Kraak je kop!

Begin 2020 lanceerde bureau Muzus het idee om een app te bouwen met de naam Kopkrakers: een app waarbij professionals die mensen begeleiden bij het vinden van werk, een dilemma krijgen voorgeschoteld waarbij ze moeten kiezen tussen 2 handelingsopties.

In principe zijn beide opties goed; het gaat niet om een goede of foute aanpak. De bedoeling is om klantmanagers en andere re-integratieprofessionals in aanraking te laten komen met verschillende werkwijzen die elk een andere onderbouwing hebben. Door daar vervolgens onderling over in gesprek te gaan, leren professionals van en met elkaar, en krijgen ze zicht op de praktische toepassing van wetenschappelijk onderbouwde kennis.

Proefkrakers

Het ‘kopkraker’ idee van Muzus werd warm ontvangen door het Kennisplatform Werk & Inkomen dat het bureau in 2019 opdracht had gegeven te onderzoeken hoe de praktijk beter gebruik van kennis kon maken. Afgelopen jaar heeft Muzus in opdracht van ZonMw een proefversie van de app laten bouwen en uitgetest. TNO nam het daarbij op zich om onder professionals dilemma’s uit de praktijk te inventariseren en op basis daarvan een twaalftal ‘proefkrakers’ te ontwikkelen. Hun bevindingen zijn beschreven in twee rapporten met een roadmap en blauwdruk voor de verdere ontwikkeling van de app.

Enthousiasme alom

De test met de proefkrakers vond plaats binnen verschillende gemeenten en bij UWV. De klantmanagers en andere professionals die de kopkrakers uitprobeerden waren enthousiast over het concept. Zo zeer zelfs dat werd gevraagd of er ook geen kopkrakers konden worden ontwikkeld voor hun leidinggevenden; dan konden zij op een laagdrempelige manier kennis maken met de weerbarstigheid van  het uitvoerende werk van de professionals.

Kopkraker

Eén van de uitgeteste kopkrakers ging bijvoorbeeld over een 28-jarige alleenstaande man die na het behalen van zijn MBO-opleiding zijn uiterste best heeft gedaan om – met succes – ook een HBO-opleiding te doen. Echter, het lukt hem niet om een baan op HBO-niveau te vinden, omdat werkgevers liever iemand met werkervaring willen. Een baan op MBO-niveau wil hij niet; hij heeft immers niet voor niks hard gewerkt om een HBO-diploma te halen.  De kopkraker luidt dan ook: geef je hem de ruimte om te blijven solliciteren op een baan op HBO-niveau of ga je hem motiveren om een baan MBO-niveau te accepteren?

Uitkomsten

Eén van de uitkomsten van het vooronderzoek van Muzus en TNO was onder andere dat het concept voor klantmanagers en andere professionals toch aanleiding was om te streven naar ‘het goede antwoord’. Daarbij keken respondenten vooral naar hun collega’s: heeft de door mij gekozen optie de meerderheid behaald? Daarom is in een aangepast concept het accent verschoven van ‘welke optie kies jij?’ naar ‘waarom kies jij voor deze optie?’. Onderdeel daarvan is ook dat de app zal worden uitgebreid met een module waarbij deelnemers online kunnen reageren op deze waarom-vraag.

Bewijs voor effectiviteit?

Het doel van kopkrakers is om professionals kennis te laten nemen van wetenschappelijk onderbouwde handelingsopties. Maar TNO constateert dat dat niet altijd mogelijk is. Probleem is dat het bewijs voor de effectiviteit van interventies of aanpakken vaak beperkt is, onder andere omdat er in onderzoek vaak niet gewerkt wordt met controlegroepen. Daarbij constateert TNO dat voor sommige dilemma’s geen wetenschappelijke onderbouwing van handelingsopties te vinden is. De oplossing zal dan meer gezocht moeten worden in practice based kennis: kennis die ontstaat uit gemeenschappelijke ervaringen van professionals en daarmee leunt op praktijkconsensus over wat goed werkt.

Vervolg

De komende jaren wordt het kopkrakersproject binnen het programma Vakkundig aan het werk 2 verder vormgegeven. ZonMw opent half mei een subsidieronde waarmee gemeenten, eventueel in samenwerking met UWV, subsidie kunnen aanvragen. Het realiseren van nieuwe kopkrakers zal daar onderdeel van uitmaken.

- - -

Vakkundig aan het werk

Om gemeenten beter op weg te kunnen helpen, voert ZonMw op verzoek van het ministerie van SZW en in nauwe samenwerking met Divosa, SAM, VNG, UWV en VWS de kennisprogramma’s  Vakkundig aan het werk uit. Deze programma’s leveren kennis op voor gemeenten om de dienstverlening op het terrein van Werk en Inkomen te verbeteren.

Meer weten?