In het Oog voor Naasten en Nabestaanden (ON2) onderzoek wordt de bestaande Oog voor Naasten interventie doorontwikkeld en geïmplementeerd. Deze interventie motiveert en ondersteunt enerzijds zorgverleners om oog te hebben voor de behoeften van naasten van patiënten met een levensverkortende aandoening of kwetsbaarheid en hen voor- en nazorg te geven passend bij de individuele behoeften, en anderzijds naasten om goed voor zichzelf te zorgen en aandacht te vragen voor eigen behoeften. De interventie is getest in ziekenhuizen en verpleeghuizen en bestaat uit een implementatiehandleiding, een praktische handreiking en achtergrondbrochure voor zorgverleners (artsen, verpleegkundigen, verzorgenden)voor het geven van voor- en nazorg, en een informatiemap met folders voor naasten over zelfzorg, het krijgen van informatie en mogelijkheden voor aanvullende ondersteuning. In deze interventie is momenteel nog onvoldoende rekening gehouden met de specifieke behoeften van naasten met beperkte gezondheidsvaardigheden of een migratieachtergrond. Verder is de interventie nog niet getest voor gebruik in de extramurale setting, en bleek uit de evaluatie dat het cruciaal is zorg voor naasten duurzaam te borgen in werkprocessen van zorgorganisaties. Aangezien naar schatting 1 op de 3 Nederlanders beperkte gezondheidsvaardigheden of een migratie achtergrond hebben (Pharos, 2018) en patiënten met een levensverkortende aandoening of kwetsbaarheid met name thuis verblijven, is het om alle naasten te bereiken nodig de interventie binnen ON2 door te ontwikkelen en breder te implementeren. Hiervoor wordt de interventie geïntegreerd met interventies en bevindingen van andere Palliantie projecten gericht op naasten tot de toolkit ON2. Dit betreft o.a. de Mantelzorgprofielen, gericht op het in kaart brengen van verschillende en veranderlijke behoeften van naasten (Mantelzorg op Maat project), de COM vragenlijst en bijbehorende training (InCaSu@home project) gericht op het structureel inventariseren van behoeften van naasten door verpleegkundigen en het vertalen van deze behoeften in indicaties voor zorg, en het Werkboek Rouwzorg (project Consortium Noord-Holland-Flevoland) dat zorgverleners handvatten geeft voor het geven van rouwzorg aan naasten voor en na overlijden van hun dierbare. De toolkit ON2 wordt vervolgens in samenwerking met Pharos, het Expertisecentrum Gezondheidsverschillen én met naasten met beperkte gezondheidsvaardigheden en/of een migratieachtergrond aangepast en uitgebreid. Hierbij wordt gebruik gemaakt van materialen en bevindingen uit de Palliantie-projecten van Pharos ‘In gesprek over leven en dood’ en ‘Goed begrepen’, en wordt talig materiaal vertaald in beeldmateriaal. Tot slot zal met behulp van een behoefte inventarisatie onder zorgverleners en organisaties actief in de extramurale setting de toolkit ON2 aangepast en uitgebreid worden voor duurzame implementatie in de extramurale setting.
De doorontwikkelde toolkit ON2 wordt gedurende het project breed geïmplementeerd in ziekenhuizen, verpleeghuizen, hospices, thuiszorgorganisaties en huisartspraktijken waarbij aandacht specifiek gericht wordt op begeleiding van zorgorganisaties bij het duurzaam borgen van zorg voor naasten in hun werkprocessen.
De onderzoeksvraag voor ON2 is: Leidt de implementatie van de toolkit ON2 tot structurele en passende voor- en nazorg voor alle naasten?
Deze onderzoeksvraag wordt beantwoord met een mixed-methods, cross-sectioneel onderzoeksdesign en bestaat uit twee fasen:
1) samenstelling en doorontwikkeling van de ON2 toolkit
2) proefimplementatie, evaluatie, disseminatie en borging van de ON2 toolkit.
De primaire uitkomstmaten zijn:
- De behoeften van naasten met beperkte gezondheidsvaardigheden of een migratieachtergrond aan voor- en nazorg
-behoeften van zorgverleners werkzaam in de extramurale setting aan ondersteuning in het geven van voor- en nazorg, m.b.v. een topiclist (Fase 1).
-Voor- en nazorg aan naasten gegeven door de zorgverleners van de deelnemende zorginstellingen voor en na implementatie van de doorontwikkelde toolkit ON2.
-Tevredenheid van naasten met voor- en nazorg ontvangen van zorgverleners uit de deelnemende zorginstellingen (Fase 2).
De secundaire uitkomstmaten zijn:
-Aanvullende kennis rond randvoorwaarden om de ON2 toolkit te kunnen implementeren in organisaties werkzaam in de extramurale zorgsetting om oog voor naasten duurzaam te borgen in werkprocessen (Fase 1).
-De behoeften van zorgverleners aan ondersteuning in het geven van voor en nazorg.
- Haalbaarheid van de implementatie van de doorontwikkelde toolkit ON2.
-Bruikbaarheid en toegankelijkheid van de doorontwikkelde toolkit ON2 door zorgverleners.
-Belemmerende en bevorderende factoren voor het gebruiken van de ON2 toolkit bij het geven van voor- en nazorg en tevredenheid met de interventie.
Na doorontwikkeling is het de bedoeling de definitieve toolkit ON2 breed te verspreiden en duurzaam te borgen.