Dit thema gaat over onderzoek naar de veerkracht van de samenleving tijdens en na de coronapandemie. De projecten zijn gericht op achterstanden en kansenongelijkheid door genomen coronamaatregelen, technologische en sociale innovaties als reactie op de maatregelen tegen COVID-19, communicatie en media en de consequenties van sociale distantie door maatregelen tijdens de pandemie.
Projectnummer: 10430032010003
Prof. dr. H.G. van de Werfhorst
Universiteit van Amsterdam
Het doel van dit onderzoek is om de gevolgen van het coronavirus op maatschappelijke ongelijkheden in kaart te brengen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam, Erasmus Universiteit Rotterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam.
Projectnummer: 10150062010009
Dr. M.W. Melis
RIVM
Het primaire doel van het gedragswetenschappelijk onderzoek is om inzicht te krijgen in de coronapreventiegedragingen en het welbevinden van de Nederlandse bevolking, om daarmee evidence-based gedragswetenschappelijke adviezen te onderbouwen voor overheidsbeleid en communicatie. Het onderzoek wordt uitgevoerd door RIVM (prof.dr. M. (Marijn) de Bruin; dr. R. J. (Reint Jan) Renes, dr. M.T.W. (Mariken) Leurs; en drs. M.W. (Margriet) Melis); gefinancierd door NWO vanuit incidentele subsidieregeling COVID-19; gestart in 2020.
Projectnummer: 10430032010034
Erik Snel
Erasmus Universiteit Rotterdam
Grootschalig surveyonderzoek verricht tijdens het voorlopige hoogtepunt van de corona-uitbraak (april 2020) in Rotterdam, Den Haag en landelijk, laat zien dat traditioneel kwetsbare groepen (zoals lager opgeleiden, ouderen en mensen met een zwakke gezondheid) hard geraakt worden en dat er daarnaast nieuwe kwetsbare groepen ontstaan (zoals zzp’ers en mensen met een tijdelijke baan, onder wie veel jongeren). Dit project bouwt voort op de door het onderzoeksteam verrichte eerste meting onder het vaste panel van Kieskompas en biedt zo een unieke mogelijkheid om de maatschappelijke dynamiek te monitoren. Het onderzoek richt zich op de sociaaleconomische en sociaalpsychologische gevolgen, de gevolgen voor zorggebruik, solidariteit, buurtrelaties en algemeen en institutioneel vertrouwen.
Projectnummer: 10430042010055
Dr. M. Rocak
Zuyd Hogeschool
Het werk van opbouwwerkers staat sterk onder druk door de COVID-19 maatregelen. Dit project onderzocht de uitdagingen voor het opbouwwerk in tijden van COVID-19 en de 1,5-meter-samenleving. Er is geanalyseerd hoe samenlevingsopbouw ook ten tijde van een pandemie vorm kan krijgen.
Projectnummer: 10430032020001
Prof. dr. A.J. Duits
Curaçao Biomedical Health & Research Institute (CBHRI)
Lokale overheden op de CAS-eilanden proberen de uitbraak van het coronavirus tijdens de coronapandemie in te dammen. Prof. Ashley Duits onderzoekt welke aanpak hiervoor de beste is. Er is hierbij extra aandacht voor kwetsbare groepen. Het onderzoek is uitgevoerd door het Curaçao Biomedical Health & Research Institute (CBHRI);
Projectnummer: 10150062010007
Dr. D.H. de Vries PhD
Universiteit van Amsterdam
De impact van de coronamaatregelen op kwetsbare groepen in Nederland blijkt groot, ook nu regels versoepelen. De lockdown is voor sommigen te rigoureus en te lang geweest, is de conclusie uit het onderzoek ‘Coronatijden in Nederland’. Hoewel de lockdown aanvankelijk ook rust bracht, werd bij de meest kwetsbare groepen vooral het sociale contact gemist. Met de versoepeling van regels ervoeren zij verwarring over verschil in regels en ongelijkheid die daardoor ontstond. Het onderzoek is uitgevoerd door Universiteit van Amsterdam, Trimbos-instituut, Hogeschool van Amsterdam, Pharos, Vrije Universiteit Amsterdam, MEE NL en Ben Sajetcentrum; incidentele subsidieregeling COVID-19; gestart en afgerond in 2020.
Projectnummer: 10430032010033
Dr. H.J. van de Brake
Rijksuniversiteit Groningen
Hoe beïnvloedt de coronacrisis de werkbeleving van zorgmedewerkers? Resulteert de pandemie in extra werkdruk of juist meer bevlogenheid? In dit project onderzoeken we de effecten van de coronacrisis op het welzijn van ziekenhuismedewerkers. Specifiek brengen we in kaart (1) hoe de mentale gezondheid en inzetbaarheid van het ziekenhuispersoneel verandert naarmate de coronacrisis voortduurt, (2) welke factoren bepalen welke medewerkers beter (of slechter) uit de crisis komen, en (3) doen we gerichte verbetervoorstellen die we implementeren en waarvan we de resultaten volgen.
Projectnummer: 10430032010033
Dr. V.I. Eichelsheim
Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving
De beperkte bewegingsvrijheid, sociale isolatie en financiële onzekerheid als gevolg van de COVID-19 maatregelen kunnen leiden tot oplopende spanningen thuis. Wij stellen een quasi-experimenteel onderzoek voor naar de omvang, aard en ernst van huiselijk geweldmeldingen in Nederland tijdens de periode van de COVID-19 maatregelen in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar (weekniveau). We verwachten een vertraagde stijging in de omvang van huiselijk geweld, een toenemende ernst, maar ook veranderingen in daders, slachtoffers en melders van huiselijk geweld.
Projectnummer: 10430032010009
N. van den Broek, MSc
Radboud Universiteit Nijmegen
Vanwege de corona-maatregelen (social distancing, sluiten scholen, inperken vrijetijdsbesteding, aangewezen op gezin, minder contact vrienden) konden essentiële ontwikkelingstaken niet goed tot uiting komen. Het is cruciaal om te onderzoeken wat de negatieve en positieve effecten van de coronacrisis zijn op het mentaal welbevinden en de veerkracht van (kwetsbare) jongeren.
Projectnummer: 10430032010010
Dr. P.T. Nieuwkerk
Amsterdam UMC - locatie AMC
Dit project heeft 2 doelen: 1) Bepalen van langetermijn effecten op geestelijke gezondheid en kwaliteit van leven voor herstelde COVID-19-patiënten. 2) Bepalen welke individuen het risico lopen op trajecten die worden gekenmerkt door aanhoudend of herhaaldelijk verminderde mentalegezondheid.
Projectnummer: 10430032010014
Dr. T. Breuer
Universiteit Maastricht
De COVID-19-crisis heeft een grote invloed gehad op het onderwijs aan basisschoolleerlingen. De scholen sloten, het onderwijs werd digitaal en op afstand plaats en leerlingen gingen gedeeltelijk naar school. Dit project helpt scholen kansrijke interventies om negatieve gevolgen van COVID19 voor kwetsbare groepen leerlingen weg te nemen. Ook brengt het project de effecten van COVID19 op de ontwikkeling van leerlingen in Nederland in kaart. Tot slot laten we zien welk afstandsonderwijs het meest effectief is gebleken voor leerlingen.
Projectnummer: 10430032010013
Prof. dr. ir. J.C. van Burg
Vrije Universiteit Amsterdam
Dit project heeft als doel om inzicht te krijgen in de gevolgen van de coronacrisis voor verschillende kwetsbare groepen in de regio Amsterdam en te onderzoeken hoe hulp verleend is en hoe hulpverlening op midden- en lange termijn georganiseerd kan worden. Onderzoekers, hulpverleners en ervaringsdeskundigen maken samen een inventarisatie van de kennis en ervaringen die opgedaan zijn en ontwikkelen hulpoplossingen, rekening houdend met het spanningsveld tussen gezondheidszorg, economie en sociale effecten. Dit project besteedt expliciet aandacht aan de ethische dilemma’s bij hulp aan kwetsbare groepen.
Projectnummer: 10430032010015
Dr. M.D. Hilverda
Erasmus School of Health Policy and Management
Verwacht wordt dat online onderwijs een goede aansluiting vormt voor sommige studenten, maar dat andere studenten minder gebaat zijn bij deze vorm van onderwijs. Welke kenmerken hierin een rol spelen geeft inzicht in strategieën die hierop in kunnen spelen om onderwijs in tijden van crisis goed te laten aansluiten op de behoeften van studenten?
Projectnummer: 10430032010029
Wouter Meys
Hogeschool van Amsterdam
Veel huidige social-distancing interventies zijn preventief en gericht op crowd control. Er is nog onvoldoende kennis hoe met dergelijke interventies ook maatschappelijke en ecologische veerkracht versterkt kan worden, specifiek in relatie tot kwetsbare 2 doelgroepen. Eveneens ontbreekt een lerend (inter)nationaal netwerk en gedeeld integraal design framework om practice proven-oplossingen te analyseren en delen. Hoe kunnen ontwerpinterventies voor de 1,5-meter-samenleving in de publieke ruimte op buurtniveau ook bijdragen aan het versterken van maatschappelijke en ecologische veerkracht?
Projectnummer: 10430032010004
Dr. W.M. van der Flier
Amsterdam UMC
POLAR heeft als doelstelling om de impact van de corona-maatregelen op één van de meest kwetsbare populaties, namelijk mensen met (risico op) dementie inzichtelijk te maken en een strategie te ontwikkelen om de psychosociale gevolgen van de coronamaatregelen te beperken door de netwerken rondom hen te verstevigen. POLAR is een samenwerking van Alzheimercentrum Amsterdam, Pharos en Alzheimer Nederland. Door mensen met dementie en hun naasten weerbaarder te maken tegen de gevolgen van de coronamaatregelen, beoogt POLAR bij te dragen aan een veerkrachtige en dementievriendelijke maatschappij.
Projectnummer: 10430032010012
Dr. L.J.F. Cornelissen
Universiteit van Amsterdam
In dit tweejarig project ondersteunen we voortgezet onderwijs (VO) scholen bij het ontwikkelen van hun vermogen om veerkrachtig te reageren gericht op het versterken van hun educatief partnerschap met ouders van kansarme leerlingen. Hierbij staan twee onderzoeksvragen centraal: 1. Wat zijn de verschillen tussen scholen in het veerkrachtig vormgeven van educatief partnerschap met ouders van kansarme leerlingen? 2. Wat zijn de werkzame factoren voor interventies die bijdragen aan de ontwikkeling van de veerkracht van scholen gericht op de versterking van educatief partnerschap met ouders van kansarme leerlingen?
Projectnummer: 10430032010013
Dr. K. Raaphorst
Radboud Universiteit Nijmegen
In dit project onderzoeken we wat de effecten zijn van de nieuwe '1,5-m samenleving' op ons beweegpatroon en onze gezondheid. Onze huidige leefomgeving is niet gebouwd voor deze '1,5-m samenleving', waardoor het risico bestaat dat kwetsbare doelgroepen minder bewegen, met aanzienlijke gezondheidsrisico's tot gevolg. In een recente pilot studie onder 4.000
respondenten in april 2020 hebben we al een 20% lager activiteitenpatroon kunnen vaststellen, vergeleken met data verkregen in 2019. Het is de verwachting dat de impact van de '1,5-m samenleving niet evenredig verdeeld zal zijn. Uit eerder onderzoek van ons consortium blijkt dat de leefomgeving van wijken met veel inwoners uit lagere socio-economische klasse minder goed is ingericht ter stimulering van fysieke activiteit in de omgeving.
Projectnummer: 10430032010015
Dr. T.J.C. Polderman
Amsterdam UMC - locatie Vumc
We propose to study mental health problems (how do the restrictions evoke or increase problems) as well as wellbeing (how do the restrictions increase feelings of happiness and prosperity) in the full spectrum of Dutch children. In a wide multi-disciplinary team of experts, ánd children and families, as well as with access to large samples from a) the general population, b) youth care, and c) child psychiatric centres (each covering all regions of the Netherlands), we will study mental health problems and wellbeing quantitatively, while adding qualitative interviews with
children and families.
Projectnummer: 10430032010016
Dr. R.H.A. Hoekman
Radboud Universiteit Nijmegen
De sportsector is, na onderwijs, als eerste (deels) opgestart na de ‘lockdown’. Sport wordt daarbij gezien als vehikel om problemen als gevolg van coronamaatregelen te verzachten of op te lossen en bij te dragen aan een veerkrachtige samenleving. Maar hoe wordt bereikt dat burgers actief zijn, en in het bijzonder maatschappelijk kwetsbare mensen met weinig financiële middelen, veel zorgtaken en geringe zelfredzaamheid?
Projectnummer: 10430032010017
Dr. J.C.G. Gubbels
Expertisecentrum Nederlands
Door de coronacrisis hebben leerlingen wekenlang afstandsonderwijs gevolgd. De vorm en kwaliteit van dit afstandsonderwijs varieerde tussen scholen en de mate van ondersteuning geboden door ouders varieerde tussen leerlingen. De algemene hypothese is dat de aangepaste manier van werken tijdens de scholensluiting een negatieve invloed heeft gehad op het leerproces en de leeruitkomsten van leerlingen, m.n. op het gebied van leesvaardigheid, en dat deze negatieve invloed groter is voor doelgroepleerlingen. Met het hier voorgestelde onderzoek brengen we in kaart wat de impact van de coronamaatregelen op verschillen in de begrijpend leesontwikkeling van doelgroepleerlingen en andere leerlingen in een representatieve steekproef van scholen in het regulier en speciaal basisonderwijs is geweest.
Projectnummer: 10430032010027
Prof. dr. B.J. ter Weel
SEO Economisch Onderzoek
Het doel van dit onderzoek is om in de komende twee jaar tijdig en actueel in beeld te brengen welke groepen jongeren door de coronacrisis het hardst worden getroffen op de arbeidsmarkt. Samen met beleidsmakers, professionals en jongeren komen we tot effectieve interventies om de gevolgen zowel nu als tijdens een recessie of opleving van COVID-19 te beperken, vooral voor hard getroffen groepen.