Het is een groots moment voor peuters als ze opeens zelf fietsen

Het is het juiste moment om het rond die leeftijd te doen. Want gemiddeld kan een kind zelfstandig fietsen als het 3,5 jaar oud is. Hun ouders staan niet alleen trots langs de kant te kijken naar de prestaties van hun kleintjes. 
Vooral gaan ze ook zelf aan de slag. Moeders en vaders kunnen zich inschrijven voor lessen, gelijk na het brengen van hun kinderen. Ook kunnen ouders hun eigen fiets, die al heel lang kapot in de schuur stond, gratis laten maken door de fietsenmaker. Straks kunnen ze samen naar oma fietsen.

Wat aanvankelijk begon met 15 pilots in Almere, Haarlem, Groningen, Amsterdam en Rotterdam, is inmiddels uitgegroeid tot het gecertificeerde programma START. Het is geheel ontwikkeld door BYCS, een ngo die internationaal via fietsen stedelijke verandering nastreeft, en Groeienmetdiefiets. ‘We bieden jonge kinderen in de leeftijd van 2 tot 6 jaar een lesfietsje aan, en dan gaan ze het zelf uitproberen’, zegt Maud de Vries, oprichter en ceo van BYCS. Tijdens het programma leren peuters gedurende 2 à 3 maanden onder begeleiding van de leidsters en samen met de andere kinderen doen zichzelf fietsen. ‘Het zelf ontdekken is uniek aan deze benadering. Het moment dat een kind opeens echt kan fietsen is zo groot. Je ziet ze groeien’, vertelt Maud.
(Zie op YouTube: Almeerse peuters leren fietsen op de voorschool)

De ouders worden meegenomen in het project. Ze zien hoe hun kinderen zichzelf ontwikkelen, kunnen zelf les krijgen en worden gestimuleerd om zelf vaker de fiets te pakken. De lessen hebben meer impact als kinderen vaak met hun ouders fietsen. Het feit dat ze hun eigen fiets kunnen laten repareren, is een extra stimulans.

‘Het is belangrijk dat kinderen op jonge leeftijd leren fietsen’, stelt Maud. Het aantal kinderen dat fietst gaat al jaren achteruit. Maar liefst een derde van de kinderen in de basisschoolleeftijd kan niet fietsen en gaat niet met de fiets naar school. Het is een gemiste kans, want fietsen betekent meer bewegen, fitheid en mentaal welzijn, maar ook minder milieuvervuiling. ‘De fiets is een simpele oplossing voor complexe problemen’, zegt Maud. ‘Wij zetten ons in om de fietscultuur in Nederland te behouden. Dat kan door peuters en ouders enthousiast te maken over het fietsen, waardoor het normaal voor hen wordt en ze het ook blijven doen.’

In Amsterdam en Almere kijken diverse partijen, waaronder het kinderdagverblijf, hoe de fietslessen lokaal geborgd kunnen worden. Verder zoekt BYCS financiering voor meer onderzoek om de inzichten en opbrengsten van de pilots te kunnen verduurzamen. Zo wil de organisatie een impactcase ontwikkelen waarbij gekeken wordt naar de sociaal-maatschappelijke opbrengst als een gezin hulp krijgt waarbij kinderen leren fietsen. Zo’n studie moet antwoord geven op vragen als: wat is het financiële plaatje voor het gezin en voor de maatschappij, welke gezondheidsopbrengsten zijn er, welk percentage mensen gaat fietsen en wat is de invloed op de fietscultuur?

Deze kennis is belangrijk voor de grote stap naar landelijke opschaling. Maud: ‘We willen dat de overheid de regie neemt en er een nationaal programma komt om kinderen in het hele land te leren fietsen. De komende periode wordt er in diverse steden een start gemaakt met activiteiten die worden uitgevoerd met partnerorganisaties. Nederland kan echt voorop lopen met een programma, dat nergens ter wereld bestaat, waardoor we onze koppositie als fietsland nummer één voor altijd borgen.’