Power voor ouders van kinderen met ontwikkelingsproblemen

Ouders hebben het op zo’n moment echt zwaar’, vertelt Suzanne Boomsma, directeur van oudervereniging Balans. ‘Familie en vrienden geven vaak niet echt de steun die je nodig hebt. We merken dat er nog geregeld met een scheef oog naar de ouders wordt gekeken, alsof ze de problemen van de kinderen – deels – aan zichzelf te wijten hebben.’

‘Dat maakt het onderlinge contact tussen onze ouders zo belangrijk’, vervolgt Boomsma. ‘Wij zijn solidair met elkaar.’ Vaders en moeders moeten in zo’n situatie in korte tijd veel leren over de problemen van hun kind en hoe ze daar mee om kunnen gaan. Daarom ontwikkelt Balans specifieke oudercursussen die inmiddels op allerlei plaatsen in het land worden gegeven.

Mede dankzij de bijdrage vanuit het programma Voor elkaar! ontwikkelt Balans een drietal oudercursussen vanuit het principe ‘train de trainers’. Ouders worden opgeleid om in groepjes van twee in hun eigen regio oudercursussen te organiseren en te geven. Het loopt als een trein, volgens Boomsma. ‘De eerste train-de-trainer-cursus is gegeven en inmiddels draaien de eerste regionale oudercursussen. Ze zijn een groot succes. Het was ook geen enkel probleem om ouders te vinden die de cursus willen geven. We hadden er zonder problemen meer kunnen opleiden.’

Boomsma benadrukt dat het echt om cursussen gaat en niet om gespreksgroepen van lotgenoten. ‘Natuurlijk is het belangrijk dat ouders die soortgelijke problemen hebben, zich kunnen herkennen in elkaars verhalen, maar wij willen ouders daadwerkelijk trainen. We hebben een leerboek met allerlei relevante informatie en we leren ze vaardigheden. Ze komen voortdurend in situaties terecht met mensen waar ze iets mee moeten. Hoe zorg je dat je op school voor elkaar krijgt dat jouw kind de juiste ondersteuning krijgt, zonder dat je tegengewerkt wordt omdat ze je een “lastige ouder” vinden?’

In de woorden van Boomsma gaat het met name om het ‘empoweren’ van ouders, om hen sterker te maken. ‘Ik ben ervan overtuigd dat als ouders met de juiste informatie op pad gaan en voorbereid zijn op situaties waar ze tegenaan kunnen lopen, er veel minder ellende is. Minder uitval op school, minder escalatie thuis, minder problemen in de jeugdzorg, misschien zelfs wel minder echtscheidingen. Hoe sterker de ouders in hun schoenen staan, hoe beter dat voor iedereen is. Het versterken van ouders werkt preventief.'

Eén van de cursussen richt zich op ouders van kinderen tot 18 jaar. Daarvoor is een draaiboek geschreven en is een eerste train-de-trainer-cursus afgerond. Een groep van 18 ouders is getraind om zelfstandig in duo’s de cursus over kinderen tot 18 jaar te geven. Inmiddels loopt deze cursus Ouderpower al in 3 regio’s. Voor de cursus voor ouders van kinderen ouder dan 18, wordt momenteel een cursusboek gemaakt. Daarbij gaat het onder andere over zaken als wel of niet begeleid wonen of al dan niet bewindvoerderschap regelen. Boomsma: ‘Ook hier gaan we hetzelfde traject volgen. Eerst de train-de-trainer-cursus en daarna gaan de cursisten zelf een groep begeleiden.’

In een derde cursus staat de vraag centraal hoe het is om vader of moeder te zijn van een kind met problemen. Ouders leren kennis over de psychologie van ouderschap te relateren aan hun eigen verhaal. Daarnaast leren ze hun ervaringen over te brengen op anderen, bijvoorbeeld via een blog, een toneelstuk, lezing of een vlog. ‘Zo verwerk je je eigen ervaringen en doe je er ook iets mee voor anderen’, zegt Boomsma. Als afsluiting geven de ouders tijdens een mini-symposium een presentatie aan ambtenaren, leerkrachten en hulpverleners. Voor deze doelgroepen en hun organisaties die deze training zelf willen geven, komt er een informatiedag. Boomsma: ‘We hopen dat ook deze cursus zich als een olievlek over het land verspreidt.’

Tekst: Marcel Senten
Beeld:  Shutterstock
Eindredactie: ZonMw