Mantelzorgondersteuning in de palliatieve zorg

Er is onvoldoende structurele aandacht voor mantelzorgers in de palliatieve zorg. "Tijdige samenwerking en ondersteuning door zorgverleners voorkomt transitie in de laatste weken c.q. maanden naar een andere zorgplek, indien dit een gevolg is van de overbelasting van de mantelzorger". Zorg en ondersteuning aan mensen in de laatste fase die thuis verblijven, vraagt veel van de naasten, zeker als dit over en langere periode gaat. Zorgverleners hebben weinig tot geen zicht op en inzicht op wat de precieze taken zijn van de mantelzorger, hoeveel tijd ze daarmee bezig zijn, of ze deze taken alleen moeten doen en hoe dat wordt ervaren door de mantelzorger, of ze deze taken alleen moeten doen en hoe dat wordt ervaren door de mantelzorgers. Doordat de zorg aan naasten in de palliatieve en terminale fase zwaar is of als zwaar wordt ervaren door de mantelzorger, kan het gebeuren dat de patiënt alsnog wordt overgeplaatst naar een ziekenhuis of Hospice. En indien dat niet de wens is van de patiënt en/of naasten, is dat een ingrijpende situatie, die iedereen wil voorkomen. De keuze voor dit project is gebaseerd uit een analyse van de werkzaamheden van de wijkverpleegkundigen. Hun rol is sinds 2015 gewijzigd naar indicatiesteller waarbij door zorgverzekeraars, het Zorgkantoor en gemeentes steeds vaker gekeken wordt naar de inzet van informele zorg alvorens men kijkt naar inzet van professionele zorgorganisaties. Dit informele circuit is met namen in de palliatieve fase overbelast. Het plan van aanpak voorziet erin dat 340 verpleegkundigen en verzorgenden en 90 hulpen bij huishouding worden getraind om te leren werken met het Model Mantelzorg c.q. het Formulier Mantelzorg. We maken gebruik van de trainingsmogelijkheden van mevrouw Ans Verdonschot, contactpersoon van het Goede Voorbeeld met ruime ervaringen in het verzorgen van de trainingen. In de training wordt naast het Model Mantelzorg ook aandacht besteed aan de implementatie van de richtlijn Mantelzorg in de palliatieve zorg. Inzet is dat het instrument c.q. het model mantelzorg of "formulier mantelzorg in het zorg(leef)plan is opgenomen in de werkprocessen. Tevens krijgen een aantal medewerkers (minimaal niveau 4) een train-the-trainer cursus, zodat er binnen alle instellingen medewerkers zijn die de kennis en kunde hebben om de training en instructie van het model zelf te kunnen gaan verzorgen. In het plan van aanpak nemen we op dat we een handzame tool ontwikkelen voor zorgverleners, waarmee ze geattendeerd worden op signalen van mogelijke overbelasting en risicofactoren. In het plan van aanpak is tevens meegenomen dat er commitment wordt gevraagd bij de bestuurders, managers en zorgverleners voor hun verantwoordelijkheid voor de ondersteuning van mantelzorgers en ondersteuning voor het dus een vanzelfsprekend onderdeel is van de geboden zorg.