Ethische reflectie moet leiden tot verantwoorde zorg bij antibioticaresistentie

Een van de meest bekende en gevreesde bacteriën die resistent is tegen antibiotica, is de MRSA-bacterie, ook wel de ziekenhuisbacterie genoemd. Wanneer een zorgverlener of patiënt hiermee is besmet, moet die persoon contact met kwetsbare patiënten vermijden en soms helemaal in quarantaine. Dat geldt uiteraard ook wanneer het om een minder bekend micro-organisme gaat dat eveneens resistent is tegen de meeste antibiotica. De maatregelen kunnen voor de drager buitengewoon zwaar zijn. Die kunnen leiden tot eenzaamheid en stigmatisering, terwijl die persoon meestal zelf helemaal niet ziek is door de bacterie.

Minder ingrijpend

Kan dat niet anders en minder ingrijpend, vroegen onderzoekers van de Wageningen Universiteit, het Radboudumc en het Centrum voor Infectieziektebestrijding van het RIVM zich af. Ethici, artsen, infectieziektebestrijders en experts op het gebied van zorgkwaliteit werkten samen aan een kader voor ethisch verantwoorde kwaliteit van zorg voor dragers van antibioticaresistente micro-organismen. Zo probeerden ze vragen te beantwoorden over welke voorzorgsmaatregelen ethisch verantwoord zijn en welke risico’s we als samenleving moeten accepteren bij resistente infecties.

Per situatie afwegen

Op basis van dat ethisch kader hebben de onderzoekers een aantal ethische dilemma’s verwoord die zich kunnen voordoen bij aanwezigheid van een drager met antibioticaresistente bacteriën. Een illustrator heeft naar aanleiding daarvan cartoons gemaakt waarmee zorgverleners op een laagdrempelige manier een gesprek met elkaar op gang kunnen brengen. De cartoons doen zorgmedewerkers realiseren dat het absurd is om alle risico’s van antibioticaresistentie uit te willen sluiten. Het doel is om per situatie beter af te wegen wat echt noodzakelijk is.