Vroegtijdige onderkenning van psychische problemen bij studenten

Psychische problemen bij studenten hangen vaak samen met voortijdige studie-uitval, slechtere studieresultaten en een grotere kans op werkloosheid. Het onlangs afgeronde onderzoek naar Caring Universities was erop gericht om psychische problemen bij studenten op universiteiten en andere instellingen voor hoger onderwijs vroegtijdig te onderkennen. Een ander doel was het zo snel mogelijk beschikbaar stellen van preventieve en vroege interventies. Caring Universities implementeerde hiertoe een screeningssysteem voor het opsporen van psychische stoornissen bij studenten en onderzocht de effecten van een online interventie.

Caring Universities

Het onderzoek Caring Universities ontving subsidie vanuit het ZonMw-Onderzoeksprogramma ggz om de herkenning en behandeling van depressie bij adolescenten te verbeteren. Het onderzoek is uitgevoerd door de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) en de Universiteit van Amsterdam (UvA) en was voorloper van een groter, doorlopend Caring Universities-traject waarin ook de universiteiten van Leiden, Utrecht en Maastricht deelnemen.

Het ZonMw-project richtte zich op:

  • Het implementeren van een bestaand, goed onderbouwd screeningssysteem bij Nederlandse studenten om die studenten te identificeren die een verhoogd risico hebben om psychische problemen te ontwikkelen.
  • Het implementeren van een preventieve internet-interventie op de VU en de UvA voor studenten die hoog scoren op depressie- en angstklachten.
  • Het ontwikkelen van een strategie voor de implementatie van het Caring Universities-project op andere instellingen voor hoger onderwijs (universiteiten, hbo, mbo). Dit is deels onderdeel van het ZonMw-project.

Implementatie screeningssysteem

Een belangrijk onderdeel van het project was het implementeren van een screeningssysteem voor veelvoorkomende psychische problemen bij studenten van de VU en UvA. Het screeningssysteem is een nieuw internationaal systeem dat gecoördineerd wordt door Harvard Medical School. Daarin zijn inmiddels gegevens van vele duizenden studenten over de hele wereld verzameld. Daarmee wordt onderzocht welke risicogroepen baat kunnen hebben bij preventieve interventies. Met deze tool zijn studenten van de VU en UvA uitgenodigd om deel te nemen aan het Harvard-onderzoek naar hun geestelijke gezondheid.

Ontwikkelen online interventies

In samenwerking met de 3 andere Nederlandse universiteiten (Universiteit Maastricht, Universiteit Leiden, en Universiteit Utrecht), worden momenteel preventieve online interventies voor stressmanagement, depressie en andere veelvoorkomende problemen bij studenten ontwikkeld. Samen met eindgebruikers worden gedurende de komende drie jaar een reeks interventies gecreëerd. Het gaat daarbij om interventies gericht op onder meer het verminderen van uitstelgedrag en mogelijk ook faalangst, perfectionisme en slaapproblemen.

Een aantal studenten met milde of matige symptomen van depressie of angst heeft deelgenomen aan een bestaande online interventie. Deze zelfhulpinterventie heeft echter niet geleid tot verminderde symptomen van depressie en angst in studenten. Meer onderzoek is nodig om de mogelijke voordelen van online behandeling voor studenten met symptomen van depressie of angst goed in kaart te brengen.

Toekomst

Momenteel wordt een plan voor implementatie op de lange termijn en evaluatie van screening en preventieve interventies binnen de Nederlandse universiteiten ontwikkeld. Dit initiatief bouwt voort op de huidige resultaten en is een samenwerking met de Universiteit van Maastricht, de Universiteit van Leiden en de Universiteit van Utrecht. Afhankelijk van de uitkomsten van dit initiatief worden aanbevelingen geformuleerd voor de implementatie van deze infrastructuur bij andere Nederlandse universiteiten en hogescholen.

Meer informatie

Onderwerpen

Internationaal