Long COVID bij kinderen verlichten: een noodzakelijk streven

Er is nog weinig bekend over kinderen die langdurige klachten ontwikkelen na een COVID-19 infectie. Behalve vermoeidheid en benauwdheid, dat bij alle leeftijden wordt gezien, zijn andere klachten die deze kinderen ervaren niet eenduidig. Bovendien zijn de klachten ook verschillend per leeftijdsgroep. Zo zagen wij dat het klachtenpatroon tot 12 jaar een ander beeld heeft dan bij kinderen ouder dan 12 jaar. Jonge kinderen kampen meer met klachten als buikpijn, diarree, misselijkheid, braken en temperatuurdisregulatie of koorts. Oudere kinderen ervaren vaker concentratieproblemen, hoofdpijn, reuk- en smaakklachten. Daarom besloten we bij de start van deze VINCERE-studie dat we de deelnemers zouden splitsen op leeftijd: van 6 tot 12 jaar en van 12 tot 18 jaar. Uiteindelijk hebben we 110 deelnemers vanuit heel Nederland geïncludeerd in anderhalf jaar tijd.

Door een intensieve samenwerking met ziekenhuizen in Rome is het aantal deelnemers verder toegenomen naar 300. Daarbij zagen we dat het klachtenpatroon overeenkwam met de klachten van de Nederlandse kinderen. Deze Europese samenwerking op het gebied van Long COVID bij kinderen is waardevol. Behalve het bereiken van klinische consensus, creëert dit ook een platform waarbinnen onderzoeksresultaten makkelijk gedeeld kunnen worden en kunnen worden meegenomen naar de kliniek.

De veronderstelling was dat een vaccinatie bij kinderen van 12 tot 18 jaar, die langdurige klachten ervaren na een COVID-19 infectie en Long COVID ontwikkelden, verbetering kon geven. Aanvankelijk was het plan om zelf een vaccinatiestudie uit te voeren bij kinderen, maar bij de start werden de kinderen ook vanuit de Rijksoverheid uitgenodigd voor het COVID-19 vaccinatieprogramma. Veel kinderen met Long COVID lieten zich dus al vaccineren. Met de VINCERE-studie hebben we uiteindelijk kinderen met Long COVID in kaart gebracht, zoals het type klachten en de impact van de klachten op het dagelijks functioneren. Daarnaast willen we gaan kijken bij de eindanalyse of vaccinatie invloed heeft (gehad) op de Long COVID klachten.

Kinderen includeren met Long COVID is een grote uitdaging. Het doel was 100 kinderen onder de 12 jaar en 100 boven de 12 jaar te includeren, maar dat bleek lastiger dan gedacht. De reisafstand tot de onderzoekslocatie en de ernst van de klachten maakten dat het meedoen met deze studie best een opgave was voor de kinderen. Ze zijn erg vermoeid en kunnen vaak niet of nauwelijks naar school toe. Ondanks de klachten, zijn ze vaak alsnog bereid om mee te doen aan ons onderzoek. Een belangrijke reden om mee te doen, is dat ze mee willen helpen om antwoorden te vinden op de vragen die er zijn bij dit ziektebeeld. Door samenwerking te zoeken met Italië, zijn de beoogde aantallen voor de studie gelukkig wel gehaald.

Omdat de meeste onderzoeken bij volwassenen met Long COVID zijn gedaan, is het belangrijk om dit ziektebeeld ook bij kinderen in beeld te brengen. Kinderen zitten lichamelijk anders in elkaar en reageren daardoor ook anders op een virusinfectie dan volwassenen. Vanuit het Amsterdam UMC is ook een internationaal netwerk opgezet om moeilijke casussen te bespreken. Daarnaast is er een handreiking voor herkenning, diagnostiek en behandeling van Long COVID voortgekomen uit de landelijke samenwerking met verschillende disciplines. In deze VINCERE-studie hebben we inmiddels veel lichaamsmonsters, zoals bloed en ontlasting, verzameld om testen te kunnen doen. Hierin kijken we specifiek naar de afweer en zogenaamde biomarkers oftewel signaalstoffen in het bloed, en naar bacteriën in de ontlasting. Deze data zegt iets over de reactie van het lichaam en kan ons hopelijk meer inzicht geven in overeenkomsten of verschillen met volwassenen met Long COVID.

Het uiteindelijke doel is dat we kinderen met Long COVID beter kunnen herkennen. We zoeken daarom naar biomarkers die bij deze kinderen afwijkend zijn. Mogelijk dat we de behandeling voor deze kinderen uiteindelijk ook op deze biomarkers kunnen richten. Gezien de impact van het ziektebeeld op het individuele functioneren en daarmee op de maatschappij, is het belangrijk dat er meer inzicht komt in dit ziektebeeld met als uiteindelijk doel een betere behandeling voor deze groep kinderen. We hopen eind 2023 de VINCERE-studie te hebben afgerond.