Verbinding als sleutel voor de toekomst van zorg

Intro
'We bouwen voort op 25 jaar ervaring, maar leggen nieuwe accenten op wat de komende jaren belangrijk wordt’, vertelt algemeen directeur van ZonMw, Véronique Timmerhuis, enthousiast. Ze doelt daarmee op het strategisch beleidsplan van ZonMw voor 2025-2029 dat richting geeft aan de ZonMw activiteiten en hoe deze bijdragen aan de grote opgaven voor Nederland rondom gezondheid, zorg en welzijn. ‘Onze kracht ligt in het verbinden, met kennis als fundament. Dat blijven we koesteren en versterken.'
Voorzitter van ZonMw, Arfan Ikram, vult haar aan: 'Wij werken aan een goede gezondheid voor iedereen. Dit gaat verder dan medische zorg alleen. Het omvat ook zorg, nazorg, preventie en zelfs de leefomgeving. Wat ons onderscheidt, is onze rol: het stimuleren van de ontwikkeling en benutting van kennis. Dat omvat wetenschap, maar ook bredere kennisontwikkeling, bijvoorbeeld vanuit wijkverpleegkundigen of kleinere zorgorganisaties. Dit is al 25 jaar de kern van ZonMw en maakt echt het verschil.'
Trots op het verleden en ambitieus naar de toekomst
Arfan en Véronique zijn trots op het 25-jarig bestaan van ZonMw. Véronique: 'Een mijlpaal en we zijn ook opnieuw positief beoordeeld tijdens een recente externe evaluatie. We doen het goed, maar er is ook nog veel te doen. Dit strategisch beleidsplan is een goed moment om de koers te herijken, waarin we aandacht besteden aan actuele en toekomstige uitdagingen.'
Deze uitdagingen zijn volgens Arfan divers: 'Er zijn inhoudelijke kwesties zoals obesitas, pandemische paraatheid, resistentie tegen antibiotica en ethische vraagstukken rondom nieuwe technologieën. Zulke onderwerpen vragen om continue kennisontwikkeling en innovatie. Daarnaast hebben we te maken met grote vraagstukken zoals de betaalbaarheid, toegankelijkheid en zeker ook de bemensbaarheid van de zorg en de vele zorgbehoeftes. Ook moeten we de manier waarop we onderzoek doen blijven verbeteren. Wetenschap is geen soloactiviteit meer, maar teamwork. Dat betekent dat open science, samenwerking en het delen van data cruciaal zijn om kennis relevant en breed inzetbaar te maken.'
Véronique geeft een voorbeeld uit het actieprogramma voor mensen met onbegrepen gedrag. 'We financieren samenwerkingen tussen regionale partijen zoals politie, GGZ en lokale overheden om een effectieve aanpak te ontwikkelen. Dat soort verbindingen zijn essentieel om complexe zorgvragen op te lossen. En we zien ook dat we lokaal ontstane oplossingen voor onbegrepen gedrag succesvol kunnen opschalen naar andere regio’s.' Dit sluit aan bij de kernactiviteit van doorgeleiden, waarbij waardevolle kennis uit een project wordt doorgezet naar een bredere toepassing. 'Zo hoeven we het wiel niet telkens opnieuw uit te vinden.'
Verbinden is een werkwoord
ZonMw zorgt voor samenwerkingen tussen partijen, maar ook voor verbinding. 'Dat gaat verder dan samenwerking alleen', zegt Arfan. 'Het betekent bijvoorbeeld het delen van biodata en onderzoeksresultaten. Denk aan biomaterialen die verzameld zijn voor dementieonderzoek en die ook van grote waarde kunnen zijn voor Parkinsononderzoek. We zorgen ervoor dat kennis en middelen optimaal worden benut en breed inzetbaar zijn, wat uiteindelijk bijdraagt aan betere zorg en gezondheid voor iedereen.'
Véronique vult aan: 'Verbinden is voor ons een werkwoord.' Juist daarom stelt ZonMw eisen aan de projecten die het financiert: interdisciplinair samenwerken, kennis delen tijdens het proces en resultaten bundelen voor bredere toepassing. 'We organiseren veel bijeenkomsten waar onderzoekers en praktijkprofessionals elkaar ontmoeten. Die uitwisseling inspireert en brengt daadwerkelijk veranderingen teweeg.'
Een sterk team
Het succes van ZonMw is niet alleen te danken aan de programma’s en samenwerkingen, maar ook aan het team van bevlogen medewerkers. Met meer dan 600 mensen die dagelijks werken aan kennis en innovatie, blijft de organisatie wendbaar en doelgericht. Véronique benadrukt de intrinsieke motivatie van het team: 'Iedereen draagt met grote betrokkenheid bij aan onze missie. We zien een gedeelde passie om met kennis de zorg en gezondheid in Nederland vooruit te helpen.'
'ZonMw wordt gedragen door de mensen die er werken. Hun passie en professionaliteit stralen af op het onderzoek dat we financieren. Daarom is het essentieel om te blijven investeren in medewerkers en hun werkomgeving. Dat staat ook in één van onze ambities', aldus Arfan.
De 4 ambities van ZonMw voor de komende jaren
In het strategisch beleidsplan heeft ZonMw 4 ambities geformuleerd. Eén daarvan is het bijdragen aan de grote transities die in de zorg noodzakelijk zijn. 'Met kennis als drijvende kracht richten we ons op een zorgsector die toegankelijk, betaalbaar en bemensbaar blijft', legt Véronique uit. 'Passende zorg en preventie staan daarbij centraal. Het gaat niet alleen om wat er verandert, maar ook hoe deze veranderingen tot stand komen.'
Daarnaast werkt de organisatie hard aan het versterken van samenhang tussen de meer dan 100 lopende programma’s. De kennis die hieruit voortkomt, wordt gebundeld en beter afgestemd om versnippering tegen te gaan. Arfan: 'Het is belangrijk dat alle projecten bijdragen aan een gezamenlijk doel. Door een helder kader te schetsen, zorgen we voor samenhang en versterken we de impact.'
De ZonMw-werkwijze is hierbij een belangrijk instrument. Door duidelijke voorwaarden aan financiering te koppelen, zoals samenwerking, patiëntenparticipatie en open science, wordt niet alleen wetenschappelijke vooruitgang geboekt, maar ook maatschappelijke relevantie gewaarborgd. 'Door dit soort vereisten te stellen bij financiering van projecten, geven we mede sturing aan ‘het nieuwe normaal’ en versterken we dat projecten daadwerkelijk bijdragen aan oplossingen voor de grote uitdagingen waar de zorgsector voor staat', aldus Véronique.
Om al deze ambities waar te maken, investeert ZonMw ook in de eigen organisatie. Wendbaarheid, professionaliteit en innovatie staan daarbij centraal. 'We groeien snel, zowel in omvang als in impact. Om onze missie te blijven uitvoeren, blijven we onszelf continu verbeteren, zowel in werkwijzen als bijvoorbeeld in digitale systemen en processen', zegt Véronique. Deze interne ontwikkeling is essentieel om een sterke en toekomstbestendige organisatie te blijven.
Samen de toekomst in
Met trots op het verleden en de blik op de toekomst blijft ZonMw zich inzetten voor een gezonder Nederland, waar kennis de basis vormt voor vooruitgang. Arfan: We blijven werken aan een goede gezondheid voor iedereen en houden een open blik om flexibel in te spelen op nieuwe ontwikkelingen.’ Veronique sluit zich hierbij aan: ‘Wij agenderen, signaleren en programmeren. En onze rol als verbinder wordt hierin alleen maar belangrijker.’
Beleidsplan 2025-2029
Lees meer over het beleidsplan op de pagina beleid en verantwoording