologie voor cliënten, naasten en zorgorganisaties”.
- Whitepaper: “De vier dimensies van zelfredzaamheid: De betekenis van zelfredzaamheid voor mensen met een beperking in de langdurige zorg”
Belangstellenden kunnen beide documenten vinden op de website van Academy Het Dorp:
Handreiking en whitepaper | zelfredzaamheid voor mensen met een lichamelijke beperking – Academy Het Dorp
De kennis die in dit onderzoek werd gebundeld en verspreid kwam tot stand door een samenwerking tussen de Academy Het Dorp, de TU Eindhoven, de zorgorganisaties Siza en SGL, Spierziekten Nederland, Vilans, Zuyd Hogeschool en het LSR, in het kader van het ZonMw programma Langdurige Zorg en Ondersteuning I.
Vervolgonderzoek: zorgtechnologie
In een vervolgonderzoek richt Academy Het Dorp zich op het gebruik van de Tessa-robot in de langdurige gehandicaptenzorg. Tessa is een programmeerbare robot die cliënten kan helpen herinneren en begeleiden. Meer informatie over dit onderzoek vindt u hier.